سندروم دختر خوب چه نشانه هایی دارد؟

زنان در طول تاریخ، معمولا با انتظارات و قوانینی رشد کرده‌اند که آن‌ها را ملزم می کرده اند تا مهربان، مطیع و فداکار باشند. از دوران کودکی، زنان بارها شنیده‌اند که «دختر خوب» باید حرف بزرگ‌ترش را قبول کند و به هر چیزی که به او گفته می‌شود «چشم!» بگوید. این جملات کلیشه‌ای نشان‌دهنده یک مشکل روان‌شناسی است که تحت عنوان «سندروم دختر خوب» نامیده می‌شود. این مشکل در کتاب سندروم دختر خوب و بسیاری از آثار و مقالات دیگر مورد تحلیل و بررسی قرار گرفته است. در این قسمت از مجله علمی برنا اندیشان تصمیم داریم تا اطلاعات بیشتری درباره این معضل جهانی و همه‌گیر که زنان را تحت تأثیر قرار می‌دهد دهیم.

آشنایی با سندروم دختر خوب

سندروم دختر خوب یک الگوی فکری است که در آن افراد خوبی خود را بر اساس ارزش‌هایشان تعریف می‌کنند. این افراد معتقدند که باید به هنجارهای اجتماعی که از آن‌ها مطیع، مهربان و وفادار بودن را می‌خواهد، پایبند باشند. در حالی که پسران معمولا با تشویق به مستقل بودن، قاطعانه رفتار کردن و بااعتمادبه‌نفس بالا بزرگ می‌شوند. این تفاوت باعث می‌شود که دختران نگران عواقب نامطلوب رویارویی با دیگران یا عدم پذیرش باشند و خود را فدای دیگران کنند.

به عبارت دیگر، دختران و زنان جوان تحت فشار هستند که همیشه خوش‌رفتار و حامی دیگران باشند. این فشار آنها را مجبور می‌کند که خواسته‌های شخصی خود را نادیده بگیرند و به خواسته‌های دیگران اولویت بدهند. دختران خوب اغلب قوانین عرفی را به عنوان قید و بندهای ثابت در نظر می‌گیرند. در نتیجه، خلاقیت و نوآوری آنها کم می‌شود، چون فکر می‌کنند که اگر از راهی که برایشان تعیین شده خارج شوند و به کارآفرینی و مستقل بودن بپردازند یا نیازهای شخصی خود توجه کنند، از جامعه طرد می‌شوند.

نشانه های سندروم دختر خوب

سندروم دختر خوب از دوران کودکی شروع می‌شود. بر اساس مطالعاتی که در دانشگاه استنفورد انجام شده‌ است، جوامع مختلف از زنان می‌خواهند که مهربان، وفادار و شاد باشند در حالی که از مردان می‌خواهند که قاطع، مستقل و بااعتمادبه‌نفس باشند. بسیاری از والدین ناخودآگاه این باورها را به پسران و دختران خود منتقل می‌کنند. آنها همواره به فرزندان خود علاقه دارند، اما همچنین به پذیرفته‌شدن در جامعه اهمیت می‌دهند. بنابراین برای اینکه دخترانشان در جامعه محبوب و مورد تایید باشند، آنها را با استانداردهایی که گفتیم پرورش می‌دهند.

این سندروم چیزی است که نسل‌های مختلف آن را به یکدیگر منتقل کرده‌اند، اما همچنان می‌توان با آن مبارزه کرد. شاید مبارزه با سندروم دختر خوب خیلی سریع نتیجه ندهد، اما قطعا برای نسل‌های آینده بهترین هدیه خواهد بود. برای مبارزه با این سندروم لازم است که اول نشانه‌های آن را تشخیص دهید. در ادامه با برنا اندیشان همراه باشید تا شما را با نشانه های سندروم دختر خوب آشنا کنیم.

