برنا اندیشان | مرجع تخصصی بهترین پکیج های آموزشی
یکی از مهارت هایی که لازم است تا آن را در خودمان ایجاد کرده و سپس آن را توسعه دهیم مهارت انعطاف پذیری است که از جمله موارد لازم و ضروری برای زندگی هر شخصی به حساب می آید. به دلیل اهمیتی که این موضوع دارد در این بخش از مجله اینترنتی برنا اندیشان تصمیم داریم تا مقاله ای با عنوان آموزش روش های تقویت انعطاف پذیری در کودکان را در اختیار شما علاقه مندان به مقالات روانشناسی و توسعه فردی قرار دهیم. پس اگر تمایل دارید تا در مورد مهارت انعطاف پذیری اطلاعات بیشتری به دست آورید تا انتهای مقاله با گروه علمی برنا اندیشان همراه باشید.
آموزش روش های تقویت انعطاف پذیری در کودکان
انعطاف پذیری در کودکان باعث می شود تا در تمام سنین بتوانند روی پای خودشان بایستند و هرگز در شرایط بحرانی دچار ترس و اضطراب نشوند.
بسیار مهم است که بتوانیم با شرایط مختلف خودمان را سازگار کنیم. همه می دانیم که ما در دهکده جهانی زندگی می کنیم و هر لحظه فناوری هایی اختراع می شود که می تواند تغییر بزرگی در زندگی انسان ایجاد نماید. به همین دلیل صاحبان کار همواره به دنبال اشخاصی هستند که بتوانند شرایط سخت را بپذیرند و زمانی که مشکلی ایجاد شد خودشان را با شرایط وفق دهند. با توجه به مواردی که گفته شد لازم است تا برای زندگی در چنین شرایطی خودتان را آماده نمایید و مهارت انعطاف پذیری را در خودتان تقویت نمایید. در این بخش از مجله علمی برنا اندیشان با ما همراه باشید تا شما را با این مهارت ضروری آشنا نماییم.
تعریف انعطاف پذیری
زمانی که واژه انعطاف پذیری را به کار می بریم در واقع به موضوعی اشاره می کنیم که مقاومت بالایی دارد و نمی شکند.
اگر شما بتوانید در شرایط سخت زندگی خودتان را با موقعیت های مختلف سازگار کنید یعنی انعطاف پذیر هستید. یعنی بتوانید نسبت به شرایطی که ایجاد می شود خودتان را سازگار نمایید و راهبردهای جدیدی را در پیش بگیرید.
پیشنهاد ویژه : کارگاه روانشناسی سرسختی در کودکان
در زندگی دو دسته رویداد وجود دارد که یک دسته در کنترل انسان است و دسته دیگر خارج از قدرت و اراده انسان است برای مثال نقل مکان از یک مکان به مکانی جدید اتفاقی است که در دست خودش است ولی رویدادهایی مثل بیماری و یا اخراج شدن از کار از جمله مواردی است که در کنترل انسان نیست.
حال با توجه به مواردی که گفته شد، اگر فردی دارای مهارت انعطاف پذیری باشد می تواند در شرایط پیش بینی نشده استراتژی صحیحی را به کار گیرد. یعنی نیاز نیست تا مجدد برای شرایط جدید آموزش ببنید و خودش نسبت به شرایط کارهای درست را انجام می دهد.
در علم روانشناسی، مفهوم انعطاف پذیری انواع مختلفی دارد برای مثال در بخشی در مورد انعطاف پذیری در محیط کار صحبت می شود و در جایی دیگر در رابطه با انعطاف پذیری اجتماعی و یا انعطاف پذیری در زندگی و یا انعطف پذیری در روابط شخصی صحبت به میان می آید. برای مثال وقتی در محیط کار شرایط ویژه ای برایتان ایجاد شد شما روحیه تان را نمی بازید و با ساخت یک راهبرد جدید خیلی سریع خودتان را با شرایط پیش رو سازگار می کنید که این کار نشان می دهد شما دارای مهارت انعطاف پذیری هستید.
مهارت انعطاف پذیری در محیط کاری
تحقیقات زیادی نشان داده است افرادی که دارای هوش هیجانی بالایی هستند این قدرت را دارند که بتوانند خیلی سریع خودشان را با شرایط سازگار کنند. این دسته از افراد از کارشان راضی هستند و به دلیل داشتن مهارت انعطاف پذیری و رضایت شغلی همواره عملکردشان در محیط کار بالاست.
