برنا اندیشان | مرجع تخصصی بهترین پکیج های آموزشی
آیا با طرحواره طرد شدگی و رهاشدگی آشنا هستید؟ این طرحواره چه ویژگی هایی دارد؟ روان درمانگری به نام جفری یانگ رویکردی را ابداع نمود تحت عنوان طرحواره درمانی که تلفیقی از روانکاوی و درمان شناختی رفتار است.
یانگ بر این باور است که در دوران کودکی با توجه به برخوردهایی که از سمت والدین با کودکان صورت می گیرد طرحواره هایی در فرد شکل می گیرد که در بزرگسالی تبدیل به نوعی تله های روانی می شود. شایان ذکر است که تمام این الگوها و تجارب شامل رخدادهای منفی بوده و اکثر طرحواره ها ناسازگارانه می باشد.
طرحواره رهاشدگی یکی از طرحواره های ناسازگار است که فرد همواره فکر می کند شریک عاطفی اش را از دست می دهد و همین فکر موجب می شود تا همیشه ترس و اضطراب داشته باشد.
ما در این بخش از مجله علمی برنا اندیشان تصمیم داریم تا مقاله ای جامع در رابطه با طرحواره طرد و رهاشدگی در اختیار شما علاقه مندان به طرحواره درمانی قرار دهیم تا هم با این طرحواره به صورت کامل آشنا شوید و هم بدانید که عواملی می تواند سبب ایجاد چنین تله ای در انسان شود و پایان نیز روش های درمان این طرحواره را به شما آموزش می دهیم.
طرحواره های ناسازگار و منفی
همانطور که اشاره شد جفری یانگ که روانشناس و نظریه پرداز آمریکایی است برای درمان اختلالات روانی رویکردی تحت عنوان طرحواره درمانی را ابداع نمود. او در این رویکرد درمانی بیان نمود که طرحواره های ناسازگار باعث ایجاد مشکلات درون فردی و بین فردی می شود.پیشنهاد می شود تا برای کسب اطلاعات بیشتر به کارگاه آموزش درمان طرحواره رهاشدگی مراجعه نمایید.
جفری یانگ در تعریف طرحواره چنین بیان می کند که ” طرحواره ها الگوهای فراگیری هستند که بر پایه تجارب گذشته شکل گرفته اند و شناخت ها، هیجانات و احساسات عمیقی را در بر دارند.” بر این اساس طرحواره ها به دو دسته طرحواره های سازگار و طرحواره های ناسازگار طبقه بندی می شوند.
همانطور که جفری یانگ بیان می کند اکثر طرحواره هایی که تا به حال شناسایی شده است منفی بوده و می تواند جنبه های مختلف زندگی انسان ها را تحت تاثیر قرار می دهد. همچنین شایان ذکر است که تمامی طرحواره های ناسازگار به دلیل تجربیات منفی دوران کودکی و نوجوانی شکل گرفته است.
ما در مقالات قبلی به صورت کامل در رابطه با طرحواره درمانی صحبت کرده ایم و انواع مختلف آن را مورد بررسی قرار داده ایم. از این رو طرحواره طرد و رهاشدگی یکی از آن طرحواره های ناسازگار است که می تواند ابعاد مختلف زندگی انسان را تحت تاثیر قرار دهد.
طرحواره طرد و رهاشدگی چیست؟
به طور کلی طرحواره طرد و رهاشدگی یکی از طرحواره های ناسازگار است که به دلیل عدم برقراری دلبستگی ایمن بین کودک و مراقبین اولیه شکل می گیرد. بنابراین باید گفت که هسته اصلی و مرکزی ایجاد طرحواره طرد و رهاشدگی تجربه رابطه ناامن با مادر است. همچنین پیشنهاد می شود تا به کارگاه روانشناسی درمان تله نقص و شرم مراجعه کنید.
با توجه به مواردی که گفته شد طرحواره طرد و رهاشدگی مانند سایر طرحواره های دیگر می تواند جنبه های مختلف زندگی انسان ها را تحت تاثیر قرار دهد. از این رو طرحواره طرد و رهاشدگی موجب می شود تا باورهای فرد، هیجانات و رفتارهای شخص به شکلی خاصی باشد که در ادامه مقاله هر یک از آنها را مورد بررسی قرار می دهیم.
شناخت و باورهای مرتبط با طرحواره طرد و رهاشدگی
افرادی که گرفتار طرحواره طرد و رهاشدگی هستند همواره فکر می کنند که سایرین غیر قابل پیش بینی هستند. زمانی که آنها وارد رابطه عاطفی می شوند به دلیل طرحواره ای که در ذهن دارند همواره احساس می کنند که شریک زندگی شان آنها را ترک می کند و او را تنها می گذارد.
به همین دلیل آنها به دلیل طرحواره طرد و رهاشدگی توقع های نامناسبی از اطرافیانشان دارند و از آنها می خواهند که همواره در دسترس شان باشند و نیازهایشان را برآورده کنند. به همین دلیل از دیگران می خواهند که همیشه در کنارشان باشند و زمانی خیالشان راحت است که بدانند اطرافیان رابطه شان را با او قطع نکرده اند.
