خودزنی کودکان یکی از موضوعاتی است که خانواده ها به شدت نگران آن هستند و رایج بودن این رفتارها موجب می شود تا مشکلات بسیاری برای افراد ایجاد شود. به دلیل اهمیتی که این موضوع دارد در این بخش از مجله علمی برنا اندیشان تصمیم داریم تا مقاله ای با عنوان درمان خودزنی کودکان و شناخت علت ها را در اختیار شما علاقه مندان به مجموعه مقالات علمی روانشناسی قرار دهیم.
نگاهی به موضوع خودزنی کودکان
شاید مشاهده کرده باشید که برخی از کودکان در هنگام بازی با سایر کودکان به شدت عصبانی می شوند و شروع به لج گرفتن می کنند و مدام جیغ می کشند و موی سرشان را می کشند و خودزنی می کنند. موردی که بسیار با اهمیت است جدی گرفتن موضوع از سمت والدین است.
چرا که اگر شما این رفتارها را نادیده بگیرید موجب می شود تا انجام چنین رفتارهایی تبدیل به یک وسیله برای به دست آوردن جلب توجه خانواده باشد. پیشنهاد می شود تا مقاله آرام کردن خشم در کودکان را مطالعه نمایید.
به طوری که در شرایط حادتر فرد برای به دست آوردن جلب توجه اگر راهی نداشته باشد می تواند به سمت خودکشی گرایش پیدا کند. پس تا انتهای مقاله درمان خودزنی کودکان با برنا اندیشان همراه باشید تا با هم ریشه های خودزنی و علل آن را شناسایی کنیم و سپس روش های درمانی را خدمتتان ارائه کنیم.
آشنایی با پدیده خودزنی در کودکان
اغلب خودزنی ها زمانی ایجاد می شود که کودک متوجه می شود به خواسته هایش هیچ توجهی نمی شود. به عنوان مثال اگر از والدینش نه شنیده باشد و یا یکی از دوستانش به اسباب بازی های او دست زده باشد موجب می شود تا او دست به خودزنی بزند.
از منظر علم روانشناسی هم چنین رفتارهایی جز اختلالات رفتاری کودکان است و بسیاری از خانواده ها با آن مواجه هستند. همچنین نکته بسیار مهمی که باید به آن توجه شود الگوبرداری کودکان از والدین است که اگر بزرگسالان بدون توجه به کودکان در مقابل آن ها شروع به دعوا و جر و بحث کنند باعث می شود تا کودکان از والدینشان الگوبرداری کنند. همچنین پیشنهاد می شود تا مقاله اختلال خودزنی را مطالعه نمایید.
معنای رفتار خودزنی کودکان
عمل خودزنی کودکان به صورت مستقیم با مشکلات روحی، روانی و عاطفی خود کودک در ارتباط است. یعنی فرد در هر سنی برای آن که بتواند تنش های روحی و روانی اش را تخلیه کند از این کار استفاده می کند. همچنین اگر کودکان آستانه تحمل پایینی داشته باشند موجب می شود تا در مقابل کوچکترین موضوعات به شدت بهم بریزند و دست به خودزنی بزنند.
شاید مشاهده کرده باشید بسیاری از موضوعاتی که برای بزرگسالان هیچ اهمیتی ندارد برای کودکان بسیار با اهمیت بوده و آن ها را دچار درد و رنج عاطفی می کند. بنابراین زمانی که کودکان از نظر عاطفی دچار تنش می شوند برای کاهش این درد و رنج دست به خودزنی می زنند.
خودزنی کودکان چه دلایلی دارد؟
زمانی که فردی دچار ناکامی و یا شکست می شود راحت ترین کاری که می تواند انجام دهد خشم و عصبانیت است. همانطور که پیشتر بیان شد آستانه تحمل کودکان بسیار پایین تر از بزرگسالان است. بنابراین زمانی که کودکی دچار ناکامی می شود چون مهارت برخورد با مشکلات را ندارد راحت ترین کار یعنی خشونت و عصبانیت و خودزنی را در پیش میگیرد تا بتواند از شر تنش های موجود خلاص شود.
پیشنهاد ویژه : پکیج آموزش کامل اصلاح رفتار کودکان
پس کودک برای آنکه بتواند هم تنش ها را از خودش دور کند و هم از سمت والدین کمک دریافت کند دست به خودزنی می زند. نکته بسیار مهمی که والدین باید به آن توجه داشته باشند موضوع خودکشی در کودکان است، چرا که برخی از کودکان هنگام خودزنی تهدید به خودکشی نیز دارند که والدین نباید این موضوع را نادیده بگیرند. بنابراین لازم است تا این مسائل جدی گرفته شود و اقدامات لازم برای آن انجام شود تا مانع بروز سایر مشکلات و آسیب ها شود.
زمانی که کودکان خودزنی می کنند ما چه رفتاری داشته باشیم؟
اولین نکته ای که والدین باید در خصوص خودزنی در کودکان بداند این است که این کودکان نیاز زیادی به محبت عاطفی و جسمی دارند و شما باید بلافاصله این کار را برای آنها انجام دهید.
