در این قسمت از پایگاه دانش فروشگاه برنا اندیشان تصمیم داریم تا در مورد یکی دیگر از موضوعات زندگی که افراد همواره با آن در ارتباط هستند با عنوان آموزش زوج درمانی و گام هایی برای زندگی شادتر را برای شما علاقه مندان به مباحث روانشناسی و زوج درمانی قرار دهیم.
آموزش زوج درمانی و گام هایی برای زندگی شادتر
آموزش زوج درمانی و گام هایی برای زندگی شادتر به صورت کامل تمام مواردی که زوجین باید در زندگی خود آن ها را رعایت کنند تا زندگی سالم و شادبی داشته باشند را آموزش می دهد.
آموزش زوج درمانی
اساسا همه ما ازدواج می کنیم. نسل بشر برای قرن های متمادی در سراسر جهان ازدواج نموده است و شواهد ومدارکی نیز نشان نمی دهد که از ازدواج کردن منصرف شده باشد. بسیاری از ما طلاق می گیریم و دوباره ازدواج می کنیم و گاهی اوقات برخی ها چندین بار ازدواج می کنند. افراد مجرد مشتاق ازدواج اند و افراد متاهل در آرزوی آزادی. اما آنها هم پس از مدتی آزادی دوباره ازدواج می کنند، حتی اگر ازدواج و زندگی زناشویی آنچیزی نباشد که آنها واقعا بدنبالش هستند.
وقتی افراد نسبت به یکدیگر اطلاعات و شناخت بهتری پیدا می کنند، شور و شیفتگی به تدریج رنگ می بازد. اگر چه رنگ باختن شور و شیفتگی اولیه در آن زمان نا امید کننده است، اما در این فرایند بیرحم راه گریزی وجود ندارد. وقتی این پدیده غیر فابل اجتناب رخ می دهد، بسیاری از زوجین فکر می کنند که دیگر از عشق ورزی به یکدیگر دست برداشته اند و دیگر عشقی بین آنها وجود ندارد. از این رو بجای آنکه از شور و هیجان به سوی عشق پایدار گام برداشته و با هم همکاری کنند، هریک راه خود را در پیش می گیرد.
در مقاله آموزش زوج درمانی ما بجای مشاوره دادن به آنها، که بطور سنتی به معنای تعمیر کردن ازدواج ناکارآمد آنهاست، ما به هر دوی آنها می آموزیم که بر اساس نظریه انتخاب که نظریه جدیدی است، با همکاری هم زندگی زناشویی خشنود و رضایتمندی برای خود بسازند. اگر شما و همسرتان با همدیگر، هر درس را خوانده، درباره آن بحث و گفتگو کنید و تلاش کنید تا اطلاعات آن درس را در زندگی مشترک خود بکار بندید، آنوقت میتوانید شادمانی را به زندگی مشترکتان، هدیه کنید.
به شما پیشنهاد میکنیم که درس های مقاله آموزش زوج درمانی را با هم مطالعه کنید. سپس به درس اول برگردید و درباره کنترل های بیرونی که در زندگی مشترک شما وجود دارد، فکر کنید. هیچ چیز مبهمی وجود ندارد؛ کنترل بیرونی خیلی محسوس است. هرچقدر بتوانید ذرهای از این کنترلها را از زندگی مشترک خود حذف کنید، احساس رضایت و شادمانی بیشتری از زندگی مشترکتان خواهید داشت. بخاطر داشته باشید که شما برای اینکه اینگونه احساس فلاکت و بیچارگی کنید زمان زیادی را صرف کردهاید. حال زمان آن رسیده است که یاد بگیرید چگونه خشنود باشید، پس کمی وقت صرف کنید.
درس اول
کنترل بیرونی میتواند ازدواج را نابود کند.
ما همواره برای ایجاد رابطه با دیگران از نوعی روان شناسی استفاده می کنیم. برای آنکه بتوانیم با یکدیگر خوب کنار بیاییم و رابطه خوبی با هم برقرار کنیم از شیوه های متنوع روانشناسی مانند مهربانی کردن و حمایت کردن استفاده می کنیم که به آن عشق می گوییم، یا روانشناسی مهربانی کردن و تشویق نمودن که در روابط بین معلم و شاگرد وجود دارد و باعث یادگیری موفقیتآمیز میشود. در روانشناسی کنترل بیرونی افراد همیشه میدانند که چه چیزی برای دیگران خوب است و چون همیشه میدانند چهچیزی به صلاح دیگران است، احساس میکنند که رسالت دارند تا دیگران را وادار به انجام رفتارهایی بکنند که آنها میخواهند. این روان شناسی زور و اجبار چنان فراگیر است که تقریبا تمام زوجین و در همه فرهنگها به محض پایان یافتن شیفتگی و دلباختگی اولیه آن را بکار می گیرند. یعنی زوجین یا شروع به کنترل یکدیگر کرده و یا سعی میکنند تا از کنترل شدن توسط همسرشان فرار کنند. اما هرچه میزان موفقیت شان در این مسیر کمتر باشد، زندگی زناشویی شان مشکل تر میشود و بیشتر و به همین روال بیشتر از این نوع روانشناسی استفاده میکنند.