هیجانات در طرحواره طرد و رهاشدگی
افرادی که دچار طرحواره طرد و رهاشدگی شده اند در واقع در دوران کودکی از سمت والدین مورد آزار روحی و روانی قرار گرفته اند. یعنی تجارب دوران کودکی موجب می شود تا ذهنیتی در مغز کودک شکل بگیرد که اگر این تجارب منفی باشد قطعا طرحواره های ناسازگار در او به ایجاد می شود.
از طرف دیگر باید اشاره شود افرادی که گرفتار طرحواره طرد و رهاشدگی هستند نسبت به پدر و مادرشان خشم درونی بسیاری دارند که نیاز است تا طی جلسات درمانی مورد درمان قرار بگیرد. با توجه با ویژگی طرحواره طرد و رهاشدگی این افراد در روابط عاطفی دوران بزرگسالی همواره هیجانات اضطراب و ترس را احساس می کنند و بسیار هراس دارند که اتفاقات گذشته مجدد تکرار شود و به شدت می ترسند که فرد عزیزشان آنها را ترک کرده و در نتیجه در تنهایی بمانند.
رفتار در طرحواره طرد و رهاشدگی
به یاد داشته باشید که طرحواره طرد و رهاشدگی موجب می شود تا انسان ترس از دست دادن داشته باشد. به همین دلیل در روابط عاطفی شان به شدت کنترل گر هستند و رفتارهایی مانند حسادت و حساسیت مفرط را از خودشان نشان می دهند.برای مطالعه بیشتر به مقاله درمان طرحواره بی اعتمادی مراجعه نمایید.
در واقع هدف آنها از چنین برخوردهایی این است که تعهد طرف مقابل را مورد سنجش قرار دهند و بدانند که آیا شریک زندگی شان نسبت به آنها وفادار است. با توجه به ماهیت طرحواره طرد و رهاشدگی همواره ما با نوعی ترس روبرو هستیم که فرد گرفتار این طرحواره به شدت از تنهایی و طرد شدگی می ترسد و دچار چسبندگی عاطفی می شود.
درمان طرحواره طرد و رهاشدگی
اگر طرحواره ای که گرفتار آن هستید به شدت آزار دهنده است و تمام جنبه های زندگی شما را تحت تاثیر قرار می دهد باید بدانید که نیاز به جلسات درمانی دارید. زیرا همانطور که گفته شد با توجه به ماهیت تمام طرحواره ها که به دلیل تجارب منفی در دوران کودکی شکل گرفته است خیلی باید تلاش کنیم تا بتوانیم آن را تا حد قابل قبولی کنترل کنیم.
چرا که اگر فرد به هر دلیل جلسات درمان را ترک کند و تکالیف درمانی را نادیده بگیرد مجدد به دوران قبل از درمان باز می گردد و در نتیجه طرحواره در او آشکار می شود. بنابراین نیاز است تا شما فرایند درمان را با یک طرحواره درمانگر در پیش بگیرید و تمامی جلسات را به درستی پیگیری نمایید تا بتوانید به نتیجه ای عالی دست یابید.
در واقع درمانگر به شما کمک می کند تا بتوانید بر تمام ترس هایتان غلبه نمایید و در نهایت شما را از چالش ها و تنش های ناشی از طرحواره طرد و رهاشدگی نجات می دهد. شایان ذکر است که رویکرد طرحواره درمانی حتی می تواند برای درمان اختلالات شخصیتی و اضطرابی نیز بسیار مفید و کاربردی باشد.
طرحواره درمانگر فضایی امن را برای مراجع ایجاد می کند و به او نشان می دهد که او پذیرفته شده و هیچ گونه شرطی در رابطه درمانی وجود ندارد. این کار موجب می شود تا مراجع به آرامش روانی دست پیدا کند. این کار اگر به درستی ادامه یابد بعد از مدتی مراجع می تواند بر تمام ترس هایش غلبه کند.
نکته بسیار مهم در خصوص طرحواره ها آن است که تمامی تله های روانی در طول زندگی در انسان ایجاد شده است و محصول چندین سال می باشد. از این رو هرگز نباید توقع داشته باشید که با چند جلسه کوتاه روان درمانی طرحواره طرد و رهاشدگی به کلی درمان شود. از این رو شما باید صبور باشید و تمامی جلسات درمانی را به خوبی ادامه دهید تا به کمک روان درمانگر خود به انتهای مسیر درمان که کنترل و درمان طرحواره است برسید.
سوالات متداول
طرحواره رهاشدگی چه ارتباطی با رهاشدگی و بی ثباتی دارد؟
در واقع فرد در دوران کودکی به دلیل نوع رفتاری که با او شده به این باور رسیده است که افراد مهم زندگی اش دارای ثبات کافی نیستند و در نتیجه همواره فکر می کند که عزیزانش او را ترک می کنند.
آیا وجود چندین طرحواره به طور همزمان امکان پذیر است؟
به طور کلی همانطور که ممکن است یک فرد در یک زمان دارای چندین اختلال روانی باشد در خصوص طرحواره ها نیز چنین شرایطی وجود دارد و ممکن است فرد از چندین طرحواره در رنج باشد. به همین دلیل در چنین مواقعی درمان کمی دشوار است و فرد باید به جلسات درمانی متعهد باشد تا بتواند مسیر درمان را به خوبی طی کند.
