در این قسمت از پایگاه دانش برنا اندیشان تصمیم داریم تا در رابطه با یکی از موضوعات مهم و ویژه روانشناسی با عنوان روش های تشخیص و درمان اختلال شخصیت ضد اجتماعی به صورت کامل با شما علاقه مندان به مطالب روانشناسی و درمان اختلالات دو قطبی گفتگو کنیم.

روش های تشخیص و درمان اختلال شخصیت ضد اجتماعی به صورت کامل

در مقاله روش های تشخیص و درمان اختلال شخصیت ضد اجتماعی به صورت کامل اختلال شخصیت ضد اجتماعی مورد بررسی قرار گرفته و سپس به راهکارهای درمانی خواهیم پرداخت،پس تا انتهای مقاله با ما همراه باشید.

اختلال شخصیت ضد اجتماعی

اختلال شخصیت ضد اجتماعی ( antisocial disorder ) که گاهی با نام های سایکوپات و سوسیوپات نیز از آن یاد می شود، نوعی اختلال است که فرد نمی‌تواند با قوانین و موازین اجتماع سازگار شود و در قبال رفتارهایی که انجام می‌دهد ( رفتار ضد اجتماعی ) ، احساس گناه و اضطراب نمی‌کند. این افراد معمولاً ظاهری طبیعی و دوست‌داشتنی دارند. اما در سابقه آنها اختلال داشتن در بعضی از حوزه‌ها مشاهده می‌شود . مثل دروغگویی ، فرار از مدرسه ، فرار از خانه ، دزدی ، دعوا ، سوءمصرف مواد و کارهای غیرقانونی تجربه‌هایی است که این افراد در مسیر زندگی از کودکی تا به حال داشته‌اند. آنها هیچ اضطراب و افسردگی از خود نشان نمی‌دهند و این مغایرت با اوضاع آنها دارد. اگر چه تهدید به خودکشی و اشتغال ذهنی مربوط به مسائل جسمی در آنها مشاهده می‌شود.

در کلیپ زیر به صورت کامل با شخصیت سایکوپات و نشانه های آن آشنا خواهید شد.

کسانی که دچار شخصیت ضد اجتماعی هستند فقط به خودشان اهمیت می‌دهند. خودخواه هستند و برای دستیابی به اهدافشان دست به هر کاری می‌زنند. درگیری فیزیکی و رفتارهای تجاوزگرانه از خود بروز می‌دهند. آنان از آزار و خشونت نسبت به دیگران لذت می‌برند و یا این رفتارشان را توجیه می‌کنند. اعتیاد به الکل یا مواد مخدر در بسیاری از کسانی که دچار این اختلال روانی هستند دیده می‌شود. احتمال انجام تجاوز، قتل و جنایت در کسانی که دچار اختلال شخصیت ضد اجتماعی هستند بالاست. یکی از چالش‌ها برای برخورد قضایی با این افراد این است که آیا باید با آنان به عنوان یک فرد بیمار رفتار کرد یا به عنوان یک جنایتکار و مجرم؟ روشن است که نمی‌توانیم در سیستم قضایی کشورها دخالت چندانی داشته باشیم اما می‌توانیم در زندان‌ها یا بیمارستان‌های روانی ویژه به دنبال بازپروری این افراد باشیم از سوی دیگر روان‌شناسان بر این باورند که این افراد باید از جامعه دور نگه داشته شوند.

ویژگی های اختلال شخصیت ضد احتماعی

برخی از ویژگی ها و علائم افراد دارای این اختلال شخصیت شامل موارد زیر می باشد:

بی اهمیتی به درست و غلط
دروغ گفتن برای منافع شخصی و استفاده از دیگران
بی عاطفه بودن، بد بین بودن و بی احترامی به افراد
سو استفاده از زیبایی های ظاهری و اخلاقی برای فریب دیگران و سود و لذت شخصی
متکبر بودن و گستاخ بودن
احساس برتری نسبت به دیگران
مستبد و خودرای بودن
مشکلات مکرر با قانون
انجام اعمال مجرمانه
تعرض به حقوق دیگران و تحدید آنها
تحریک پذیری و شکست در رسیدن به اهداف
زود رنجی، خشونت و عصبانیت سریع
بی عاطفگی و عدم همدلی با افراد
عدم پشیمانی از آسیب رساندن به دیگران
ریسک پذیری غیر ضروری
رفتار های پر خطر، بدون توجه به امنیت خود و دیگران
ارتباط ضعیف با دیگران
عدم عاقبت اندیشی و نتایج منفی اعمال خود
درس نگرفتن از اشتباهات

عدم پذیرش مسئولیت و ناتوانی در کار کردن و مدیریت مسائل مالیافراد و بزرگسالانی که دچار اختلال شخصیت ضد اجتماعی هستند، پیش از رسیدن به سن پانزده سالگی، معمولا نشانه هایی از اختلالات رفتاری از خود نشان می دهند. این اختلالات می تواند مشکلات رفتاری جدی و دائمی به وجود آورد مانند:

