یکی از موارد مهمی که در زندگی هر فردی وجود دارد برخی از احساساتی است که بر فرد وارد می شود و می تواند اثرات مختلفی داشته باشد. خجالت و شرمندگی بسیار مخرب بوده و اگر کسی چنین احساس هایی را داشته باشد می تواند برای خود و دیگران بسیار خطرآفرین باشد، در ادامه قصد داریم تا مقاله ای با عنوان خطرات خجالت و شرمندگی و بررسی کامل احساسات وارد شده بر انسان را مورد مطالعه قرار دهیم، پس با گروه علمی برنا اندیشان همراه باشید.

خطرات خجالت و شرمندگی و بررسی کامل احساسات وارد شده بر انسان

خطرات خجالت و شرمندگی می تواند منجر به آسیب هایی برای خود فرد و یا سایرین شود، بنابراین مهم است تا به صورت دقیق آن ها را شناخته و بتوانیم به افراد در این زمینه کمک کنیم.

خطرات خجالت و شرمندگی

متأسفانه شرمندگی و خجالت زدگی قرن ها به عنوان راهی برای نظم دادن به رفتار کودکان و همچنین تأثیر گذاری بر بزرگسالان برای عملکرد مطابق با هنجارهای پذیرفته شده جامعه مورد استفاده قرار گرفته است. بسیاری از ما در دوران کودکی توسط والدین یا معلمی ناامید از ما سوال شده است “شما چه مشکلی دارید ؟!” یا شاید این یک شریک، دوست یا همسر بود که در یک لحظه عصبانیت این سوال را پرسید انگار که آنها سعی داشتند ما را بهتر درک کنند. آیا این سوال تاکنون منجر به بحث سازنده در مورد مشکلاتی که ما با آن روبرو بوده ایم شده است؟ خیلی شک دارم برعکس شرمندگی فقط به عواقب منفی برای خود ما و یا دیگران نزدیک ما منجر می شود. برای مطالعه بیشتر به مقاله دلایل ایجاد خجالت در کودکان مراجعه فرمایید.

شرم در مقابل گناه

برای روشن شدن موضوع مهم است که ابتدا تفاوت بین شرم و گناه را مرور کنیم. در حالی که شرم یک حس کلی است که من دچار مشکلی هستم ولی احساس گناه این است که من کاری اشتباه انجام داده ام. به عبارت دیگر شرم احساس می کند “من آدم بدی هستم” در حالی که احساس گناه مربوط است به دانستن اینکه “من کار بدی انجام داده ام”. گناه ممکن است عواقب مثبتی داشته باشد تا حدی که باعث شود ما فکر کنیم که چگونه اقدامات ما به دیگران آسیب رسانده است. ما امیدواریم که سعی کنیم آسیب هایی که به وجود آورد ایم را جبران کنیم خواه عذرخواهی باشد و یا عملی که باعث کاهش مشکلاتی شود که در قبال آن مسئول هستیم.

گناه ممکن است موجب شرمساری شود اما وقتی این کار انجام شود فایده ای نخواهد داشت. وقتی احساس گناه به شرم تبدیل می شود تمرکز کاملاً درونی می شود زیرا ما تعجب می کنیم که ما چه مشکلی داریم یا چگونه می توانستیم این کار را انجام دهیم؟ احساس عدم کفایت یا نقص ما بر همدلی و توجه به شخص آسیب دیده اولویت دارد. پیشنهاد می شود برای درک بهتر موضوع به مقاله بررسی احساس گناه مراجعه نمایید.

خطرات شرمندگی

عواقب مضر تجربه شرم به شخصیت اساسی فرد، تجربیات گذشته و مهارت های کنونی مقابله بستگی دارد. سه روش کلی که در آن شرم آور است می تواند به عنوان آسیب رساندن به خود دسته بندی شود. آسیبی که از طریق سرزنش و عدم پذیرش مسئولیت پذیری ما به دیگران وارد شده است و به صورت خشونت به خود یا دیگران آسیب برسانیم.

1. عواقب مضر شرم و خجالت برای خودمان

تحقیقات نشان داده است که مشکلات شایع مربوط به تجربه شرمندگی شامل اضطراب و افسردگی است. به طور خاص مطالعات ارتباط بین شرم و اختلال اضطراب اجتماعی و همچنین اختلال اضطراب عمومی را نشان داده است. کسانی که مستعد شرمندگی هستند اعتماد به نفس پایینی را تجربه می کنند که مربوط به باورهای نادرستی مانند “من یک شکست خورده ام” ، “من نقص دارم” یا “من لیاقت خوشبختی ندارم” این اظهارات انتقادی نسبت به خود فقط در افزایش علائم افسردگی و اضطراب است.

