مکانیسم دفاعی درون فکنی چیست؟

مکانیسم درون فکنی که به آن همانندسازی شدید نیز گفته می شود یکی از انواع مکانیسم های دفاعی است که اولین بار توسط فروید مورد استفاده قرار گرفت و بعدها ملانی کلاین آن را گسترش داد. کلاین معتقد بود که درون فکنی در کودکان به عنوان یکی از رایج ترین مکانیسم های دفاعی شناخته می شود.

یعنی حتی قبل از آنکه زبان در کودک شکل بگیرد و در همان ماه های اول زندگی این مکانیسم دفاعی در کودک ایجاد می شود. درون فکنی باعث می شود تا نوزاد تلاش کند که ویژگی های مطلوب یک شئ خوب و مطلوب را درون خودش پدید آورد و همواره از طریق تجربه درونی آن احساس امنیت و آرامش داشته باشد.

در این قسمت از مجله علمی برنا اندیشان تصمیم داریم تا یکی دیگر از مکانیسم های دفاعی تحت عنوان درون فکنی یا همانندسازی شدید را به صورت کامل مورد بررسی قرار دهیم و شما علاقه مندان به مجموعه مطالب روانشناسی را با ویژگی های این مکانیسم دفاعی آشنا نماییم. پس اگر شما نیز علاقه دارید تا بدانید که درون فکنی چیست و چه ویژگی هایی دارد پیشنهاد می شود تا انتهای مقاله با گروه علمی تخصصی برنا اندیشان همراه باشید.

آشنایی با مکانیسم دفاعی درون فکنی

درون فکنی که در اصطلاح تخصصی روانشناسی با نام introjection نیز شناخته می شود یکی از انواع مکانیسم های دفاعی است که اولین بار توسط زیگموند فروید مطرح گردید. فروید بر این عقیده بود که تمام مکانیسم های دفاعی به عنوان ابزار من در بخش ناخودآگاه ذهن مورد استفاده قرار می گیرد تا بتواند جدال بین تنش ها و فشارهای نهاد و فرامن را کاهش دهد و از این طریق از ایگوی فرد به خوبی محافظت نماید.

همانطور که در مقالات مربوط به مکانیسم های دفاعی توضیح داده ایم می دانیم که ”نهاد” همواره نیازهای غریزی را طلب می کند و چون ”فرامن” به شدت با ارضای نیازهای انسان مخالف است به نوعی ”نهاد” را درگیر فشار و تنش می کند و در نهایت فرد گرفتار اضطراب درونی می گردد. به همین دلیل ”من” وارد عمل می شود تا بتواند این فشارها را کاهش دهد. پیشنهاد می شود تا مقاله آشنایی با مکانیسم های دفاعی را مطالعه فرمایید.

در واقع من که به آن ایگو نیز گفته می شود به عنوان میانجی گر وارد عمل می شود تا از سلامت روان فرد به خوبی دفاع کند. یکی از ابزارهایی که در این فرایند مورد استفاده ایگو قرار می گیرد مکانیسم های دفاعی است که شامل انواع سالم و غیر سالم است و اگر فرد بتواند به خوبی از مکانیسم های دفاعی خوب و پخته استفاده کند می تواند از سلامت روان بالایی برخوردار باشد. این در حالی است که اگر فرد از مکانیسم های دفاعی نابالغ و غیر مطلوب استفاده کند بعد از مدتی از نظر سلامت روان دچار چالش و مشکل می شود.

فروید بر این باور بود که وقتی انسان در زندگی اش به شدت احساس ضعف و نقص می کند برای رهایی از این حس منفی از مکانیسم دفاعی درون فکنی یا همانندسازی شدید استفاده می کند و به الگوی های مهم زندگی اش روی می آورد. در واقع از طریق درون فکنی فرد تلاش می کند تا ویژگی های مثبت الگوی زندگی اش را به سمت خود جذب کند و از این طریق احساسات منفی را از خودش دور می کند.

این فرایند در علم روانکاوی تحت عنوان مکانیسم دفاعی درون فکنی شناخته می شود. یکی از سوالاتی که همواره پرسیده می شود این است که آیا همانندسازی همان درون فکنی است؟ در پاسخ به این سوال باید اشاره شود که خیر به این صورت نیست و درون فکنی شکل شدیدتر همانندسازی است که در آن فرد ویژگی های مثبت دیگران را به خودش نسبت می دهد.