اگر شما بتوانید در کارتان ابتکار داشته باشید و نسبت به تغییرات واکنش های مثبت از خودتان نشان دهید و همچنین از روبه رو شدن با چالش های جدید ترسی نداشته باشید می توانید در شرایط سخت بر تمام استرس ها غلبه کنید و مهارت انعطاف پذیری را در خودتان بهبود بخشید.
انعطاف پذیری در محیط کار به شکل های زیر است :
1. قدرت و توانایی سازگاری در شرایطی که یک اتفاق پیش بینی نشده به وجود می آید. برای مثال ممکن است اطلاعات جدیدی به دست آوریم و یا به صورت کلی شرایط و اوضاع کاری تغییر کند.
2. توانایی ایجاد تغییر در مواردی که از قبل برایش برنامه ریزی شده است.
3. تغییر در شیوه های ارتباط با مشتریان و یا همکاران برای اینکه به یک نتیجه عالی برسیم.
4. پذیرفتن یک وظیفه که به کار شما ارتباطی ندارد یه منظور کمک به اهداف سازمان.
5. نشان دادن واکنش مثبت نسبت به شرایط ویژه ای که به صورت ناگهانی ایجاد می شود. برای مثال اگر در کار برایتان یک سفر کاری ایجاد شد شما روحیه تان را از دست ندهید و اگر قرار شد در هفته چند روز اضافه کاری کنید باعث ایجاد استرس در شما نشود.
پیشنهاد ویژه : کارگاه روانشناسی تربیت کودک با متدهای روانشناسی
مهارت انعطاف پذیری برای چه مشاغلی مهم است :
- مشاوره
- مدیریت
- فریلنسری یا همان آزاد کاری
- مدیریت منابع انسان
- پزشکی
- معلمی
همان طور که می دانید این مشاغل دارای ویژگی هایی هستند که باید بتوانند خودشان را با شرایط مختلفی سازگار نمایند. برای مثال در شرایط سختی که برای کادر درمان تمام دنیا ایجاد شد، آن ها خودشان را با شرایط جدید سازگار کردند.
در مصاحبه های شغلی در مورد انعطاف پذیری شغلی چه سوالاتی پرسیده می شود؟
- اگر شرایط طبق برنامه شما پیش نرود و همه چیز به طور ناگهانی تغییر کند شما چه رفتاری از خود بروز می دهید؟
- آیا تا به حال برایتان پیش آمده است که بخواهید الویت های زندگی تان را تغییر دهید؟
- سخت ترین چالشی که تا به حال در زندگی با آن روبه رو شده اید چه بوده است و چگونه خودتان را با آن سازگار کرده اید؟
- شما با شکست هایی که در زندگی به وجود می آید چگونه کنار می آیید؟
- برای حل یک مشکل از چند راه حل استفاده کرده اید؟ در موردش کمی توضیح دهید.
حال شما باید بتوانید در جواب این سوالات از راه حل هایی سخن بگویید که در موقعیت های بحرانی به کار برده اید.
روش هایی برای رشد و تقویت مهارت انعطاف پذیری
اگر بتوانید مهارت انعطاف پذیری را در خودتان تقویت کنید شما می توانید تمامی موقعیت های سخت را به خوبی تحمل کنید و هر موقع اتفاقی افتاد خیلی سریع شرایط را مدیریت نماید. چرا که اگر شما مجهز به مهارت انعطاف پذیری باشید در زندگی تان کمتر دچار استرس و اضطراب می شوید. حال در ادامه روش هایی که به تقویت مهارت انعطاف پذیری کمک می کند را برایتان توضیح خواهیم داد.
1. توانایی پذیرش تغییرات
اولین نکته ای که باید بدانیم این است که هرگز زندگی برای هیچکس پیش بینی پذیر نبوده و همواره باید شاهد رخدادهای زیادی باشیم و این موضوع بزرگترین قدم برای رشد مهارت انعطاف پذیری در انسان است. اگر بتوانید در مقال هر تغییر و اتفاقی که در زندگی تان می افتد مقاوم باشید شما انعطاف پذیر تر خواهید شد و در مرحله بعد که استرس و اضطراب را کنترل کردید راحت می توانید تصمیم گیری نمایید و عملکرد شما بهتر خواهد بود.
پیشنهاد ویژه : کارگاه تخصصی اصول تربیت فرزند
2. همواره هوشیار باشید
همواره باید به لایه های زیرین رخدادها بنگرید و مسائل را به صورت لایه ای مورد بررسی قرار دهید. با انجام این کار شما می توانید خسارت های ناشی از تغییرات را به نفع خودتان کاهش دهید.
