برنا اندیشان | مرجع تخصصی بهترین پکیج های آموزشی
آیا چیزی در مورد امید درمانی می دانید؟ این رویکرد چیست و چه ویژگی هایی دارد؟ آیا امید درمانی می تواند برای افرادی که گرفتار مشکلات روانی هستند مفید و موثر باشد.
به طور کلی امید درمانی یکی از رویکردهای درمانی است که به وسیله مفاهیمی مانند برنامه ریزی، امید، هدفگذاری و نوع توانایی های فرد به مراجع کمک می کند تا بتواند بر مشکلاتی مانند اضطراب و افسردگی غلبه کند. در واقع امید درمانی باعث می شود تا میزان رضایت از زندگی در افراد افزایش یابد و در کنار آن فرد از اعتماد به نفس و عزت نفس بالایی برخوردار می شود و تمام این موارد دست به دست هم می دهند تا فرد از شر تمام مشکلات روانی خلاص شود.
شایان ذکر است که امید درمانی یکی از روش های جدید در علم روانشناسی است که به انسان ها می آموزد مسئولیت پذیر باشند و خودشان می توانند کنترل امور زندگی شان را در دست بگیرند تا بتوانند شرایط بهتری را برای خودشان رقم بزنند.
به دلیل اهمیت ماهیت امید درمانی در درمان اختلالات روانی در این قسمت از مجله علمی برنا اندیشان تصمیم داریم تا مقاله ای کامل در خصوص ابعاد مختلف امید درمانی را در اختیار شما علاقه مندان به علم روانشناسی و روان درمانی قرار دهیم.
امید به چه معناست؟
در حقیقت امید یعنی فرد احساس می کند که می تواند به آنچه دلش می خواهد برسد. بنابراین می تواند نتیجه گرفت که امید نوعی احساس است که به طور مستقیم به تفکرات انسان مربوط است. پیشنهاد می شود تا مقاله افزایش امید به زندگی را بخوانید.
زیرا اگر شما می خواهید امید داشته باشید باید برای خودتان یک هدف یا نقطه مطلوب را در نظر بگیرید و برای رسیدن به آن به خوبی برنامه ریزی نمایید.
پس به یاد داشته باشید که امید هرگز به معنای مفهومی توهمی و واهی نبوده و قصد نداریم به شما دنیایی بدون درد و مشکلی را ارائه دهیم که می توانید با فکر کردن در مورد هر پدیده ای به هر آن چیزی که می خواهید برسید. زیرا بسیاری از افراد فریبکار و دروغگو از طریق فروش رویا خودشان را به ثروت زیادی می رسانند و انسان های بسیاری را فریب می دهند.
اگر شما می خواهید امید داشته باشید باید در ابتدا برای خودتان هدفی داشته باشید و برای رسیدن به آن هدف لازم است تا برنامه ریزی نمایید.
مولفه های امید
- یک هدف ذهنی مشخص داشته باشید.
- برای رسیدن به هدف برنامه ریزی نمایید.
- برنامه ها و اهداف متناسب با توانایی های فرد باشد.
اگر این ۳ مولفه به خوبی با هم ترکیب شوند می توانید به امید دست یابید. از این رو اگر در مسیری که قرار دارید هر یک از این مولفه ها دچار مشکل شود شما با ناامیدی مواجه می شوید. به یاد داشته باشید که اگر فردی برای رسیدن به اهدافش هیچ راهی را در نظر نداشته باشد گرفتار ناامیدی می شود و نمی تواند به سمت هدفی که برای خودش مشخص کرده است قدم بردارد.
امید در زندگی چه فوایدی دارد؟
یکی از سوال هایی که لازم است به آن پاسخ دهیم این است که اصلا ما در زندگی چه نیازی به امید داریم؟ باید بگوییم که اگر شما برای خودتان در زندگی امید داشته باشید می توانید به فردی فعال تبدیل شوید و برای اهدافی که در زندگی برای خودتان مشخص کرده اید به درستی برنامه ریزی نمایید و به سمت آینده ای شاد حرکت کنید.
امید باعث می شود تا شما بتوانید بر روی مشکلاتی که در زندگی وجود دارد غلبه نمایید و نگرانی هایی که به هر دلیلی برایتان به وجود می آید نیز به طور چشمگیری به واسطه داشتن امید کاهش می یابد. به عنوان مثال شما فرض کنید که یک مشکل بسیار سختی برای شما ایجاد شده است. همچنین پیشنهاد می شود تا مقاله درمان ناامیدی در سالمندان را مطالعه فرمایید.
در این شرایط شما نباید دست بر روی دست بگذارید و هیچ کاری انجام ندهید. چرا که این کار اصلا با واقعیت هماهنگ نیست و نمی تواند کمکی به شما بکند. در عوض شما باید تمام سعی و تلاش و خودتان را انجام دهید که بتوانید از مشکل پیش آمده غلبه نمایید.
