خوابگردی جنسی که به آن رابطه جنسی در خواب یا سکسومنیا هم گفته می شود یکی از انواع اختلالات خواب می باشد که در برخی افراد ممکن است رخ دهد. البته باید اشاره شود که این اختلال رایج نیست ولی لازم است اطلاعات خود را در مورد آن افزایش دهیم تا بتوانیم با نگاه علمی تمامی ابعاد آن را مورد بررسی قرار دهیم.

خوابگردی جنسی مانند راه رفتن در خواب نوعی پاراسومنیا محسوب می شود که در آن مغز بین مراحل خواب گیر می افتد. در این شرایط فرد به شکلی رفتار می کند که گویی در واقعیت به سر می برد. افرادی که گرفتار اختلال خوابگردی جنسی یا سکسومنیا هستند در طول خواب خود رفتارهای مختلف جنسی را انجام می دهند.

رفتارهایی که این افراد از خودشان بروز میدهند شامل خودارضایی یا برقراری رابطه جنسی است. به یاد داشته باشید که درمان اختلال خوابگردی جنسی و مواردی که به آن مربوط می شود در زمینه اختلالات خواب قرار می گیرد.

بنابراین اگر به مجموعه مقالات علمی روانشناسی علاقه مند هستید پیشنهاد می کنیم تا انتهای این مقاله با گروه علمی برنا اندیشان همراه باشید.

راهنمای مطالعه مقاله نمایش

خوابگردی جنسی یا سکسومنیا چیست؟

محققان و دانشمندانی که اختلالات خواب را مورد مطالعه قرار می دهند به دنبال شواهدی هستند که به صورت تخصصی دلایل رابطه جنسی در خواب را مورد بررسی را توضیح دهد. برای یادگیری بیشتر به کارگاه روانشناسی درمان اختلالات خواب مراجعه نمایید.

البته باید اشاره شود که اختلال خوابگردی جنسی یا همان سکسومنیا اغلب در مرحله حرکت غیر سریع چشم (NREM) که یکی از مراحل خواب بدون رویا است رخ می دهد. به عنوان مثال همه ما با اتفاقاتی مانند راه رفتن در خواب، خیس کردن رختخواب و دندان قروچه آشنا هستیم که در طول خواب برای افراد بسیاری رخ می دهد.

اما در خصوص اختلال خوابگردی جنسی شاید چیزی نشنیده باشید و ندانید دارای چه خصوصیاتی می باشد. به طور کلی باید گفته شود که سکسومنیا یکی از انواع اختلالات خواب است که به دنبال آن افراد در خواب به برقراری رابطه جنسی می پردازند. در سال ۱۹۹۶ برای اولین بار J. Paul Fedoroff که پزشک متخصص اختلالات خواب از دانشگاه اتاوا کانادا می باشد اصطلاح sexsomnia را به کار برد که مورد توجه محققان بسیاری قرار گرفت.

پیشینه مطالعاتی

پژوهشگرانی که در این زمینه فعالیت می کنند گزارش می دهند که خوابگردی جنسی شامل رفتارهای مختلف جنسی مختلف از جمله نوازش ساده، صداهای جنسی و ناله های مرتبط با رابطه جنسی می باشد.

همانطور که گفته شد در خصوص آماری مبتلایان به سکسومنیا آمار دقیقی وجود ندارد و از این رو نتیجه مطالعات نشان می دهد اغلب افراد در رده سنی بزرگسالان و افراد مسن چنین تجربه ای را گزارش کرده اند. بنابراین چیزی حدود ۱ الی ۲ درصد از جمعیت عمومی خوابگردی جنسی را تجربه کرده اند.

همچنین باید اشاره شود اکثر افرادی که سکسومنیا را تجربه کرده اند از مردان بوده اند و تعداد آن ها ۳ برابر بیشتر از زنان می باشد. البته لازم است بدانید که خوابگردی جنسی در زنان بیشتر به صورت انجام عمل خودارضایی می باشد.همچنین پیشنهاد می شود تا مقاله درمان اختلال رفتاری حرکت سریع چشم را بخوانید.

همچنین تحقیقاتی که توسط انجمن تخصصی خواب انجام شده است نشان می دهد نزدیک به ۸ درصد از بیمارانی که به کلینیک اختلال خواب در تورنتو کانادا مراجعه می کنند گرفتار اختلال سکسومنیا هستند. به علاوه لازم است اشاره شود که از ۸۳۲ بیماری که مورد بررسی قرار گرفته است ۱۱ درصد را مردان و ۴ درصد را زنان تشکیل می دهند.

