کارگاه روانشناسی کودکان استثنایی به صورت جامع

در علم روانشناسی موضوعات متعددی وجود دارد که اگر شما با آنها آشنا باشید می توانید به صورت تخصصی به تمامی ابعاد آن نگاه داشته باشید. روانشناسی کودکان استثنایی یکی از زیر شاخه های علم روانشناسی بوده و افراد زیادی علاقه دارند تا با آن آشنا باشند. به دلیل اهمیتی که این علم دارد در این قسمت از فروشگاه اینترنتی برنا اندیشان تصمیم داریم تا کارگاه روانشناسی کودکان استثنایی را در اختیار شما افراد علاقه مند قرار دهیم.

پکیج کامل روانشناسی کودکان استثنایی

با توجه به ماهیت انسان و تمامی ابعادی که در زندگی او قرار دارد نیاز است تا به تمامی نیازهای انسان توجه شود. روانشناسی کودکان استثنایی به بررسی مواردی می پردازد که در حوزه اختلالات و مشکلات انسان بوده و لازم است تا به صورت تخصصی تمامی آن ها را مورد بررسی قرار دهیم. اگر شما نیز به رشته روانشناسی کودکان استثنایی علاقه مند هستید پیشنهاد می شود تا از این قسمت از فروشگاه اینترنتی برنا اندیشان مجموعه کامل روانشناسی کودکان استثنایی را دانلود فرمایید.

مقدمه ای پیرامون روانشناسی کودکان استثنایی

متفاوت بودن آسان نیست، برای همه ی ما پیش آمده است که از ناتوانی در انجام کاری احساس عجز کنیم و یا حتی از انجام دادن کارهای آسان احساس خستگی کنیم. برای آموزش بیشتر به پکیج درمان اختلالات یادگیری مراجعه فرمایید.

ممکن است کودکان از هنجارهای سنی خود فاصله داشته باشند و به طبع در تحصیل دچار مشکل شوند. مشکل مهم کودکان استثنایی سازگار شدن با سیستم آموزشی است و برای آنکه بتوانند توانایی های خود را به الفعل درآورند به آموزش و پرورش ویژه نیازه دارند.

تعریف معلولیت

معلولیت یعنی عدم توانایی در انجام کاری در زمینه اجتماعی یا فردی.

معلولیت چند نوع دارد؟

• معلولیت جسمی: مانند معلولیت های حسی(نابینایی، ناشنوایی)
• معلولیت حرکتی: مانند نقص عضو، ضایعات نخاعی و ناهنجاری های مربوط به عضلات و استخوان ها.
• معلولیت ذهنی
• بیماری ها یا اختلالات روانی

علل معلولیت ها

معلولیت ممکن است اکتسابی(مانند معلولیت ناشی از بروز حادثه مثل تصادف ،آتش سوزی و…) باشد. و یا ممکن است مادرزادی یا ارثی باشد که این نوع معلولیت ممکن است در طول بارداری مادر مانند (سوء تغذیه مادر، سن بالای مادر، داروها، استعمال دخانیات و ….) و یا هنگام زایمان مانند (زایمان غیر بهداشتی، آسیب وارده به نوزاد هنگام تولد و یا زایمان سخت و طولانی) برای نوزاد رخ دهد.

میزان شیوع معلولیت ها

تقریبا 50% کودکان از مشکلات یادگیری رنج می برند. بنابراین تعداد کودکانی که در طبقه اختلالات یادگیری قرار می گیرند از سایر اختلالات کودکان بیشتر است.

دومین طبقه از نظر تعداد شامل کودکان با مشکلات گفتاری و زبانی هستند که تقریبا 20% کودکان استثنایی را تشکیل می دهند. سومین گروه معلولان ذهنی هستند که حدود 10% را تشکیل می دهند. و گروه دیگر  کودکانی هستند که مشکلات هیجانی و رفتاری دارند که حدود 8% کودکان استثنایی را شامل می شوند. همچنین پیشنهاد می شود تا به پکیج روانشناسی رشد مراجعه فرمایید.

تاثیر مداخله ی زودهنگام

مداخله ی زودهنگام یعنی تلاش های مستمر و سیستماتیک برای کمک به کودکان استثنایی و خانواده ی آنها. مداخله ی زود هنگام برای این منظور مطرح شده است که از نارسایی ها پیشگیری کند و با ارایه مداوا معلولیت بهبود بخشد و با در اختیار قرار دادن وسایل لازم برای کودک زندگی را برای او و خانواده کودک راحت تر میکند.

عوامل مهم ایجاد کننده خطر برای کودک

اختلالات ژنتیک، حوادث دوران حاملگی و زایمان، خطرات محیطی، کودک آزاری، فقر و سوء مصرف مواد از عوامل مهم ایجاد کننده مشکلات ذهنی، جسمی و رفتاری هستند.

اختلالات یادگیری

اختلال یادگیری خاص نقص پنهان است و نمی توان مانند اختلالات بینایی و یا معلولیت های جسمی با چشم دید.