از طرفی شما می دانید که اگر امیدوار باشید و برای رفع مشکل تلاش کنید قطعا به نتیجه خواهید رسید. در واقع شما با انجام دادن تلاش مستمر می توانید میزان امیدواری را در خودتان افزایش دهید و همچنین سطح استرس و اضطراب تان را هم کاهش می دهید و می توانید به رضایت از زندگی دست یابید.
مطالعات زیادی در خصوص امید درمانی انجام شده است که نشان می دهد انسان ها به کمک آن می توانند بر بسیاری از بیماری های روحی و روانی مانند اضطراب، افسردگی غلبه نمایند. این کار از طریق افزایش حرمت نفس و اعتماد به نفس در انسان ها ایجاد می شود. بنابراین به دلیل نتیجه بخش بودن امید درمانی می توانیم از آن به عنوان یک رویکرد درمان استفاده کنیم.
چرا گاهی اوقات ناامید می شویم؟
در قسمت بالا اشاره شد که اگر هر یک از ۳ مولفه امید یعنی هدف، برنامه ذهنی و توانایی اجرایی در انسان دچار مشکل شود فرد گرفتار نا امیدی می شود. در کنار این موارد شایان ذکر است که نوع دیدگاه و نگرش فرد تاثیر بسزایی در میزان امید و ناامیدی دارد.
نوع نگاه انسان ها به رویدادها
در ادامه با برنا اندیشان همراه باشید تا شما را با انواع نگرش انسان ها نسبت به اتفاقاتی که رخ می دهد آشنا نماییم.
درونی یا بیرونی
اگر فرد به درونی بودن اتفاقات باور داشته باشد، زمانی که اتفاقی برایش رخ می دهد فکر می کند که مشکل ایجاد شده به دلیل رفتارهای خودش بوده است. حال اگر نگاه فرد به صورت بیرونی باشد ذهنش چنین فکری را ایجاد می کند که اتفاق رخ داده ارتباطی به او ندارد و خارج از تصمیم و اراده او می باشد.
جزئی یا پایدار بودن
اگر فکر فکر کند که مسئله ایجاد شده یک موضوع جزئی است یعنی توانایی این را دارد که بتواند مشکل ایجاد شده را رفع کند. اما اگر به پایدار بودن رخداد باور داشته باشد همواره بر این باور است که مشکل ایجاد شده غیر قابل تغییر و درمان می باشد و به نوعی گرفتار درماندگی آموخته شده می شود.
اختصاصی یا کلی
نگاه اختصاصی به این معناست که فرد باور دارد آن مشکل صرفا بخشی از زندگی اش را درگیر کرده است و نگرش کلی یعنی فرد به این باور رسیده که اتفاقی که رخ داده است تمام جنبه های زندگی اش را تحت تاثیر قرار داده است.
از این رو روانشناسان بیان می کنند که اگر فرد در زندگی اش نگاه درونی، پایدار و کلی به وقایع پیرامونش داشته باشد گرفتار نا امیدی می شود. به همین دلیل اگر بتوانیم نوع نگاه فرد را نسبت به موضوعات اطرافش تغییر دهیم می توانیم احساس نا امیدی را در او کاهش دهیم و در عوض به او امیدواری بیشتری بدهیم.
به یاد داشته باشید که اگر شما می خواهید بهترین نتیجه را از رویکرد امید درمانی داشته باشید باید به یک روانشناس یا روان درمانگر خبره مراجعه کنید که او بتواند به خوبی ابعاد مختلف زندگی شما را مورد بررسی قرار دهد و بر اساس خصوصیات و ویژگی هایی که وجود دارد به شما کمک کند تا به سمت درمان حرکت کنید.
امید درمانی
در زمان های گذشته باور بسیاری از روانشناسان به این صورت بود که اگر درد و رنج در انسان ها کاهش یابد می توانیم شاهد رشد صفات خوب و مثبت در فرد باشیم. اما باید بدانیم که اگر مراجع بهبود پیدا کند و به سمت کارکردهای مثبت قدم بردارد از هم چنین ویژگی های مثبتی به صورت خود به خود در فرد شکل نمی گیرد.برای مطالعه بیشتر به مقاله قانون باور مراجعه نمایید.
به همین دلیل رویکرد امید درمانی تصمیم گرفت تا هدف درمان را ایجاد ویژگی های مثبت در نظر بگیرد. در واقع امید درمانی تلاش می کند تا امید را در انسان ها پروش دهد و از این طریق به سمت درمان حرکت می کند. همانطور که گفته شد امید درمانی به انسان آموزش می دهد که باید مسئولیت تمام کارهای زندگی اش را بپذیرد و تلاش کند تا شرایط بهتری را برای خودش ایجاد نماید.
برای امید درمانی از تکنیک های بسیار نوینی استفاده می شود که در ادامه به طور کامل شما را با آنها آشنا می کنیم.