روش دیگری که نشان داده شده است شرم باعث آسیب رساندن به خود می شود در ارتباط بین شرم و اعتیاد آشکار است. برای برخی از افراد مستعد رفتارهای اعتیاد آور، این ماده اعتیاد آور برای بی حس کردن احساسات منفی شدید و دردناک از جمله شرم و خجالت استفاده می شود.

طبق نظریه سیستم های خانواده، استفاده از این ماده ممکن است در جهت تلاش ذهن در برابر احساسات شدید و دردناکی باشد که بخواهد از خود حفاظت کند و در برخی مواقع می تواند منجر به خودکشی شود (شوارتز، 2020). وقتی سؤ مصرف مواد به خودی خود به عنوان یک رفتار شرم آور تجربه شود این موضوع ممکن است به یک چرخه خود شکننده تبدیل شود و احتمالاً منجر به بی حس شدن بیشتر شخص در اثر سؤ مصرف مواد شود.

2. اتصال شرم به سرزنش

افراد مستعد شرم معمولاً با دفاعی بیش از حد و سرزنش شخص دیگری که درگیر این مشکل است واکنش نشان می دهند. وقتی شرم بر احساس گناه غلبه می کند تمرکز درونی بیشتر از تمرکز دیگر است و مدیریت آن بسیار دشوار است. در حالی که آگاهی از گناه ممکن است با اقداماتی که ابراز پشیمانی می کنند و یا صدمات وارده برطرف می شود کنترل شود، احساسات شرمساری با اقدامات سازنده قابل حل نیست.

از نظر برخی افراد، احساس فوری نقص یا دوست داشتنی نبودن به قدری دردناک است که نمی توان آن ها را با اظهارات منطقی تصدیق و اصلاح کرد. پاسخ دفاعی این است که تقصیر را به گردن شخص دیگری بیندازید. “این نمی تواند تقصیر من باشد. این باید تقصیر شما باشد”. واضح است که این نوع واکنش ، اگر عادی باشد ، می تواند در روابط بسیار مخرب باشد.

3. شرم و خشونت

یک از پیامدهای شرم، ارتباط آن با خشونت است. در حالی که اکثر ما گاهی اوقات با انتقاد از خود یا انتقاد از سوی دیگر (احساس سرزنش) نسبت به احساس شرم واکنش نشان می دهیم ناپایدارترین و از لحاظ عاطفی آسیب پذیرترین افراد در برابر احساس شرم با خشونت واکنش نشان می دهند. یک واکنش خشونت آمیز ممکن است به درون خود باشد یا به سمت بیرون هدایت شود. هر دو پاسخ بدوی و بالقوه کشنده ای هستند. طبق تحقیقات انجام شده توسط برنه براون شرم علاوه بر عواقب ذکر شده در بالا هم با قلدری و هم با خودکشی ارتباط زیادی دارد.

خطرات خجالت و شرمندگی

وقتی شرم منجر به خشونت علیه دیگران شود آسیب دیدگان ممکن است اعضای نزدیک خانواده باشند. آنها همچنین ممکن است کاملاً غریبه باشند مانند مورد تیراندازی دسته جمعی که به طرز غم انگیزی در اخبار روزانه بسیار رایج شده است. این بدان معنا نیست که شرم تنها عامل تحریک کننده در حوادث تیراندازی دسته جمعی است بلکه می تواند یکی از عوامل آن باشد. عوامل متعددی وجود دارد که باعث می شود فرد به حدی از پریشانی برسد که بی میلی وی را برای صدمه زدن به دیگران کاهش دهد.

احساس شرم

از جمله عزت نفس پایین و درک ناقص بودن از خود، چنان شدید است که فرد احساس خطر می کند. در واقع عصبانیت به عنوان سلاحی برای صدمه زدن به شخصی که احساسات بی ارزشی و ناامیدی را برانگیخته است مورد استفاده قرار می گیرد.

در مجموع باید گفت :

شرم با طیف گسترده ای از رنج های انسان از جمله اضطراب ، افسردگی، سؤ مصرف مواد، سرزنش، قلدری، خودکشی و خشونت نسبت به عزیزان و غریبه ها بسیار ارتباط دارد. احساس شرمندگی یا شرمساری دیگران هیچ نتیجه خوب و سازنده ای ندارد. گناه هنگامی که به همدلی و جبران خسارت منجر شود می تواند نتایج سازنده ای داشته باشد در حالی که شرم فقط به آسیب بیشتر به خود یا دیگران منجر می شود.

به نقل از کارل یونگ روانپزشک مشهور سوئیسی : “شرم یک روحیه است که احساس می کند و ما ابتدا باید از این شرم درونی خلاص شویم که دقیقاً نمونه کامل جامعه نیستیم.”

نوشته قبلی