تفاوت مکانیسم درون فکنی و برون فکنی

همانطور که از نام این دو مکانیسم مشخص است درون فکنی و برون فکنی دو موضوع متضاد هستند. در برون فکنی فرد ویژگی های منفی خودش را به دیگران نسبت می دهد و در مکانیسم درون فکنی فرد تلاش می کند تا ویژگی های مثبت دیگران را به خودش جذب کند تا از این طریق بتواند احساسات منفی را از خودش دور کند.

درون فکنی در نظریه ملانی کلاین

بعد از فروید فردی به نام ملانی کلاین که از به عنوان یکی از روانشناسان پسافرویدی شناخته می شود توانست تا نظریه فروید راجع به مکانیسم دفاعی درون فکنی را توسعه دهد. در واقع کلاین خیلی بیشتر از فروید بر روی دوران کودکی فرد تاکید می کرد و در این زمینه مفاهیم روانکاوی را در خصوص نوزادان به کار می برد.

به این گونه که ملانی کلاین بر این باور بود که افراد در سنین کودکی از برخی مکانیسم های دفاعی بیشتر از سایر مکانیسم ها استفاده می کنند که شامل دوپاره سازی، درون فکنی، برون فکنی و همانندسازی فرافکنانه است. زیرا کودک در همان دوران نوزادی متوجه می شود که مادر دارای ویژگی های مثبت و منفی است. همچنین پیشنهاد می شود به پکیج تاریخچه روانکاوی مراجعه فرمایید.

اما چون از نظر روانی توانایی مشاهده هر دو جنبه را ندارد در ذهنش از عمل دو پاره سازی استفاده می کند و شئ را به صورت خوب و بد می شناسد. به عنوان مثال مفهوم پستان خوب و پستان بد در ذهن کودک شکل می گیرد. بعد از آن تلاش می کند تا این ویژگی را با مکانیسم درون فکنی در خود ایجاد کند.

جذب ویژگی های مثبت توسط نوزاد باعث می شود تا او از احساسات تنش و فشارهای روانی در امان باشد. در مقابل باید اشاره شود که اگر کودک ویژگی های منفی را در خودش جذب کند کودک نسبت به آنها احساس کنترل می کند. با این حال آنچه کودک به درون خود راه می دهد بازنمای حقیقی اشیاء نیست بلکه تا حد بسیاری زیادی تحت تاثیر تخیل و خیال بافی های او قرار دارد.

درون فکنی و همانند سازی چه تفاوتی با هم دارند؟

شایان ذکر است که همانندسازی و درون فکنی دو مکانیسم دفاعی هستند که شباهت زیادی به هم دارند. برای تمایز بین آنها لازم است اشاره شود در واقع درون فکنی شکل شدید همانندسازی است. به طوری که در همانندسازی فرد همواره تلاش می کند تا خودش را شبیه به الگوهای مهم زندگی اش کند و ویژگی های مثبت آنها را در خودش ایجاد کند.

این مکانیسم بیشتر نوعی عمل تقلیدی به حساب می آید اما در درون فکنی فرد در تلاش است تا نقص های خودش را از طریق جذب ویژگی های مثبت دیگران به نوعی جبران کند. به همین دلیل صفات خوشایند آنها را به خودش نسبت می دهد.

درون فکنی ناسالم و بیمارگون

زیگموند فروید بر این باور بود که انسان به صورت نرمال و طبیعی از مکانیسم های دفاعی استفاده می کند و این کار امری طبیعی و رایج است. زیرا همانطور که گفته شد مکانیسم های دفاعی از فرد در برابر تنش ها و اضطراب ها محافظت می کند.

اما توجه داشته باشید که اگر فرد بخواهد به صورت افراطی از آنها استفاده کند دچار اختلالات روانی دیگری می شود. به عنوان مثال استفاده بیش از حد از مکانیسم دفاعی درون فکنی باعث می شود تا فرد دچار اختلالات روان رنجوری شود. بنابراین اگر در زمینه سلامت روان دچار مشکل خاصی هستید لازم است به متخصص سلامت روان مراجعه فرمایید و از مشاوره های روانشناسی بهره ببرید.

نوشته قبلی

تحلیل روانی شخصیت ناپلئون بناپارت

نوشته بعدی

مرد بودن چیست و چه نشانه هایی دارد؟