بر این باورید که باید خوب باشید

هرچند باید با مردم با احترام و مهربانی رفتار کرد، افراد دچار سندروم دختر خوب بیش از حد به مردم احترام می‌گذارند. آنها تمایل دارند که آسایش خود را زیر پا بگذارند تا دیگران خوشحال شوند. ارزش شما به‌اندازه کاری که برای دیگران می‌کنید نیست. مراقبت از خود و احترام به نیازهای خود هم به همان میزان و شاید هم بیشتر از آن مهم هستند. در ضمن برای اینکه بتوانید به دیگران کمک کنید، باید اول خودتان را در اولویت قرار دهید.

شخصی که دچار سندروم دختر خوب شده است، احتمالا رفتار نامناسب اطرافیان را تحمل می‌کند، چون فکر می‌کند که به‌اندازه کافی خوب نیست. در حقیقت، دلیل اصلی بدرفتاری دیگران با چنین فردی این است که می‌دانند او درنهایت با این مسئله سازگار می‌شود.

مجبور کردن خود به سکوت و محدودیت ها

سندروم دختر خوب یک الگوی رفتاری است که در آن افراد معمولاً خود را به انجام کارهایی ملزم می‌کنند که دیگران را خشنود کند و از خودشان فداکاری نشان دهند. این افراد تلاش می‌کنند که همه چیز را به خوبی انجام دهند و هرگز اشتباه نکنند. آن‌ها از درگیر شدن در موقعیت‌های مناقشه‌آمیز و بحث‌برانگیز بسیار بیم دارند، چون فکر می‌کنند که این کار باعث نارضایتی، عصبانیت یا دور شدن دیگران می‌شود. آن‌ها فکر می‌کنند که دختر خوب باید همه را راضی نگه دارد و همواره مطابق با انتظارات و قوانین جامعه عمل کند.

سندروم دختر خوب ممکن است باعث شود که افراد از دفاع از حقوق و منافع خود در برابر رفتارهای نامناسب و ناجوانمردانه دیگران خودداری کنند. برای مثال، اگر یک همکار مرد به طور توهین‌آمیز یا تحقیرآمیز با یک فرد مبتلا به این سندروم رفتار کند، احتمالاً او نمی‌خواهد که این مسئله را به مسئولان سازمان گزارش دهد، چون می‌ترسد که به عنوان یک فرد درخواست‌گر، شکایت‌کننده یا نا آرام شناخته شود. این در حالی است که گزارش دادن رفتار ناملایم همکار می‌تواند باعث شود که این فرد حمایت و حفظ شأن خود را تجربه کند و همکارش نیز مجبور شود که با احترام و اخلاق با او برخورد کند.

عدم توانایی در “نه” گفتن

سندروم دختر خوب ممکن است باعث شود که افراد از ابراز خواسته‌ها و نیازهای خود در برابر دیگران منصرف شوند. دخترانی که گرفتار سندروم دختر خوب هستند معمولاً «نه» را یک کلمه منفی و نامناسب می‌پندارند و سعی می‌کنند که همیشه به درخواست‌های دیگران پاسخ مثبت بدهند، حتی اگر این کار به ضرر خودشان باشد. آن‌ها فکر می‌کنند که نه گفتن نشانه‌ای از خودخواهی، بی‌احترامی یا نقص بودن است و ممکن است باعث شود که دیگران از آن‌ها دور شوند یا عصبانی شوند. در حالی که نه گفتن می‌تواند یک راه برای مرزبندی سالم و حفظ تعادل زندگی باشد.

سندروم دختر خوب ممکن است باعث شود که افراد از اعتماد به نفس و احترام به خود هیچ بهره ای نبرند و خود را در روابط ناسالم گرفتار کنند. این افراد ممکن است به راحتی قربانی تحقیر، آزار، اختلال یا کنترل دیگران شوند و نتوانند روی پای خودشان بایستند. آن‌ها باید بفهمند که نه گفتن به درخواست‌های دیگران نشانه‌ای از خوبی یا بدی آن‌ها نیست و در واقع می‌تواند کمک کند که از روابط سمی و مضر فاصله بگیرند.