شیوع خوابگردی جنسی

همانطور که در ابتدای مقاله نیز گفته شد اختلال رابطه جنسی در خواب یکی از اختلالات نادر است. به طوری که در سال ۲۰۱۵ تنها ۹۴ نفر اختلال خوابگردی جنسی را گزارش کرده بودند. البته باید اشاره شود آمارهایی که در تحقیقات مربوط به کلینیک تخصصی خواب کانادا ارائه می شود مربوط به یک کلینیک می باشد.

بنابراین این اختلال رایج نیست و افرادی که گرفتار سایر اختلالات خواب هستند بیشتر در معرض سکسومنیا قرار دارند. البته این اختلال به دلیل ماهیتی که دارد موجب می شود تا افرادی که دچارش هستند هیچ گزارشی از مشکلشان را بیان نکنند.

چرا که به دلیل شرم و خجالت نمی خواهند شرایط شان را برای دیگران توضیح دهند. در برخی موارد نیز ممکن است فرد از وجود اختلال در خود بی خبر باشد و نداند گرفتار اختلال خوابگردی جنسی می باشد. به طوری که در یک تحقیق با ۸۳۲ شرکت کننده فصد ۴ نفر بیان کردند که دارای مشکل خوابگردی جنسی هستند.

نشانه های رابطه جنسی در خواب

در ابتدا باید اشاره شود که رابطه جنسی در خواب با رویاهای جنسی متفاوت است و بین این دو موضوع تفاوت های خاصی وجود دارد و نباید آن ها را با یکدیگر اشتباه گرفت. چرا که وجود رویاهای جنسی برای افراد نوجوان و بزرگسالان رایج است و نمی توان آن را به عنوان اختلال در نظر گرفت.

بنابراین این تجربیات با اختلال سکسومنیا یا همان خوابگردی جنسی متفاوت است. شایان ذکر است که افراد گرفتار اختلال رابطه جنسی در خواب در هنگام خواب با دیگران وارد برقراری رابطه جنسی می شوند. مشکلی که در این اختلال وجود دارد این است که افراد گرفتار آن خودشان نمی دانند چنین کاری را در خواب انجام داده اند. برای مطالعه بیشتر مقاله دلایل فراموشی رویاها را مطالعه فرمایید.

بنابراین اولین افرادی که متوجه این اختلال می شوند افرادی هستند که با فرد دارای اختلال زندگی می کنند. چرا که آن ها برای اولین بار رفتارهای عجیب و غریب آن ها را در خواب مشاهده کرده اند. از این رو خود فرد هیچ اطلاعی از مشکلی که دارد ندارد و صرفا زمانی متوجه مشکل می شوند که اطرافیان به آن ها آگاهی دهند.

رفتارهای متداول در خوابگردی جنسی

نوازش و پیش نوازی و ابراز دوست داشتن با فردی که در کنار او خوابیده است.
رانش لگنی و انجام رفتارهایی که رابطه جنسی را تقلید می کند.
رابطه جنسی مستقیم، انجام خودارضایی، ارگاسم خود به خود، عدم پاسخگویی به محیط بیرون در طول رخداد.
نگاه مصنوعی و خالی به چشم های طرف مقابل در حین برقراری رابطه جنسی.
بی اطلاعی از حوادث پیش آمده بعد از بیدار شدن.

اگر فرد بعد از بیدار شدن هیچ اطلاعی از کاری که انجام داده است نداشته باشد به عنوان نشانه پاراسومنیا شناخته می شود. باید بدانید که فرد در حین انجام رابطه جنسی در خواب دارای چشمان باز می باشد ولی وقتی روز بعد از خواب بیدار می شود هیچ اطلاعی از کاری که انجام داده است ندارد و هیچ چیزی را به یاد نمی آورد.

به همین دلیل تغییرات ظریفی که در رفتار جنسی فرد وجود دارد از نشانه های اختلال خواب می باشد. همچنین باید اشاره شود که افراد گرفتار اختلال سکسومنیا در هنگام رابطه جنسی در خواب بسیار شفاف تر و قاطع تر از سایر مواقع عمل می کنند.