پیشنهاد ویژه:کارگاه روانشناسی آموزش زوج درمانی
زمانی را بخاطر بیاورید که از همسرتان خواستهاید کاری را برایتان انجام دهد، که خودش تمایلی به انجام آن نداشته است. وی اولین بار مشتاقانه این کار را انجام میدهد، اما دفعه بعد از درخواست شما عصبانی میشود. البته اگر او را تهدید و یا مجبور کنید، ممکن است آن کار را برایتان انجام دهد، اما این دفعه آن را از روی میل و مشتاقانه انجام نخواهد داد. اگر این موضوع ادامه یابد، رابطه بین شما و او آسیب دیده و بتدریج نابود میشود. اگر به هنگام بکارگیری کنترل بیرونی به خشونت جسمانی و عاطفی نیز متوسل شوید، آنوقت به کمک جدی نیاز دارید، بنابراین هر چه سریعتر باید به کسی که میتواند به شما کمک کند، مراجعه کنید. زیرا در یک رابطه آسیبزننده قرار گرفتهاید و امنیت و حتی زندگی شما در خطر است.
درس دوم
ما همه رفتارهایمان را انتخاب میکنیم
تقریبا از هر زن یا شوهری که پرسیده ایم “رفتار چه کسی را تو میتوانی کنترل کنی؟” پاسخ میدهند:” من هرگز شروع نمیکنم، او مرا ناراحت و عصبی میکند، خب من چه کار دیگری میتوانم بکنم”.
در این درس شما پاسخ تئوری انتخاب به سئوال “چه کسی را می توانی کنترل کنی؟” را خواهید آموخت. هر دوی شما میتوانید انتخاب کنید تا کنترل بیرونی را با یک رفتار موثرتر بنام “، تئوری انتخاب، جایگزین کنید.
تئوری انتخاب از چهار مولفه اصلی تشکیل شده است. ما در این درس و سه درس بعدی این مولفهها را شرح خواهیم داد. اولین مولفه این تئوری، پنج نیاز اساسی است. این پنج نیاز اساسی عبارتند از:
نیازهای اساسی در سازگاری و انطباق و هماهنگی همسران با یکدیگر نقش مهمی ایفا می کند. برای مثال زوجینی که نیاز به عشق در هر دوی آنها بالا و نیاز به قدرت در هر دوی آنها پایین است، زندگی خشنود و رضایتمند تری با هم خواهند داشت و زوجینی که نیاز به قدرت هر دوی آنها بالا و نیاز به عشق هر دوی شان پایین باشد، زمان زیادی را برای مشاجره و بگو مگو درباره اینکه حق با چه کسی است، و چه کسی رئیس است صرف میکنند.
از آنجایی که شما فقط می توانید رفتار خودتان را کنترل کنید، و از آنجایی که رفتار شما توسط نیازهای اساسی شما برانگیخته میشود، سوالی که این درس برایتان مطرح میکند تا با هم بحث کنید این است: روشی که شما برای ارضای نیازهای اساسی خود انتخاب کرده اید تا چه اندازه با شیوهای که همسرتان برای ارضای نیازهای خود بکار میگیرد، با هم همخوانی دارد؟
درس سوم
هرگز از هفت عادت مخرب استفاده نکنید.
هفت عادت مخرب در رفتارهای کنترل بیرونی وجود دارد که به تدریج که ازدواج تان رو به افول می گذارد شما و همسرتان هر روز بیشتر از روز قبل از آن استفاده می کنید. اگر شما بتوانید این هفت عادت مخرب را از تعاملات زناشویی خود دور کنید، آنگاه زندگی زناشویی شما بطور چشمگیری بهبود خواهد یافت. اما اگر ما این عادتهای مخرب را کنار بگذاریم، به جای آن چه باید بکنیم؟ برای جایگزینی عادتهای مخرب، نظریه انتخاب هفت عادت مهرآمیز را معرفی می کند.
سوالی که در این درس مطرح میشود تا هر دوی شما در باره آن با هم بحث کنید، این است: برای آنکه بهتر با هم کنار بیآییم، اول باید روی کدام عادت مهر آمیز کار کنیم و آن را در رابطه خود به کار گیریم؟”.
درس چهارم
با دنیای مطلوب یکدیگر آشنا شوید
برای این که دریابید از زمانی که زندگی زناشویی شما به سراشیبی میافتد در مغزتان چه رخ میدهد باید مفهوم بعدی نظریه انتخاب، یعنی “دنیای مطلوب” را خوب یاد بگیرید. ما در مغزمان، یعنی جایی که تمامی دانش مان ذخیره میشود، الگوی کوچکی از جهانی که دوستش داریم و مطلوب ماست را ایجاد می کنیم که دنیای مطلوب نامیده میشود. ما ساختن این دنیای منحصر بفرد را در ذهن خود از زمان تولد آغاز میکنیم و در طول زندگی تصاویر جدیدی را به آن افزوده یا تصاویری را از آن حذف می کنیم. این دنیای شکل گرفته از لذتبخش ترین تجربیات ما، شامل تصاویری از افراد و چیزهایی است که بیشتر برایمان فرحبخش بوده اند و همچنین در برگیرندهی نظام باورهای حاکم بر زندگی ماست.
