در این قسمت از پایگاه دانش فروشگاه برنا اندیشان تصمیم داریم تا یکی دیگر از موضوعات بسیار کاربردی روانشناسی با عنوان کاربرد هوش هیجانی در مدیریت خشم چگونه است را در اختیار شما کاربران محترم وب سایت برنا اندیشان و تمامی علاقه مندان به مقالات روانشناسی قرار دهیم.
کاربرد هوش هیجانی در مدیریت خشم چگونه است
در مقاله کاربرد هوش هیجانی در مدیریت خشم به صورت کامل با رابطه این دو موضوع آشنا شده و به درک تازه ای از هوش هیجانی و اثرات مفید و کاربردی آن خواهید رسید.
خشم: حالات خصمانه که عمدتا با احساسات کینه توزانه مشخص می شوند ممکن است به شکل عصبانیت /نفرت/تحقیر/حسادت تظاهر کند .
خصومت: احساس دشمنی یا عناد، این احساس پایدار است و ممکن است تا مدت ها ادامه داشته باشد و در موقعیت های مختلف خود را نشان دهد.
پرخاشگری: خشم ابراز شده به شکل رفتار است که توسط سایر افراد هم قابل مشاهده است که به دو دسته تقسیم می شود:
کلامی: توهین کردن، فریاد زدن، بد عنقی، دمدمی مزاجی
غیرکلامی: شکستن اشیاء (اشیاء منزل یا اموال مدرسه) ، صدمه زدن به انسان (خود ، معلم ، همکلاسی) ، قربان بی دفاع (حیوانات)
عوامل ایجاد کننده خشم
- ابتلاء به یک بیماری جسمانی یا روانی
- یادگیری از طریق مشاهده
- ناتوانی در کنترل تکانه های درونی
- عدم آشنایی با مهارتهای ارتباطی
- رویارویی با ناکامی و شرایط تهدید آمیز
- برانگیزاننده های درونی مثل باورها، اعتقادات و طرز تلقی ها
دلایل خشم در نوجوانان
- محدودیت در فعالیتهای فیزیکی و اجتماعی (لغو شدن قرار ملاقات با دوستان یا بیرون رفتن از طرف والدین)
- مورد انتقاد قرار گرفتن ( اگر احساس شود غیر عادلانه /غیر منصفانه است )
- تحقیر و طرد شدن
- کار نکردن اشیاء (ماشین /چراغ قوه /…) – بیشتر در پسر
- نوع رفتار مردم و موقعیت های اجتماعی – بیشتر در دختر ها
- رفتار اجتماعی (ریا کاری ، بی ملاحظه بودن ، غیر منصف بودن، فضولی، خود پسندی، تحکم، غیبت)
- خشم ناشی از ناتوانی خود در از انجام کار ی (ناتوانی در رسم کرد ن یک تصویر یا حل یک مسئله درسی.
پیشنهاد ویژه:کارگاه شناخت خطاهای شناختی و درمان آنها
چرخه بروز خشم در نوجوان
شیوه های مختلف ابراز خشم
- انکار خشم
- فروخوردن خشم
- جا به جایی
- گذشت و عفو های مکرر
- ابراز خشم
الف) غیرسازنده مانند رفتار پرخاشگرانه
ب) سازنده مانند ابراز قاطعانه.
نشانه های خشم
نشانه های بدنی (احساس برانگیختگی)
افزایش ضربان قلب و نبض، سرخ شدن، تنفس سطحی و سریع.
نشانه های شناختی
افکار منفی و غیرمنطقی، سوگیری شناختی
نشانه های رفتاری
رفتار پرخاشگرانه که می تواند باعث صدمه زدن به خود و یا به دیگری شود.
آزار گری به شکل کلامی و غیر کلامی
کلامی :
– لقب دادن
– مسخره کردن
– شایعه پراکنی
– طرد کردن
غیر کلامی :
– کتک زدن یا هول دادن
– تصاحب اموال و لوازم دیگران
– شکستن اشیاء مدرسه و همکلاسی
علل خشونت
- شرایط اقتصادی و اجتماعی (فقر و بیکاری والدین ، … )
- نا امنی از طرف خانواده ( دعوا والدین با یکدیگر ،طلاق ، غفلت و بی توجهی اولیا ،روش های تربیتی ناسالم )
- مسائل فردی : اختلالات عاطفی ،مشکل در کنترل خود ، مشکل در بر قراری ارتباط با دیگران )
- مسائل آموزشگاهی : ( مقررات سخت مدرسه ، تبعیض ، شکست تحصیلی ،تعارض با معلمان ،مشکلات اقتصادی معلمان و سوء رفتار با دانش آموزان )
- یادگیری اجتماعی ( تنبیه بدنی توسط اولیا ،پرخاشگری از طرف اولیا )
رابطه هیجان خواهی ، برونگرایی و خشم در نوجوانان
پسر بزهکار و عادی
- هورمونها و انتقال دهنده های عصبی (تستترون و استروژن ) می تواند باعث کم طاقتی ، تحریک پذیری ،کاهش تحمل در نوجوان شود
- افراد هیجان خواه (تنوع طلب ، ماجراجو ،علاقمند کسب تجربیات جدید ) می باشند
- بین خشم و هیجان خواهی رابطه وجود دارد
جنبه بدنی خشم
- ضربان قلب و نبض ما افزایش می یابد.
- سرخ می شویم.
- داغ می کنیم.
- انرژی زیادی را احساس می نماییم.
- ممکن است از شدت هیجان دست ما بلرزد.
- تندتند و سطحی نفس می کشیم.
- در عضلات بدنمان احساس تنیدگی و فشار می نماییم.
*در حالت برانگیختگی به راحتی کنترل خود را از دست می دهیم و خشمگین می شویم*
مهارت های کنترل خشم
- تکنیک هایی برای مقابله با نشانه های برانگیختگی بدنی
- تنفس صحیح
- تکنیک تن آرامی
- تکنیک هایی برای مقابله با نشانه های شناختی خشم
- چالش شناختی (تفکر مثبت )
- خود- گویی مثبت
- تکنیک هایی برای مقابله با نشانه های رفتاری خشم
- مهارت حل مسأله
- مهارت قاطعیت
مدل فراشناختی آموزش مدیریت خشم
زمانیکه شما یک مساله دارید:
- بایست ، آرام باش ،فکر کن قبل از اینکه کاری انجام دهی
- به خود بگو مشکل چیست ؟ حس تو چیست؟
- مجموعه ای از اهداف مثبت را پیدا کن
- فکر کن تا راه حل های زیادی پیدا کنی
- به پیامد هر راه حل فکر کن
- بهترین راه حل را پیدا کن
معرفی یار مهربان
کتاب « ابری بشید و نبارید »
نویسنده: رضا حیدری
تهیه و تنظیم: میترا نمازی
کارشناس ارشد روان شناسی بالینی