3. شجاعت را سر لوحه کارتان قرار دهید
اگر می خواهید به موفقیت برسید باید ناحیه امن خودتان را رها کنید. یعنی باید خودتان را در شرایطی قرار دهید که نسبت به گذشته متفاوت باشد. به خاطر داشته باشید که اگر فردی شجاع و ماجراجو باشید و خودتان را در موقعیتی جدید قرار دهید می توانید مهارت انعطاف پذیریتان را تقویت نمایید. برای مثال به یک سفر ماجراجویانه بروید و یا از ناحیه امن تان خارج شوید و در یک مهارت جدید را امتحان کنید.
4. یادگیری مهارت مدیریت زمان
این موضوع شاید نسبت به رویدادهای ناگهانی کمی عجیب به نظر برسد ولی شما باید این توانایی را داشته باشید که در شرایط سخت این پیش بینی را مد نظر داشته باشید که اگر بخواهید برای مثال به همکارتان کمک کنید به وظیفه اصلی تان صدمه ای وارد نخواهد شد و همه چیز سر جایش باقی می ماند.
5. نگاه از بالا به رویداد پیش آمده
یکی از عاداتی که ما داریم این است که همواره یک موضوع را به صورت جز جز مورد بررسی قرار می دهیم، در حالی که باید مسائل را در ارتباط با یکدیگر مورد تجزیه و تحلیل قرار دهیم.
اگر بخواهیم این موضوع را روشن کنیم بهتر است یک مثال بزنیم. شما در حال تماشای بازی فوتبال هستید. اگر شما در تمام 90 دقیقه طول بازی فقط به توپ نگاه کنید آیا از بازی چیزی متوجه خواهید شد؟ مسلما نه ، بنابراین لازم است تا نگاهتان را گسترده تر کنید و با دیدی باز به مسائل و مشکلات بنگرید. اگر همواره خودمان را درگیر جزئیات کنیم باعث می شود تا تا ابد در مشکلات بمانیم و هیچ راه خروجی برای آن پیدا نکنیم، بنابراین اگر دیدی گسترده نسبت به وقایع داشته باشیم می توانیم راهبردهای جدیدی را به دست آوریم.
پیشنهاد ویژه : پکیج آموزش تربیت کودک از تولد تا 7 سالگی
البته باید بیان کنیم که همواره باید حد میانه را در پیش گرفت علاوه بر توجه به جزئیات به کلیات هم توجه نماییم تا بتوانیم تعادل را حفظ کنیم.
6. یادگیری مهارت گوش دادن
اگر توجه کرده باشید وقتی کسی در حال صحبت کردن است و شما بدون گوش دادن به تمام حرف های او مدام به میان حرفهایش می پرید متوجه می شوید که کارتان منجر به قضاوت شده همیشه هم اشتباه است. بنابراین باید همه ما دو گوش باشیم و یک زبان یعنی یکی بگوییم و دو تا گوش کنیم این جمله به این معناست که همواره مهارت خوب گوش کردن را در خودمان تقویت نماییم تا بتوانیم اطلاعات کاملی به دست آوریم و یک استراتژی خوب را در پیش بگیریم.
7. همواره در زندگی تان تعادل را حفظ کنید
اگر بتوانید در زندگی خود تعادل را حفظ کنید، قادر خواهید بود تا مهارت انعطاف پذیری را در خودتان تقویت نمایید. اگر کمالگرا باشیم و بخواهیم همواره در زندگی کامل باشیم، اگر چه که یک ویژگی خوب محسوب می شود ولی این کار باعث ضربه به ما می شود و در صورت شکست ممکن است ناامید شویم. پس بهتر است همواره در زندگی تعادل را حفظ کنیم چرا که همواره در زندگی موقعیت هایی وجود دارد که می تواند ما را به چالش بکشد و این ما هستیم که باید بتوانیم با آن سازگار شویم.
برای داشتن یک زندگی متعادل و سالم، ما باید ذهنی آرام، انگیزه قوی، آرامش و روحیه خوبی داشته باشیم. شما باید با دید عمیقی به زندگی تان بنگرید و مشاهده کنید که در چه زمان هایی حالتان خوب نیست و دقیقا در همان مواقع انرژی شما بیشتر بر روی چه مسائلی متمرکز است.
8. یک کار انعطاف پذیر برای خودتان پیدا کنید
برای آنکه مهارت انعطاف پذیری در شما رشد کند باید یک شغل منطعف داشته باشید، یعنی ساعت کاری آن انعطاف داشته باشید و وظایفش در بعضی روزها متفاوت باشد تا از این طریق بتوانید مهارت انعطاف پذیری را در خودتان رشد دهید.