علت های رابطه جنسی در خواب

محققان در خصوص دلایل اختلال سکسومنیا اطلاع دقیقی ندارند. اما پزشکانی که در این زمینه فعالیت می کنند بر این باورند دلایل مختلفی در ایجاد این اختلال سهیم هستند. با تمام ویژگی هایی که در مورد خوابگردی جنسی اشاره شد باید بدانید که خواب آلودگی ناشی از این اختلال در بین چرخه های مختلف خواب عمیق رخ می دهد.

این اختلالات اغلب برانگیختگی سردرگمی (CA) نامیده می شوند. یکی از نظریاتی که در این زمینه وجود دارد بیان می کند افرادی که به صورت طاق باز میخوابند بیشتر در معرض این اختلال قرار دارند. همچنین زمانی که شما در کنار شخص دیگری می خوابید در هنگام خواب به دلیل تماس های مکرر با بدن آن فرد می توانید گرفتار خوابگردی جنسی شوید.

برخی دیگر از دلایل سکسومنیا

افزایش استرس، محرومیت از خواب، اضطراب، شرایط خواب نامناسب، مانند خواب خیلی سبک، وجود سر و صدای زیاد و محیط بسیار گرم.
مشاغلی که فرد را بسیار خسته می کنند مانند کارهای نظامی و کادر درمان.
خوردن داروهای خاصی، نوشیدن الکل و الگوهای خواب نامنظم.
استفاده از داروهای تفریحی یا داروهای تجویزی.

عوامل خطرساز

برخی دیگر از مشکلات و شرایط پزشکی وجود دارد که احتمال بروز خوابگردی جنسی را افزایش می دهند که در ادامه به آنها اشاره می کنیم.

اختلالات خواب همزمان از جمله راه رفتن در خواب یا حرف زدن در خواب.
داروهای ضد اضطراب و افسردگی به ویژه اسیتالوپرام (SSRI).
سندرم پای بی قرار، آپنه خواب(OSA).
صرع مربوط به خواب، رفلاکس معده(GERD).
بیماری کرون، جراحت سر، میگرن، سندرم روده تحریک پذیر(IBS).
اختلال تجزیه ای مرتبط با خواب، وضعیتی که اغلب با آسیب های جنسی دوران کودکی مرتبط است.

اختلال سکسومنیا را چگونه تشخیص دهیم؟

همانطور که گفته شد برای اولین بار افرادی که در اطراف شما قرار دارند رفتارهای جنسی تان را در هنگام خواب مشاهده کرده اند. بنابراین شما باید از آنها بخواهید تا تمام کارهایی که انجام داده اید را به شما توضیح دهند. همچنین اگر شما برای خواب خود یک الگوی جنسی داشته باشید می توانید به طور کامل تمام جزئیات را برای پزشک توضیح دهید تا او بتواند اختلال خوابگردی جنسی شما را تشخیص دهد.همچنین پیشنهاد می شود تا مقاله اهمیت مشاوره جنسی را مطالعه نمایید.

بنابراین اگر اطلاعات ارائه شده توسط شما به پزشک کافی نباشد ممکن است پزشک از شما بخواهد که تحت مطالعه خواب قرار بگیرید. به یاد داشته باشید که مطالعات خواب معمولا در مراکز تخصصی پزشکی انجام می شود.

آزمایش پلی سومنوگرافی (vPSG)

این آزمایش در هنگام خواب امواج مغزی، ضربان قلب، الگوی تنفس، حرکت چشم و پای فرد را مورد بررسی قرار می دهد. در هنگام انجام آزمایش پلی سومنوگرافی فرد به دستگاه های فیزیولوژیکی مانند ضربان قلب و مانیتورهای حرکتی متصل می شود و در هنگام خواب به طور کامل از او فیلمبرداری می شود.

به طور کلی یک شب خوابیدن در اتاق آزمایش برای تشخیص اختلال کافی است ولی ممکن است پزشک از شما بخواهد که چندین روز دیگر تحت آزمایش قرار بگیرید تا ابعاد مختلف اختلال را مورد بررسی قرار دهد.

اگر در حین آزمایش شما رفتارهای جنسی را در حین خواب انجام دهید پزشک مطمئن می شود که شما دچار اختلال خوابگردی جنسی هستید و اگر چنین رفتارهایی در حین آزمایش از شما سر نزند ممکن است پزشک از شما بخواهد تا مطالعات بیشتری را بر روی شما انجام دهد.