اگر شما همیشه سعی کنید که دیگران را خوشحال کنید اما دیگران به شما همین توجه و محبت را نشان ندهند، ممکن است احساس خستگی، عصبانیت و نارضایتی کنید. شجاع‌بودن و یادگیری مهارت نه گفتن می‌تواند به شما کمک کند که آرامش خود را حفظ کنید.

همواره نگران ناراحتی دیگران هستید

سندروم دختر خوب ممکن است باعث شود که افراد خود را مسئول و مقصر همه چیز بدانند و از ابراز خودباوری و خوددوستی خودداری کنند. آنها از کودکی یاد گرفته‌اند که باید همه را راضی کنند و از هر کاری جز احترام، مراقبت و تایید دیگران پرهیز کنند. افراد مبتلا به این سندروم فکر می‌کنند که همه چیز به خاطر آن‌ها است و حتما کار اشتباهی کرده‌اند که باعث شده دیگران با آن‌ها بد رفتار کنند.همچنین پیشنهاد می شود مقاله مردانگی سمی را مطالعه فرمایید.

برای مثال، فرد مبتلا به این سندروم ممکن است فکر کند علت اینکه همسرش در محل کار مشکل داشته است و بر سر او داد می‌زند، خود او است، اما این حقیقت نیست. او هیچ گناهی نکرده و موقعیتی که کاملا خارج از دسترس او بوده است، به او هیچ ارتباطی ندارد.

تعیین استانداردهای بسیار سختگیرانه

سندروم دختر خوب ممکن است باعث شود که افراد از خود انتظارات بیش از حد و غیرممکن داشته باشند و از خود به شکلی بی‌رحمانه مطالبه کنند، چون می‌ترسند که دیگران را ناراضی یا ناراحت کنند. علاوه بر این، چنین افرادی معمولاً خود را با کسانی که آنها را الگوی موفقیت می‌پندارند، مقایسه می‌کنند. آنها به خود سخت‌گیری می‌کنند، چون فکر می‌کنند که نمی‌توانند به سطح این افراد برسند. در نتیجه دچار اختلالات روان‌شناختی می‌شوند.

سندروم دختر خوب همچنین ممکن است باعث شود که افراد به دنبال کمال در همه چیز باشند و هرگز به چیزی که هستند رضایت ندهند. این ویژگی آنها را در معرض شکست قرار می‌دهد، چون انسان هرچه هم که تلاش کند، نمی‌تواند به کمال مطلق دست یابد.

راضی نشان دادن خود هنگام رابطه جنسی

سندروم دختر خوب ممکن است باعث شود که زنان از ابراز خواسته‌ها و لذت‌های خود در رابطه جنسی با همسرشان خجالت بکشند و از خود گذشتگی کنند. زنان مبتلا به این سندروم همیشه در رابطه جنسی با همسرشان، او را در مرکز توجه قرار می‌دهند و نمی‌توانند نیازهای خود را به شکلی روشن بیان کنند. این افراد همیشه می‌ترسند که به احساسات همسرشان ضربه بزنند. چشم‌پوشی از احساسات و نیازهای خودشان هم معمولاً به افسردگی، احساس بی‌ارزشی و اضطراب منجر می‌شود.

آموزش روش های مقابله با سندروم دختر خوب

سندروم دختر خوب یک الگوی رفتاری است که در آن افراد خود را به انجام کارهایی ملزم می‌کنند که دیگران را خشنود کند و از خودشان فداکاری نشان دهند. این سندروم ممکن است باعث شود که افراد از اعتماد به نفس، خودباوری، خود دوستی و خودمراقبتی بی‌بهره شوند و در روابط ناسالم قرا بگیرند. برای مقابله با این سندروم، می‌توانید راه‌های زیر را امتحان کنید.