9. تمرین رشد و تقویت هوش هیجانی
یکی از موضوعاتی که در مباحث حوزه مدیریت شخصی بسیار پرطرفدار است هوش هیجانی است که در تعریف آن باید بگوییم : هوش هیجانی یعنی مهارت کنترل احساسات به نفع خودتان. اگر هوش هیجانی خوبی داشته باشید می توانید به خوبی با محیط کاری و همکارانتان سازگار شوید.
10. از نعمت خوب انعطاف پذیری به درستی استفاده کنید
برخی افراد به صورت ذاتی از مهارت انعطاف پذیری برخوردار هستند و این موضوع برایشان یک امتیاز مثبت محسوب می شود و می توانند از طریق توسعه آن به رشد شخصی شان کمک شایانی بکنند. البته به یاد داشته باشید که همه افراد باید مهارت مدیریت زمان را داشته باشند و به صرف داشتن مهارت انعطاف پذیری نمی توانید بگویید که دیگر به نظم و مدیریت زمان نیازی ندارید.
پیشنهاد ویژه : کارگاه روانشناسی آموزش مربیگری کودک
11. آیا شما فردی منظم هستید ولی مهارت انعطاف پذیریتان پایین است؟
این که شما فردی با نظم هستید بسیار عالی است و یک امتیاز مهم محسوب می شود و باید به خاطر آن شاکر باشید. البته باید توجه نمایید که اگر این نظم در برخی موارد به وسواس تبدیل شود می تواند شما را به دردسر بیندازند. برای مثال در محیط کار باید چند ساعتی اضافه کاری انجام دهید ولی شما چون فرد منظم و وسواسی هستید این باور را دارید که حتما باید راس ساعت معینی به خانه بروید. حال اگر سعی کنید کمی منعطف باشید می توانید چنین باوری را تغیر دهید و به خودتان بگویید که اگر امروز کمی اضافه کاری کنم هیچ اتفاقی نمی افتد و این باعث رشد من خواهم شد. با انجام این کار یک گام به سمت انعطاف پذیری انجام داده اید.
12. شنیدن تجربیات و دیدگاه های مختلف می توانید به شما کمک کند
اگر توجه کرده باشید هر موضوعی که پیش می آید هم موافق و هم مخالف دارد و همه انسان ها ذاتا این باور را دارند که همه انسان ها باید با عقیده و باور آن ها موافق باشند و اگر فردی مخالف عقایدشان باشد حالشان بد می شود. حال مهم است که در مواقع ضروری همواره تمام دیدگاه ها را مورد بررسی قرار دهیم. البته بهتر است در چنین شرایطی حتما نظرات مخالف را بیشتر بررسی کنیم چرا که افراد مخالف قطعا باوری دارند که نیاز است تا بررسی شود شاید بتواند دیدگاه بهتری به ما بدهد.
شاید شما هم شنیده باشید که آدم خوشبین هواپیما را می سازد و آدم بدبین چتر نجات را و برای زندگی در این دنیا هم به فرد خوشبین و هم به فرد بدبین نیاز داریم. چرا که شاید اشخاص مخالف به جزئیاتی توجه کرده باشند که ما به آن بخش توجهی نکرده ایم.
13. وقت را از دست ندهید
برای رشد مهارت انعطاف پذیری باید به خاطر داشته باشید که از همین الان باید آن را شروع کنید و زمان را از دست ندهید و منتظر نباشید که شرایط ایده آلی برایتان ایجاد شود تا شما بخواهید از آن روز فرایند رشد انعطاف پذیری را آغاز کنید. چرا که برای عبور از شرایط سخت و بحرانی همواره باید در آن لحظه اقدام کرد و در غیر این صورت انتخاب دیگری ندارید.
این که مهارت انعطاف پذیری باعث پیشرفت شما می شود امری قطعی است و هیچ شکی در آن وجود ندارد. البته باید بدانید که این مهارت بخشی از زندگی است و صرفا از طریق انعطاف پذیری نمی توانید به موفقیت رسید. حال باید شروع به رشد و توسعه این مهارت در خود نمایید. اگر چه که در این مسیر سختی هایی وجود دارد ولی نتیجه آن بسیار با ارزش است و به شما یک موهبت بسیار خوب را هدیه می دهد.
مهارت انعطاف‌پذیری در کودکان
حال در ادامه تصمیم داریم تا در مورد مهارت انعطاف پذیری در کودکان گفتگو کنیم.