به عنوان نمونه تصورکنید که شوهر شما سیگاری نیست ولی دوست دارد هر شب یک یا دو نخ سیگار بعد از شام روی بالکنی بکشد. کشیدن این دو نخ سیگار اکنون در دنیای مطلوب او تصاویر بسیار مهمی هستند. اگر چه او در منزل سیگار نمی کشد و ضرر جسمی برای شما ندارد ولی شما دوست ندارید که همسرتان اصلا سیگار بکشد. و از این رو در مورد سیگار با هم مجادله میکنید. و بدین وسیله عادتهای تخریب گر رابطه انسانی در زندگی شما با بحث همیشگی شما بر سر سیگار شکل گرفته و تداوم مییابند. شما میتوانید دنیای مطلوب خود را دوباره ارزیابی کرده تا شاید یکدیگر را جایی در داخل آن پیدا کنید.سپس به آن تصویر کوچک؛ تجربیات شاد جدیدی را که میتوانید با هم داشته باشید بیفزایید.
پرسشی که میتوانید قبل از رفتن به درس بعدی در بارهی آن صحبت کنید این است: برای هماهنگ تر شدن دنیای مطلوبتان دربارهی چه چیزهایی باید گفتگو کنید؟
درس پنجم
رفتار کلی را درک کنید
تصور کنید هریک از شما ماشینی با چهار چرخ در یک بزرگراه هستید. موتور نیازهای اساسی شماست. فرمان ، چرخهای جلو راکه عمل و تفکر هستند کنترل میکند.چرخهای عقب که باعث حرکت ماشین میشوند احساسات و فیزیولوژی هستند وباید از چرخهای جلو تبعیت کنند. اگر زندگی زناشویی ناشادی دارید و از کنترل بیرونی زیاد استفاده میکنید چرخهای جلو یعنی عمل و تفکر، شما را به سوی کنترل همسرتان میرانند. اگردر کنترل وی موفق نباشید یا به آنچه میخواهید دست نیابید احساس ناراحتی یا احتمالا بیماری میکنید، زیرا چرخهای عقب بناچار دنباله روی چرخهای جلو هستند.
اگر بخواهید احساس بهتر و فیزیولوژی سالمتری داشته باشید، باید به وسیلهی فرمان ، چرخهای جلو یعنی تفکر و عمل را به سوی زندگی زناشویی براساس نظریهی انتخاب هدایت کنید.دراین صورت از آن جا که چرخهای عقب ناگزیر به دنبال چرخهای جلو حرکت میکنند احساس بهتر و فیزیولوژی سالمتری خواهید داشت.اگر برای مدتها زندگی ناشادی داشته اید آنچه احتمالا انجام میدهیدهدایت ماشین با چرخهای عقب است. در این صورت بدون این که کنترلی بر تفکر و عمل خود داشته باشید تلاش میکنید به احساس بهتری دست یابید. با چنین رانندگی بی ملاحظه ای احتمال تصادف بسیار زیاد است. سانحهی موردنظر برای شما زندگی زناشویی ناشادتان است.
در یک زندگی زناشویی شادمانه در صورت درک مفهوم کلیت رفتار، به محض این که احساس ناراحتی بکنید به هم میگویید: باید تمرکزبر احساس نامطلوب رامتوقف کرده و نحوهی تفکر و عمل خود را تغییر دهیم. میتوانید مثال ماشین را به یکدیگر یادآور شوید و برای هدایت بهترماشین به هم پیشنهاد کمک دهید
نکتهی اصلی در شبیه سازی شما با ماشین این است که باید همواره رو به جلو حرکت کنید.چشمهایتان را به جادهی مقابل خود بدوزید.گاه به آینهی عقب خود بنگرید و نگاهی به پشت سرتان بیندازید ولی به مدت طولانی به گذشتهی ناشادتان فکر نکنید. این کارممکن است به حادثه ای جدی یعنی زندگی ای سرشار از آزردگی و کینه بینجامد. برآنچه در جادهی روبرویتان میتوانید انجام دهید تمرکز داشته باشید.
تکلیف این درس بحث با هم دربارهی آنچه خوانده اید است.سپس با صداقت به این پرسش پاسخ دهید: کدام چرخها کنترل زندگی زناشویی شما را به عهده دارند، چرخهای جلو یا عقب؟
معرفی یار مهربان
نویسنده:کتلین میتس یانگمن. ترجمه: رویا نعمتی ، سمیه موری، سیما فرزانه، علیرضا احمدیان
انتشارات آکادمیک
منبع: صاحبی، علی؛ سلطانی فر، عاطفه (1390). هشت درس برای ازدواج شادتر. انتشارات سایه سخن.
تهیه و تنظیم: میترا نمازی
کارشناس ارشد روان شناسی بالینی