نوع نگاه چالش به مشکلات زندگی
اگر انسان بر این باور باشد که مشکلات زندگی و سختی که برایش ایجاد می شود نوعی مانع محسوب می شود گرفتار احساسات منفی و نا امیدی می شود. در رویکرد امید درمانی به فرد کمک می شود تا بتواند به مشکلات زندگی به مانند نوعی چالش نگاه کند. یعنی می داند که مشکل پیش آمده چیز خاصی نیست و صرفا باید به آن رسیدگی شود. در واقع در این روش به فرد کمک می شود تا در مقابل مشکلات قوی باشد و برای رفع آنها تلاش نمایید و هرگز در مقابل سختی ها از خودش ضعف نشان ندهد.
به عنوان مثال اگر شما گرفتار دیسک کمر هستید نباید خانه نشین شوید و دست از کار و تلاش بردارید. درست است که کمر و پاهای شما درد می کند. ولی هرگز این مسئله به این معنا نیست که شما نا امید شوید و دست از زندگی بکشید.
شما در چنین حالتی باید به پزشک متخصص مراجعه کنید و فرایند درمان را به خوبی انجام دهید تا وضعیت شما به سمت بهبودی حرکت کند. زیرا اگر شما بخواهید هیچ کاری انجام ندهید نه تنها مشکل شما حل نخواهد شد بلکه گرفتار مشکلات و مسائلی مانند افسردگی نیز می شوید.
آموزش مولفه های امید
رویکرد امید درمانی در جلسات درمانی به فرد کمک می کند تا بتواند استفاده از مولفه های امید را به خوبی یاد بگیرد و از آنها برای حل مشکلات استفاده نماید. شایان ذکر است که در این تکنیک باید از تکالیف و تمرین های عملی استفاده نماییم تا مراجع بتوانید به صورت مستقیم با مسئله روبرو شود و آن را حل کند.
تعریف خاطرات زندگی
یکی از بهترین روش های امید درمانی توجه به خاطرات و جریان زندگی فرد است. زیرا درمانگر می تواند از زندگی شخص مثال هایی را استخراج کند که نشان دهد در شرایط ایجاد مشکلات چه کارهایی انجام داده است. این داستان ها به فرد کمک می کند تا بفهمد برای درمان مشکلات از چه کارهایی استفاده کند و از چه کارهایی استفاده نکند. چرا که اگر در گذشته کار نادرستی انجام داده است و در نتیجه گرفتار نا امیدی شده است دیگر نباید آن کار اشتباه را تکرار کند.
همچنین در روند امید درمانی فرد متوجه می شود که مشکلاتی که برای او وجود دارد صرفا برای او نبوده است و انسان های بسیاری در دنیا وجود دارند که مشکلات بدتری را تجربه می کنند. بنابراین او باید نحوه برخورد با مشکلات و مسائل را به خوبی یاد بگیرد. از این طریق فرد می تواند میزان فشار و تنش را در خودش کاهش دهد.
امید درمانی به چه افرادی کمک می کند؟
در هر روش درمانی نیاز است تا فرد به خوبی جلسات درمانی را دنبال کند و تمام تمرینات و تکالیفی که به او داده می شود را انجام دهد. در رویکرد امید درمانی نیز شرایط به همین صورت است و شما باید با درمانگر خود همراه باشید. همچنین پیشنهاد می شود تا مقاله درمان ناامیدی و استرس را مطالعه نمایید.
اگر شخصی دچار دمانس پیشرفته، عقب ماندگی ذهنی یا اسکیزوفرنی است چون نمی توانند به خوبی گفتگو نمایند و قادر به انجام تمرینات نیستند هرگز توصیه نمی شود که از روش امید درمانی استفاده کنید. سایر افرادی که در موارد بالا قرار نمی گیرند می توانند از روش امید درمانی استفاده کنند و اگر به خوبی به حرف درمانگرشان گوش دهند می توانند به نتیجه مفید دست یابند.
شایان ذکر است که بیماران افسرده و افرادی که سختی های زیادی را در زندگی شان تجربه کرده اند می توانند از این روش درمان به خوبی بهره ببرند و به نتیجه مطلوبی هم دست پیدا می کنند.
امید و خوش بینی چه تفاوتی با یکدیگر دارند؟
به طور کلی باید بدانیم که خوش بینی حالتی است که فرد به یک احساس درونی دست پیدا می کند که بر اساس آن فکر می کند به خواسته اش می رسد. اما در امید شرایط متفاوت است و نیاز است تا فرد برای رفع مشکل یک راه حل انتخاب کند.
یا هدفی در زندگی اش انتخاب کند و برای رسیدن به آن هدف به خوبی برنامه ریزی نماید تا بتواند به هدفش برسد. ما می توانیم در انسان امید ایجاد کنیم اما خوش بینی احساسی غیر منطقی است. همچنین می توانیم بیان کنیم که اگر شما نگاه مثبتی به دنیا و پدیده ها داشته باشید می توانید نسبت به دیگرانی که چنین حالتی را ندارند از وضعیت بهتری برخوردار باشید.