خشونت علیه انسانها و حیوانات
آسیب به اموال عمومی
فریبکاری
دزدی
نقض شدید قوانین

اگرچه اختلال شخصیت ضد اجتماعی، به عنوان اختلال دائمی شناخته می شود؛ اما در برخی افراد، برخی از این علائم و نشانه ها از قبیل رفتار های خرابکارانه و مجرمانه ممکن است در طول زندگی و با گذر زمان تا حدی کاهش یابد. اما دلیل کاهش شدت این رفتار ها مشخص نیست. ممکن است این کاهش شدت بدلیل آگاهی بیشتر آنها و درک عواقب کارهایشان باشد، یا صرفا بدلیل بالا رفتن سنشان هیجان سابق را نداشته باشند

نشانه‌ها و معیارهای DSM 5 برای اختلال شخصیت ضد اجتماعی

در کتاب DSM 5 سمپتوم‌ها و نشانه‌های اختلال شخصیت ضد اجتماعی یاد شده است. به یاد بسپارید تنها با دانستن نشانه‌ها نمی‌توانید وجود این اختلال شخصیتی را در یک فرد شناسایی کنید. از آن‌جایی که بسیاری از اختلالات روان‌شناختی نشانه‌های یکسان یا نزدیک به هم دارند، فرآیند شناسایی و درمان اختلالات روانی تنها از سوی روان‌شناس انجام می‌شود.

در کلیپ زیر به صورت تخصصی در مورد اختلال شخصیت ضد اجتماعی و نشانه های آن صحبت می کنیم.

A: فرد همیشه در هیچ زمینه زندگی به حقوق دیگران احترام نمی‌گذارد و حقوقشان را پایمال می‌کند. این رفتار از ۱۵ سالگی آغاز شده و ۳ مورد (یا بیش از ۳ مورد) از موارد زیر نشانگر آن است.

۱- فرد رفتارهای غیر قانونی دارد و از هنجارهای اجتماعی پیروی نمی‌کند. او این موضوع را با انجام دوباره رفتارهای بزهکارانه و مجرمانه‌ای نشان می‌دهد که برای انجامشان دستگیر شده است.

۲- فریبکار و دروغگوست. همیشه دروغگویی می‌کند. نام‌های ساختگی دارد یا برای سودجویی و لذت بردن دست به کلاهبرداری می‌زند.

۳- فرد بدون فکر و بی‌درنگ بر پایه امیال آنی خود رفتار می‌کند یا توانایی برنامه‌ریزی را ندارد.

۴- تحریک‌پذیر، زودخشم، زود رنج و پرخاشگر است. این رفتارهای پرخاشگرانه را در دعواهای پیاپی یا خشونت‌های فیزیکی نشان می‌دهد.

۵- بدون رعایت ایمنی خود و دیگران، کارهای خطرناکی انجام می‌دهد.

۶- در بیش‌تر کارها بی‌مسئولیت است. در محیط کار پیاپی قانون‌شکنی می‌کند یا مسئولیت‌های خود را به درستی انجام نمی‌دهد.

۷- پشیمانی، احساس گناه یا عذاب وجدان ندارد. او هنگام ناراحت کردن دیگران، بدرفتاری با آنان، خشونت فیزیکی یا دزدی احساس پشیمانی ندارد و بی‌تفاوت است یا برای توجیه کارهایش تلاش می‌کند. به گونه‌ای که به خودش حق می‌دهد این رفتارها را انجام دهد.

B: سن فرد باید حداقل ۱۸ سال باشد.

C: یافته‌ها نشان می‌دهند که فرد اختلال سلوک دارد و آغاز آن پیش از ۱۵ سالگی بوده است.

D: رفتارهای ضد اجتماعی که فرد نشان می‌دهد به خاطر اختلال دوقطبی یا در طول اسکیزوفرنی بروز پیدا نکرده باشد. پس رفتارهای ضد اجتماعی نباید با اختلال دیگری توجیه‌پذیر باشد.

همایندی اختلال شخصیت ضد اجتماعی با دیگر اختلالات روان‌شناختی

اختلال شخصیت ضد اجتماعی می‌تواند با اختلال اضطراب، افسردگی، بیش‌فعالی یا ADHD، اختلال شخصیت مرزی، اختلال شخصیت خودشیفته، اختلال شخصیت هیستریونیک و دیگر اختلالات شخصیتی همایندی یا Comorbidity داشته باشد.

علل اختلال شخصیت ضد اجتماعی

محققان بر این باورند که ژنتیک در علل اختلال شخصیت ضد اجتماعی نقش مهمی را ایفا می کند. چرا که داشتن والدینی با این اختلال، ریسک ابتلا به آن را در فرزندانشان بیشتر می نماید. تحقیقاتی که در مورد فرزندخواندگی کسانی که اختلال شخصیت ضد اجتماعی دارند وجود دارد، این واقعیت را تصدیق می کند که محیط نیز ممکن است عاملی موثر در ابتلا به این اختلال است.