رشد و تقویت انعطاف پذیری در کودکان
شاید شما هم دوران تحصیل خود را به یاد داشته باشید که برخی از دانش آموزان با امتحان شفاهی مخالف بودند و طرفدار امتحانات کتبی بودند. در این بین دانش آموزانی که این موضوع برایشان فرقی نداشت جز افرادی بودند که دارای مهارت انعطاف پذیری بودند و به راحتی خودشان را با هر شرایطی سازگار می کردند.
برای این که از زندگی خودمان و شغلمان راضی باشیم باید مهارت انعطاف پذیری را در خودمان تقویت کنیم. کودکانی که دارای چنین مهارتی هستند دارای ویژگی های زیر هستند :
- صبر و شکیبایی دارند
- در شرایط مختلف به خودشان تکیه می کنند
- از زوایای گوناگون به یک موضوع می نگرند
- مقاومتشان در مقابل شکست ها بالاست
همچنین مهارت انعطاف پذیری باعث می شود تا قدرت یادگیری و مهارت حل مسائل پیچیده نیز در شما رشد کند.
آموزش مهارت انعطاف‌پذیری به کودکان
برای آنکه مهارت انعطاف پذیری را در کودکان تقویت کنید باید به روش های زیر اقدام نمایید :
1. از طریق بازی های ویدیویی
بازی های رایانه ای می توانند در تقویت مهارت انعطاف پذیری در کودکان بسیار موثر باشند. به طوری که کودکان همواره باید استراتژی هایشان را تغییر دهند.
کودکان در بازی های کامپیوتری موارد زیر را یاد می گیرد :
- از خطاها و اشتباهاتش درس می گیرد
- یاد می گیرد تا روش خود را تغییر دهد
- می تواند شکست هایش را مدیریت کند
- به دنبال راه حل های خلاقه می گردد
برای نتیجه گیری بهتر می توانید بعد از اتمام بازی با کودک در رابطه با اتفاقات رخ داده در بازی گفتگو کنید تا بتواند بین بازی و دنیای واقعی ارتباط برقرار کند.
2. فرصت آزمون و خطا را به کودکان بدهید
حتما به کودکان این فرصت را بدهید که بتوانند آزمون و خطا کنند و از طریق قرار گرفتن در موقعیت های مختلف راهبردهای جدیدی را امتحان کنند.
برای مثال به کودکان اجازه دهید کارهای زیر را انجام دهند :
- غذاهای جدید درست کند
- از مسیری دیگر به مدرسه برود
- یادگیری یکی از سازهای موسیقی
و سپس با کودک در مورد تجربیاتش گفتگو کنید و اجازه دهید که او در مورد ابعاد مثبت و منفی تجربیاتش صحبت کند.
3. شما هم می توانید اشتباه کنید
کودکان باید بدانند که شما هم ممکن است دچار اشتباه می شوید و گاهی اوقات به اشتباهات خود می خندید. به فرزندانتان یاد بدهید که از اشتباهات باید درس گرفته و می توانید در مورد برخی از اشتباهات با کودکان صحبت کنید تا آنها نظراتشان را به شما بگویند.
برای مثال می توانید در مورد موضوعات زیر با کودکان صحبت کنید تا آنها هم نظر بدهند :
- اگر به جای شکر در کیک نمک بریزیم
- اشتباه درست کردن پازل
- سوراخ کردن دیوار برای نصب تابلو
- انتخاب یک مسیر اشتباه هنگام رفتن به جایی مشخص
4. از وسایل خانه برای آموزش به کودکان استفاده کنید
شما می توانید برای تقویت مهارت انعطاف پذیری در کودکان از ابزار و وسایل موجود در خانه استفاده کنید و از آن ها بخواهید تا نظراتشان را اعلام کنند. برای مثال می توانیم از کودک بخواهیم تا در مورد کاربردهایی که خودکار، چنگال و یا کتاب می تواند داشته باشید صحبت کند.
5. گام به گام شرایط را تغییر دهید
قدم به قدم باید کودک را در شرایط مختلفی قرار دهید تا بتواند مهارت انعطاف پذیری را یاد بگیرد. در ابتدا باید او را در شرایطی قرار دهیم که برایش آسان تر است، برای مثال از صبح تا ظهر پیش مادر بزرگش باشد و در مرحله بعد از او بخواهیم که یک شب کامل را در خانه مادربزرگش و دور از شما بماند. همچنین برای این که فرزندتان بتواند مهارت های اجتماعی را خوب یاد بگیرید می توانید او را در کلاس های گروهی مثل کلاس موسیقی، نقاشی و یا یک کلاس ورزش ثبت نام کنید.