درمان اختلال سکسومنیا

باید اشاره شود که اختلال خوابگردی جنسی قابل درمان است و اگر شما به دلیل وجود استرس و اضطراب شروع به انجام رابطه جنسی در خواب می کنید می توانید به مشاوره روانشناسی مراجعه نمایید تا او شما را به پزشک متخصص ارجاع دهد.

به یاد داشته باشید که اگر اختلالات روانی شما تحت درمان قرار بگیرد می توانید شاهد درمان اختلال خوابگردی جنسی خود نیز باشید. همچنین لازم است تا به الگوی خواب خود اهمیت دهید و برنامه خواب خود را به صورت دقیق تنظیم کنید و اگر در دچار مشکل یا بیماری خاصی هستید نیز لازم است تا به صورت کامل مورد بررسی قرار بگیرد. برای دریافت اطلاعات بیشتر مقاله نحوه بیان درخواست های جنسی را بخوانید.

با این که بیان کردن چنین مشکلی برای بسیاری از افراد مشکل است ولی باید بدانید که اگر برای درمان این اختلال اقدامی انجام ندهید می تواند تاثیر بدی بر روی سلامت روان شما و اطرافیانتان بگذارد. بنابراین لازم است تا در اولین فرصت برای درمان اختلال خوابگردی جنسی اقدام نمایید.

مقابله با اختلالات خواب

همانطور که گفته شد اختلال رابطه جنسی در خواب می توانید به خاطر وجود سایر اختلالات خواب باشد. بنابراین اگر شما گرفتار آپنه یا سندرم پای بی قرار هستید باید بدانید که لازم است در ابتدا آن اختلالات را تحت درمان قرار دهید. به عنوان مثال آپنه خواب اغلب با دستگاه فشار مثبت مداوم راه هوایی (CPAP) درمان می شود.

تغییر در داروها

گاهی اوقات پزشک به شما داروهای جدیدی می دهد و نسخه شما را به کلی تغییر می دهد که می تواند به توقف اختلال در شما کمک کند. به عنوان مثال اختلالاتی مانند افسردگی، اضطراب و استرس می تواند زمینه ساز اختلال سکسومنیا شود. از این رو درمان اختلالات روانی و مصرف داروهایی که پزشک به شما معرفی می کند می تواند در این زمینه به شما کمک کند.

داروهای ضد افسردگی و اضطراب مانند دولوکستین و کلونازپام.
آنتی اسیدها و مهارکننده های پمپ پروتون (PPIs) که بدون نسخه در دسترس هستند.
محافظ های دهان و صفحات مخصوص گاز گرفتن یا دستگاه های مخصوص فک پایین.

شایان ذکر است که برخی از داروها ممکن است منجر به اختلال سکسومنیا در انسان شود اما باید بدانید که برخی دیگر از داروها مانند داروهای ضد افسردگی و داروهای ضد تشنج می تواند به درمان اختلال رابطه جنسی در خواب به شما کمک کند.

روان درمانی

در حال حاضر در کتاب دی اس ام ۵ اختلال رابطه جنسی در خواب به عنوان یک پاراسومنیا شناخته می شود. بنابراین لازم است در صورت بروز هرگونه نشانه ای مشکوک به روانشناس یا روانپزشک مراجعه کنید تا شرم و خجالت ناشی از داشتن اختلال از شما دور شود. بعد از این کار درمانگر به صورت فردی یا گروهی فرد را تحت درمان قرار می دهد تا علائم و نشانه های منفی از فرد دور شود. همچنین پیشنهاد می شود تا مقاله درمان سکس چت را مطالعه فرمایید.

در تحقیقاتی که در این زمینه انجام شده است نشان می دهد افرادی که گرفتار اختلال سکسومنیا هستند نشانه هایی را از خودشان بروز می دهند که موجب می شود تا شریک جنسی آن ها بسیار ناراحت شود.

به عنوان مثال در تحقیقی که در سال ۲۰۰۷ انجام شد مشخص گردید افرادی که دچار اختلال خوابگردی جنسی بودند بیشتر تمرکزشان بر روی کسب رضایت جنسی بوده است و شرکای خواب آن ها عجله کمتر و رفتار جنسی ملایم تری را از خودشان نشان داده اند.