برای چیزهایی که می‌خواهید و شایسته آن هستید، درخواست کنید

مطالعات نشان داده‌اند که زنان کمتر از مردان تلاش می‌کنند که برای حقوق، ترفیع یا شرایط بهتر کاری مذاکره کنند. برای بهبود وضعیت خود، باید بتوانید به صورت روشن و قاطع درخواست‌های خود را بیان کنید.

«نه» بگویید

شما نمی‌توانید همه چیز را به خوبی انجام دهید و همه را راضی نگه دارید. گاهی اوقات لازم است که به درخواست‌های دیگران پاسخ منفی بدهید و به نیازهای خود توجه کنید. نه گفتن یک راه برای مرزبندی سالم و حفظ تعادل زندگی است.

کسی که دچار سندروم دختر خوب شده است، نمی‌تواند به درخواست دیگران پاسخ منفی بدهد. نه گفتن توانایی اصلی شماست. اگر کسی از شما درخواستی دارد که برای انجام‌دادن آن آماده نیستید، فقط نه بگویید. برای مثال در چنین مواقعی می‌توانید بگویید: «نه، ممنون. کارهای زیادی دارم و بقیه تعهداتم اولویت دارند.»

صحبت کنید

اگر کسی با شما بد رفتاری می‌کند یا شما را تحقیر می‌کند، نباید این رفتار را نادیده بگیرید. باید به صورت مودبانه ولی قاطعانه به آن فرد بگویید که رفتار درستی با شما داشته باشد. این کار باعث می‌شود که احترام خود را حفظ کنید و دستورالعمل‌های لازم را برای دیگران تعیین کنید.

جای خود را حفظ کنید

گاهی اوقات لازم است که با دقت عمل کنید و به دلایل خود پایبند باشید. شما نباید همچون برگ در باد، با هر نظر یا فشار دیگران تغییر جهت دهید. شما باید به خود اجازه دهید که در مورد آینده، هدف‌ها و علاقه‌های خود تصمیم بگیرید و آزادانه عقاید خود را ابراز کنید.

دیگران را آنطور که می‌خواهید خودتان را ببینید، ببینید

این یعنی شما باید با دیگران همانطور که می‌خواهید با شما رفتار شود، رفتار کنید. این به معنی احترام، مهربانی و صداقت است. اما این به معنی فداکاری، تسلیم یا تحمل رفتارهای بد نیست.

اولویت دادن به نیازهای خود

شما از هر کسی برای خودتان ارزشمندترید. سندروم دختر خوب همیشه می‌گوید که شما باید خود را فدای رضایت دیگران کنید، اما باید از این دام خارج شوید. هرچه به احساسات خود بیشتر اهمیت بدهید و نیازهای خود را مقدم بدانید، بهتر می‌توانید به دیگران کمک کنید.

با برقراری ارتباط روشن و مستقیم با اطرافیان، مرزهای سالمی ایجاد کنید

اگر چیزی شما را آزار می‌دهد یا نیازی جسمی، عاطفی یا جنسی دارید که برآورده نمی‌شود، حق دارید که آن را مطرح کنید.

ارزش های خود را مشخص کنید

بسیاری از زنان که سندروم دختر خوب را تجربه می‌کنند، خودشان را فدای دیگران می‌کنند و از خود گذشتگی می‌کنند. آنها تلاش می‌کنند که همه چیز را درست انجام دهند و همه را خوشحال کنند، حتی اگر به قیمت نادیده گرفتن احساسات، نیازها و عقاید خودشان باشد. این رفتار ممکن است منجر به اضطراب، خستگی، عصبانیت و نارضایتی شود. برای جلوگیری از این وضعیت، لازم است که زمان بگذارید و در مورد آنچه که برای شما معنا دارد و چگونه می‌خواهید زندگی کنید فکر کنید. یک دفترچه بردارید و به صورت روشن و صادقانه درباره ارزش‌های شخصی، باورهای عمیق و تعریف خود از شخصیت خوب بنویسید. سپس سعی کنید که با توجه به این نوشتار، تصمیمات و عملکرد خود را هدایت کنید. همانطور که «بورلی انگل» نویسنده کتاب سندروم دختر خوب می‌گوید:

هر فردی یک سری از باورهایی را درباره خود، دیگران و جهان دارد که تاثیر بسزایی بر شخصیت، رفتار و احساساتش دارد. وقتی فردی به توانایی‌ها، ارزش‌ها و اهداف خود اعتماد داشته باشد، می‌تواند به خودش اجازه دهد که به آنچه که می‌خواهد برسد. این اعتماد به نفس باعث می‌شود که فرد خودش را بپذیرد و از زندگی لذت ببرد. در حالی که وقتی فردی به خودش شک کند یا باورهای منفی درباره خود داشته باشد، ممکن است از تلاش کردن برای رسیدن به آرزوهایش منصرف شود یا خودش را ناکام و ناراضی ببیند. پس می‌توان گفت که بودن یا نبودن فرد به باورهایش بستگی دارد.

استفاده کردن از جملات مثبت

زنانی که سندروم دختر خوب را تجربه می‌کنند، معمولا احساس ناکافی بودن و شکست خوردن دارند. آنها فکر می‌کنند که باید همه چیز را عالی انجام دهند و هیچ اشتباهی نکنند، در غیر این صورت ارزش خود را از دست می‌دهند. آنها همچنین برای خوشحال کردن دیگران، خودشان را فراموش می‌کنند و به نظرات و انتظارات دیگران وابسته هستند. یکی از راه‌های مقابله با این سندروم، تقویت اعتماد به نفس است. برای این منظور، می‌توانید با استفاده از تکنیک تثبیت مثبت، باورهای خود را درباره خود تغییر دهید. در این تکنیک، شما باید به صورت منظم و با تمرکز، جملات مثبت و قوی که نشان‌دهنده قابلیت‌ها، ارزش‌ها و شخصیت خود هستید را به خود بگویید. به عنوان مثال، هر صبح پس از بیدار شدن، می‌توانید چنین جملاتی را با صدای بلند بگویید و آنها را در ذهن خود تصور کنید:

من یک زن محبوب، با استعداد و قابل احترام هستم.

من لایق بهترین‌ها هستم و باید با من به شکل مناسب و عادلانه رفتار شود.

کتاب سندروم دختر خوب

کتاب سندروم دختر خوب اثر بورلی انگل یک کتاب روانشناسی و خودپروری است که به موضوع سوء رفتار با زنان و راه‌های مقابله با آن می‌پردازد. نویسنده در این کتاب به تفاوت‌های بین «دختر خوب» و «زن قدرتمند» اشاره می‌کند و به زنان نشان می‌دهد که چطور با تغییر طرز فکر و رفتار خود، می‌توانند از حق خود دفاع کرده و از شر روابط ناسالم و آزاردهنده خلاص شوند.

در فصل اول، نویسنده به تعریف سندروم دختر خوب می‌پردازد و علل و عواقب آن را بیان می‌کند. او می‌گوید که دختران خوب افرادی هستند که همیشه سعی می‌کنند دیگران را راضی نگه دارند، حقی برای خود قائل نمی‌شوند، نمی‌توانند نه بگویند، تمایل دارند همه چیز را کامل انجام دهند و نسبت به نظرات دیگران در مورد خودشان بسیار حساس هستند. این رفتارها باعث می‌شود که آن‌ها قربانی سوء استفاده، آزار و تحقیر شوند و احساس بی‌ارزشی، گناه، خجالت و عصبانیت داشته باشند.