یعنی آن ها را در آغوش بگیرید و سپس با بوسیدنشان به آن ها نشان دهید که چقدر دوستشان دارید. زمانی که شما این کار را انجام می دهید در واقع به او نشان می دهید که او فردی با ارزش است و اگر نیازی دارد برای شما بسیار مهم است و شما دوست ندارید که او رنج و دردی را تحمل کند.
پیشنهاد ویژه : پکیج آموزش درمان آسیب به خود
زمانی که شما او را در آغوش می گیرید و شروع به بوسیدنش می کنید او متوجه می شود که جسم او برای شما با ارزش است و او نباید به بدنش آسیبی وارد کند. پس اگر بتوانید مهربانی با کودک را بیاموزید می توانید با انجام راهکارهایی و ابراز محبت به کودک مانع خودزنی کودکان شوید.
حال در ادامه یک سری راهکارهای درمانی برای خودزنی کودکان به شما عزیزان معرفی می کنیم تا بتوانید در مواجهه با این مشکل اقدامات لازم را انجام دهید.
حواس کودک را پرت کنید
تلاش کنید تا برای کودک اوقات فراغت خوبی فراهم کنید که مدام به تفریح و بازی بپردازید و زمان زیادی را با او بگذرانید. چرا که اگر در حین بازی وقت بیشتری برای مدیریت خشم کودک در نظر بگیرید می توانید حواسش را پرت کنید. یعنی هر زمان که متوجه شدید کودک می خواهد عصبانی شود و شروع به خودزنی کند شما سریع با انجام کارهایی که او را سرگرم می کند حواسش را از انجام خودزنی پرت کنید.
به خواسته های غیرمعقول کودک توجه نکنید
همانطور که بیان شد کودکان یاد می گیرند برای آن که به خواسته هایشان برسند دست به خودزنی بزنند. شما به یاد داشته باشید که هرگز نباید در مقابل خودزنی کودکان بی اعتنا باشید. در چنین موقعیت هایی باید کودک را در آغوش بگیرید و با نوازش و بوسیدن به او بفهمانید که چقدر او را دوست دارید، ولی هرگز انجام این کارها به این معنا نیست که شما تسلیم خواسته های غیرمعقول کودکان شوید.
پیشنهاد ویژه : پکیج آموزش کامل فرزندپروری
نکته ای که باید به آن توجه داشته باشید این است که اگر شما بلافاصله بعد از خودزنی کودک به خواسته او پاسخ مثبت دهید در واقع درحال تقویت رفتار خودزنی در کودک هستید و او یاد می گیرد هر زمان به چیزی نیاز داشت و خواست به آن برسد می تواند با انجام خودزنی شما را وادار به انجام کار مورد نظرش کند. بنابراین شما باید با محبت جسمی و عاطفی کاری کنید که خشم و عصبانیت کودک فروکش کند و هرگز کاری نکنید که رفتار خودزنی در کودک تقویت شود.
با کودک حرف بزنید تا احساساتش را بشناسید
شما باید به فرزند خود یاد بدهید که بتوانید احساساتش را به خوبی بشناسد و به طور مناسب آن ها را نمایش دهد. زمانی که کودک آرام است شما باید با او صحبت کنید و او نیز بتواند در مورد ناراحتی هایش با شما گفتگو کند. برای مثال به او بگویید : عزیز دلم، مهربونم، هر زمان که تو بتونی مشکلات خودتو بهم بگی من متوجه میشم که تو دیگه بزرگ شدی و این دیگه واقعا عالیه.
استفاده از بازی آب و کف
یکی از راهکارهایی که برای کودکانی که خودزنی می کنند استفاده از بازی آب و کف است که به آنها نشان می دهد چگونه باید به جسم خودشان احترام بگذارند و ارزش بدنشان را درک می کنند. نکته بسیار مهمی که در خصوص بازی آب و کف وجود دارد این است که این بازی میتواند تنش ها و اضطراب های کودکان را کاهش دهد و کودکان را به آرامش برساند و به دنبال آن رفتار خودزنی کودکان نیز کاهش پیدا می کند.
درمان روانشناختی برای خودزنی کودکان
زمانی که کودک از خودش رفتارهای خودزنی را نشان می دهد، اگر شما به او محبت کنید و او را در آغوش بگیرید به او نشان خواهید داد که چقدر نگرانش هستید. به عنوان مثال اگر کودک شما سرش را به زمین و یا دیوار میکوبد شما باید یک حائل برای سرش قرار دهید که سرش آسیب نبیند و با گفتن جملات محبت آمیز به او نشان دهید که چقدر او را دوست دارید و اصلا دوست ندارید به جسمش آسیبی وارد شود.
همچنین به یاد داشته باشید که شما می توانید تمام مشکلاتی که مربوط به کودکان می شود را با یک روانشناس کودک در میان بگذارید و در این زمینه از راهنمایی های یک متخصص استفاده نمایید. بنابراین به یاد داشته باشید کاری که شما باید آن را انجام دهید این است که به کودکان بیاموزید که خودشان را دوست داشته باشند و اگر عصبانی شدند مهارت کنترل آن را داشته باشند و در مورد احساساتشان با شما گفتگو نمایند و هرگز به جسم خودشان آسیبی وارد نکنند.