مثلاً زمانی که برای کودکان قوانین ضعیفی وضع شده باشد و یا الگوی رفتاری مناسبی نداشته باشند یا آموزش ندیده باشند که به حقوق دیگران احترام بگذارند همه و همه موجب بروز اختلال شخصیت ضد اجتماعی می شود. بعلاوه کودکان والدین الکلی نیز در معرض خطر بیشتری قرار دارند.

کودکان مبتلا به اختلال رفتاری یا اختلال کمبود توجه / بیش فعالی (ADHD) قبل از 10 سالگی در معرض خطر ابتلا به اختلال شخصیت ضد اجتماعی در بزرگسالی هستند. این به ویژه در کودکان مبتلا به اختلال سلوک که مورد سوء استفاده قرار گرفته اند و یا نادیده گرفته می شوند، نیز صادق است. محققان تخمین می زنند که ۲۵٪ دختران و ۴۰٪ پسران با اختلال سلوک، در بزرگسالی به اختلال شخصیت ضد اجتماعی مبتلا می شوند.

اختلال شخصیت ضد اجتماعی در حدود ۳٪ جمعیت را به خود اختصاص می دهد که در مردان 6 برابر بیشتر از زنان است. ۸۰٪ افراد مبتلا به این اختلال علائم آن را در سن ۱۱ سالگی نشان می دهند.

درمان اختلال شخصیت ضد اجتماعی

مانند تمام اختلالات شخصیت، درمان‌های روانشناسی، بهترین و اولین گزینه درمان هستند. اما به دلیل دشوار بودن جلب اعتماد شخصیت ضد اجتماعی و متعهد کردن آنها به انجام تکالیف، نیاز است که زمانی حدود 6 ماه تا یک سال برای درمان کامل این افراد طرح ریزی شود. انواع درمان‌های روانشناختی در دسترس برای اختلال شخصیت ضد اجتماعی به شرح زیر می باشند:

درمان شناختی رفتاری

جدید‌ترین بررسی‌های ساختار یافته در مورد رفتار درمانی افراد مبتلا به اختلال شخصیت ضد اجتماعی، اثربخشی بالای این درمان را تایید کرده است. رفتار درمانی با استفاده از تخریب الگوهای فکری و رفتاری غلط، الگوهای سالم را جایگزینی می‌کند. این الگو‌های سالم شامل روابط اجتماعی و بین فردی، تفکر صحیح نسبت به قانون، هنجارها، حقوق دیگران و همچنین باورهای شناختی و تفکری سالم می‌باشد.

درمان رفتاری برای نوجوانان

به نظر می‌رسد نوجوانان دارای شخصیت ضد اجتماعی، به درمان شناختی رفتاری پاسخ بهتری بدهند. بر اساس تحقیقات انجام شده، نوجوانان شخصیت ضد اجتماعی (تحت درمان شناختی رفتاری) پس از آزادی از زندان، رفتار جنایی و مجرمانه کمتری نسبت به دیگر نوجوانان شخصیت ضد اجتماعی (تحت دیگر درمان‌های عادی یا بدون درمان) داشتند.

درمان مدیریت تصادفی

درمان مدیریت تصادفی (زیر مجموعه درمان‌های رفتاری) از درمان‌های موثر در درمان شخصیت ضداجتماعی است. در این نوع درمان با استفاده از اصول شرطی سازی عامل، به رفتار و واکنش‌های صحیح فرد پاداش‌های خاصی داده می‌شود، به این صورت الاش می‌شود تا عادات صحیح در فرد نهادینه شود. این درمان به کمک مصرانه و دلسوزانه یک همراه نیاز دارد.

نکته مهم در اثر بخشی درمان‌های روانشناختی برای شخصیت ضد اجتماعی، همکاری و باور فرد به اثر بخشی درمان است. اگر شخصیت ضد اجتماعی، تمایل به کاهش رفتار پرخاشگرانه و افزایش توانایی‌های اجتماعی مثل همدلی پیدا کند، درمان‌های رفتاری موفق‌تر خواهد بود.

سایر درمان ها برای اختلال شخصیت ضد اجتماعی

حتی اگر نتوانیم اختلال شخصیت سایکوپات فرد را به طور کامل درمان کنیم، رواندرمانی می‌تواند برای سایر مشکلات روحی و روانی این افراد به کار برده شده و در طی این جریان، با مهارت روانشناس، سعی شود شخصیت ضد اجتماعی به بینش جدیدی به زندگی دست پیدا کرده و خود را کنترل کند.

شایع‌ترین مشکلات شخصیت ضد اجتماعی، اعتیاد به مواد مخدر است که درمان روانشناسی، می‌تواند به آنان در ترک ماده مخدر کمک کرده و به تناسب آن، مانعی از سر راه دشوار درمان اختلال شخصیت ضداجتماعی برداشته شود.

شخصیت‌های ضد اجتماعی، در معرض ابتلا به افسردگی و اضطراب نیز هستند. تقریبا نیمی از آنها یک یا چند اختلال اضطرابی و یک چهارم آنها، افسردگی دارند. بنابراین درمان اضطراب و افسردگی در این بیماران نیز می‌تواند به درمان اختلال شخصیتشان کمک کند.

معرفی یار مهربان