در فصل دوم، نویسنده به بررسی گونه‌های مختلف دختران خوب می‌پردازد و به شمارش و توصیف چهارده نوع از آن‌ها می‌پردازد. همچنین نویسنده به شما پیشنهاد می‌دهد که بفهمید شما به چه گونه‌ای تعلق دارید و چطور می‌توانید آن را تغییر دهید.

در فصل سوم، نویسنده به علل رفتار «دختر خوب» می‌پردازد و می‌گوید که این رفتارها اغلب ناشی از تربیت خانوادگی، فرهنگی و جنسیتی است که زنان را به خوب بودن تشویق می‌کند. او می‌گوید که زنان باید باورهای غلط و محدود کننده‌ای را که در ذهنشان شکل گرفته است شناسایی کنند و سپس آنها را به چالش بکشند و به جای آن باورهای جدید و مثبت‌تری را بپذیرند و آنها را تقویت کنند.

در فصل چهارم، نویسنده به معرفی ده قدم برای تبدیل شدن از یک دختر خوب به یک زن قدرتمند می‌پردازد. این ده قدم عبارتند از: 1. شروع به پذیرش خود، 2. شروع به احترام به خود، . شروع به اعتماد به خود، 4. شروع به محبت به خود، 5. شروع به مراقبت از خود، 6. شروع به خودافزایشی، 7. شروع به خودمختاری، 8. شروع به خودباوری، 9. شروع به مسئولیت پذیری و 10. شروع به خودآگاهی. نویسنده برای هر قدم توضیحات، مثال‌ها، تمرین‌ها و نکات کاربردی ارائه می‌دهد.

در فصل پنجم، نویسنده به برخی از مشکلات و چالش‌های رایج در رابطه با تغییر رفتار «دختر خوب» می‌پردازد و راه حل‌های مناسبی برای آن‌ها را پیشنهاد می‌کند. این مشکلات عبارتند از: ترس از عواقب منفی، ترس از تغییر هویت، ترس از از دست دادن دوستان و عزیزان، ترس از بروز عصبانیت و ترس از سخت بودن فرآیند تغییر. نویسنده با استفاده از دانش روانشناسانۀ خود و تجارب بالینی خود، به شما کمک می‌کند که با این ترس‌ها مقابله کرده و بر آن‌ها را غلبه کنید.

در فصل ششم و آخر، نویسنده به جمع‌بندی نکات اصلی کتاب می‌پردازد و به شما تبریک می‌گوید که با خواندن این کتاب قدم بزرگ و مثبتی در راستای تغییر زندگانۀ خود برداشته‌اید. او همچنین به شما تذکر می‌دهد که تغییر چیز سادۀ و سریعی نیست و باید در این زمینه بسیار کار کرد.

نتیجه گیری

بعضی از عقاید و رفتارهای غلط که منجر به سندروم دختر خوب می‌شوند، ریشه در تاریخ و فرهنگ دارند، اما این موضوع به این معنا نیست که نباید با آنها بجنگیم. خیلی‌ها فکر می‌کنند که برخی خصوصیات مثل خوش‌خویی، تسلیم‌گرایی و پذیرش‌گرایی نشانه‌های دختر خوب هستند. این مشکل فقط مربوط به جامعه ما نیست و بسیاری از جوامع پیشرفته هم هنوز با این مسئله دست و پنجه نرم می‌کنند.

تغییر دادن باورهای قدیمی همواره کار راحتی نیست، ولی ما می‌توانیم از خودمان شروع کنیم. راهکارهایی که در این مقاله به شما پیشنهاد دادیم، می‌توانند گام اول ما باشند. به‌نظر شما برای اینکه از سندروم دختر خوب فرار کنیم، چه کارهای دیگری باید انجام دهیم؟

نوشته قبلی

زیاد پیام دادن به همسر چه عواقبی دارد؟

نوشته بعدی

مقابله با تنبلی به کمک تکنیک های ژاپنی