روان شناسی دقیقا چیست ؟
این پرسش در حالی که ممکن است یک سوال بسیار ساده به نظر می رسد، یکی از رایج ترین سوالات پرسیده شده توسط دانشجویان روانشناسی است. اگر درحال کنفرانس روانشناسی باشید استاد ممکن است در طول کنفرانس شما در کلاس قدم بزند و از دانشجویان بپرسد که روانشناسی چه زمینه هایی را شامل می شود.
در طول اولین کلاس من، یک دانشجوی دختر شروع به چرخاندن انگشتان دستش دور سر یکی دیگر از دانشجویان کرد و تظاهر کرد که در حال خواندن افکار اوست.
متاسفانه این تصورات غلط در مورد روانشناسی فراوانند و متاسفانه این تصورات ریشه در ترسیم غلط مفهوم روانشناسی در ذهن مردم توسط رسانه ها دارد.
ساده ترین تعریف از روانشناسی اینست: دانش مطالعه ذهن و رفتار و فرآیندهای روانی.
حتما بخوانید:جزوه روانشناسی عمومی هیلگارد
این جمله چند بخش برجسته دارد: ۱- روانشناسی دانش است. ۲- روانشناسی به بررسی رفتار میپردازد. ۳- روانشناسی به بررسی فرآیندهای روانی میپردازد.
همانگونه که از چیستی روانشناسی آموختیم روانشناسی دانش است. پس همانند دیگر شاخههای دانش، از پایههای دانشیک (اصول علمی) پیروی میکند. این دانش به بررسی رفتار که دیدنی (عینی) است و فرآیندهای روانی که انگارهای (ذهنی) است میپردازد. رفتار همهی واکنشهایی است که از جانداران سر میزند. رفتار آشکار است و در برابر آن فرآیندهای روانی، پنهان و انگارهای (ذهنی) است.
معمولا پژوهش ها در روان شناسی به دنبال درک و توضیح فکر، احساسات و رفتار هستند
کاربردهای روانشناسی مثل درمان سلامت روان، افزایش عملکرد، خود بهبودی، و بسیاری از حوزه های دیگر تاثیر بسیاری بر سلامت و زندگی روزمره ما دارند. مشکل میتوان همه ی حوزه هایی که روانشناسی شامل آنها میشود را در یک تعریف کوتاه خلاصه کرد ، اما موضوعاتی مانند توسعه، شخصیت، افکار، احساسات، عواطف، انگیزه ها، و رفتارهای اجتماعی نشان دهنده بخشی از آن چیزی است که روانشناسی به دنبال درک و توضیح آنها است.
اجازه دهید یک نگاه دقیق تر به این سوال رایج بیاندازیم.
به راستی روانشناسی چیست؟
سردرگمی های بسیاری در مورد روانشناسی وجود دارند.
بر اساس برنامه های تلویزیونی و فیلم های سینمایی روانشناسان کارآگاه های باهوشی هستند که با استفاده از تواناییشان در خواندن ذهن انسان میتوانند مسایل جنایی را حل کنند یا حرکت بعدی یک جنایتکار را پیش بینی کنند یک تصویر سنتی دیگر از روانشناسان در ذهن مردم پیرمردی با ریش ها و موهای سفید است که در دفتر با شکوهش نشسته ،کتابی در دست گرفته است و به صحبت های مراجعین در باره ی مشکلاتشان در دوران کودکی گوش میدهد .
واقعیت روانشناسی …
واقعیت این است که کمی از حقیقت در این تصاویر کلیشه ای وجود دارد، اما روانشناسی بسیار گسترده تر از این تصورات است. تنوع فوق العاده ای در حرفه روانشناسی وجود دارد، شاید این تنوع زیاد است که منجر به برخی از تصورات غلط در مورد روانشناسی و روانشناسان شده است. مطمئنا، روانشناسانی وجود دارند که به حل جنایات کمک میکنند و روانشناسان بسیاری هستند که به بهداشت روانی مردم رسیدگی میکنند اما آیا می دانستید که روانشناسانی هم هستند که به ایجاد محل های کار سالم و یا طراحی و پیاده سازی برنامه های بهداشت عمومی کمک میکنند ؟ یا روانشناسانی که به بررسی موضوعاتی مانند ایمنی هواپیما، طراحی کامپیوتری، و زندگی نظامی می پردازند؟
نگاهی دقیق تر به روانشناسی به عنوان یک رشته
روانشناسی همزمان هم یک رشته ی علمی و هم یک رشته ی کاربردی است که به مطالعه ذهن انسان و رفتار می پردازد. پژوهش های روان شناسی تلاش میکنند درک کنند که ما چگونه فکر می کنیم، عمل می کنیم و احساس می کنیم.
همانطور که در ذهن مردم جا افتاده است ، بخش بزرگی از روانشناسی به تشخیص و درمان بیماری روانی اختصاص داده شده است، اما وقتی صحبت به کاربرد های روانشناسی می رسد این فقط نوک کوه یخ است. علاوه بر سلامت روان ، روانشناسی را می توان به انواع مسائل مختلف که روی سلامت و زندگی روزمره تاثیر میگذارند نسبت داد از جمله بهبود عملکرد، خود بهبودی، انگیزه، بهره وری، و موارد بی شمار دیگر.
واژه و نماد روانشناسی
واژهی روانشناسی (Psychology) از دو بخش روان+شناسی (Psy+Chology) ساخته شده است که یک واژهی یونانی (ψυχολογία) است. خوب است بدانید که واژهی Psyche (ψυχή) در زبان یونانی به چم و معنی روح (Soul) است و به چم روان و ذهن نیست. اما این واژه را به نادرستی در انگلیسی برابر با Mind (ذهن/ روان) گرفتهاند. در پارسی نیز به پیروی از انگلیسی روانشناسی میگوییم. خوب است بدانید از دیدگاه نوشتاری، روانشناسی باید جدا از هم و با نیممیانجی (نیمفاصله) نوشته شود و نوشتن آن به گونهی «روانشناسی» نادرست است.
نماد روانشناسی نیز نخستین کاراکتر از واژهی یونانی روانشناسی است که در بالا گفته شد. این کاراکتر بیست و سومین حرف در نویسهی (الفبای) یونانی است. که «سای» خوانده میشود