معایب رابطه جنسی در خواب

در این لازم است بیان شود که اختلال خوابگردی جنسی دارای معایب و مزایایی می باشد. به عنوان نمونه زنان و مردانی که اختلال سکسومنیا را تجربه کرده اند بیان می کنند رابطه جنسی شان در آن زمان بسیار مطلوب بوده است و در مقایسه با حالت بیداری دارای عملکرد بهتری بوده اند.

زیرا در هنگام خواب هیچ مانعی برای انجام رابطه جنسی بین افراد وجود ندارد و افراد خیلی راحت از حالت بیداری به برقراری رابطه جنسی می پردازند. چرا که در هنگام خواب افراد ماجراجویی های بیشتری انجام می دهند و در نتیجه بسیاری از فانتزی های جنسی شان را در همین زمان برآورده می کنند.

با توجه به مطالبی که در خصوص مزایای رابطه جنسی در خواب گفته شد ممکن است این تجربه برای برخی از افراد مفید باشد و موجب شود تا آن ها بتوانند بر مشکلات جنسی شان غلبه کنند.

عدم رضایت

البته با توجه به مواردی که گفته شد اختلال رابطه جنسی در خواب تحت عنوان یک اختلال شناخته می شود و لازم است تحت درمان قرار بگیرد. چرا که این اختلال اگر هم چند ویژگی مثبت داشته باشد دارای چندین مشکل دیگر است که می تواند زندگی زوجین را تحت تاثیر قرار دهد.

به عنوان مثال ممکن است شریک جنسی شما تمایلی به برقراری رابطه جنسی با شما نداشته باشد ولی شما به دلیل داشتن چنین اختلالی در خواب اقدام به برقراری رابطه جنسی با همسرتان نمایید و در نتیجه به او آسیب وارد می شود. زیرا این کار می تواند الگوی خواب اطرافیان را بر هم بزند و در نتیجه نارضایتی از زندگی زناشویی برای زوجین ایجاد می شود.

احساس رها شدگی جنسی

از دیگر مشکلاتی که اختلال خوابگردی جنسی موجب آن می شود ایجاد احساس رها شدن است. به عنوان مثال یک مرد یا یک زن در هنگام بیداری ممکن است هیچ تمایلی به برقراری رابطه جنسی نداشته باشد ولی در هنگام خواب تحریک شود و بخواهد با همسرش وارد رابطه جنسی شود. از این رو طرف مقابل دچار احساس رها شدگی می کند و در نتیجه این کار به روحیه فرد آسیب وارد می کند.

کنترل و مدیریت اختلال خوابگردی جنسی

در زمان بروز اختلال لازم است تا شما سبک زندگی خودتان را تغییر دهید. چرا که این کار می تواند مانع ایجاد مشکلات بعدی شود. همچنین لازم است با همسر و اطرافیان خود در خصوص مشکل ایجاد شده گفتگو نمایید و تمامی ابعاد مختلف اختلال را مورد بررسی قرار دهید. چرا که اختلال رابطه جنسی در خواب می تواند به اطرافیان شما نیز آسیب وارد کند. از طرف دیگر وجود چنین مشکلاتی می تواند زندگی زناشویی افراد را تحت تاثیر قرار دهد. بنابراین لازم است با یکدیگر صادق باشید و برای هر کاری که برای درمان لازم است را انجام دهید.

ایجاد محیط حفاظت شده
تا زمانی که درمان کامل نشده است باید یک محیط حفاظت شده داشته باشید.
در یک اتاق جداگانه بخوابید.
درب اتاقی که در آن می خوابید را قفل کنید.
هشدارهایی را تنظیم کنید تا در هنگام حرکت های مشکوک به شما آلارم دهند.
از محرک های که موجب تحریک شما می شود دوری کنید.
نوشیدن الکل و داروهای تفریحی را ترک کنید.
برای خود یک الگوی خواب مناسب و سالم داشته باشید.

نتیجه گیری

همانطور که گفته شد اگر علل زمینه ای اختلال سکسومنیا درمان شود ما شاهد درمان کامل این اختلال هستیم. بنابراین اگر شما فکر می کنید گرفتار اختلال خوابگردی جنسی هستید لازم است تا به یک روانشناس یا روانپزشک مراجعه کنید تا فرایند درمان شما آغاز گردد.