با اینکه والدین، اطرافیان و معلمان به کودک دچار اختلال یادگیری کمک می کنند ولی باز هم کودک در یادگیری دچار مشکل است. لازم به ذکر است که باید حداقل یک سمپتوم به مدت حداقل 6 ماه در کودک وجود داشته باشد تا بتوانیم کودک را دچار اختلال یادگیری خاص قرار دهیم.

سمپتوم ها شامل موارد زیر هستند:

کودک کلمات را غلط می خواند و یا آهسته و دشوار.

ممکن است در هجی کردن کلمات دچار مشکل شود.

ممکن است در درک معنی آنچه خوانده است دچار مشکل شود.

ممکن است نتواند کلمات را به درستی بنویسد و اشتباهات زیادی در علامت گذاری و … داشته باشد.

ممکن است بعضی از کودکان دچار اختلال یادگیری خاص با قواعد اعداد و ارقام و محاسبه و حل مسائل ریاضی و استدلال این مسائل  مشکل داشته باشند.

اختلال یادگیری خاص علل ژنتیکی دارد. به طوری که تحقیقات نشان می دهد که حدود 35% تا 40% کودکان دچار اختلال یادگیری خاص حداقل در یکی از اعضای خانواده این مشکل را دارند.

معلولیت های ذهنی

شاخصه اصلی کودکان دچار معلولیت ذهنی و یا کم توانی هوشی نقص در توانایی های ذهنی مثل قضاوت، یادگیری آکادمیک، برنامه ریزی و … است.

برای شناسایی کودکان معلول ذهنی هنوز هم از تست های هوش استفاده می شود، البته به صورت کمکی است. همچنین پیشنهاد می شود تا به پکیج درمان اختلالات روانی مراجعه فرمایید.

نکته مهم در تشخیص این کودکان این است که معلولیت باید حتما قبل از ۱۸ سالگی یعنی در دوران رشد رخ داده باشد. بنابراین افرادی که در بزرگسالی دچار معلولیت ذهنی شده اند را نمی توان مبتلا به معلولیت ذهنی دانست.

تحقیقات نشان داده است که آسیب پذیری مردان در بروز این اختلال بیشتر از زنان است.

اختلالات مرتبط به کروموزوم های غیرجنسی

در ادامه با برنا اندیشان همراه باشید تا اختلالات مرتبط به کروموزوم های غیرجنسی را برایتان معرفی کنیم.

سندروم داون(تریزومی 21)

سندروم داون یک اختلال ژنتیکی است که در نتیجه تقسیم سلولی غیر طبیعی منجر به ایجاد یک نسخه اضافی کامل یا جزئی از کروموزوم ۲۱ می‌شود. این ماده ژنتیکی اضافی تغییراتی را درمکانیسم‌های رشدی و ویژگی‌‌های جسمی در مبتلایان به ‌تریزومی ۲۱ به وجود می آورد و در هر 600 تا ۹۰۰ نوزاد زنده یک مورد مبتلا به سندروم داون است.

کودکان و بزرگسالان مبتلا به سندروم داون ویژگی‌های مشخصی از نظر چهره دارند. اگرچه همه مبتلایان به تریزومی ۲۱ ویژگی‌های یکسانی ندارند.

علائم ظاهری آنها عبارتند از :

• گردن کوتاه
• گوش‌های کوچک با زبانی بزرگ که معمولا از دهان خارج می‌شود.
• قد کوتاه‌تر از متوسط قد جامعه
• یک خط واحد در کف دست (چین خوردگی کف دست)
• تونوس عضلانی ضعیف یا مفاصل شل

عوامل خطر بروز سندروم داون

یکی از عواملی که خطر ابتلا به نوزاد مبتلا به سندروم داون را افزایش می‌دهد، سن مادر است. زنانی که در سن ۳۵ سالگی و بیشتر باردار می‌شوند، نسبت به زنانی که در سنین جوانی بارداری را تجربه می‌کنند بیشتر در معرض خطر تولد نوزاد مبتلا  به سندروم داون قرار دارند. با این حال، اکثر نوزادان مبتلا به سندروم داون از مادرانی کمتر از ۳۵ سال متولد می‌شوند، زیرا در بین زنان جوان‌تر زایمان‌های بیشتری وجود دارد.

سندروم فریاد گربه

سندروم فریاد گربه یک بیماری وراثتی است که مهمترین علامت آن صدای شبیه به فریاد گربه است که نوزاد مبتلا از خود بروز می‌دهد و در بیشتر موارد از لحاظ ذهنی کم‌توان هستند. البته این صدا به صورت طبیعی و به مرور زمان با بیشتر شدن سن کودک کاهش می یابد، ولی اغلب این صدا تا بزرگسالی ادامه خواهد داشت.

علائم سندروم فریاد گربه

• برخی از کودکان با سندرم فریاد گربه با نارسایی قلبی متولد می‌شوند.
• آسیبهای شنوایی خفیف
• مسائل بینایی خفیف
• لوچی چشم
• تونوس عضلانی پایین که شایع است.
• صورت گرد
• مشکلات شدید یادگیری
• تاخیر در رشد

درمان سندروم فریاد گربه

درمان قطعی و مشخصی برای سندرم فریاد گربه وجود ندارد. تنها با انجام روش های توانبخشی می توان علائم این سندرم را کاهش داد.

سندروم آنجلمن

سندروم آنجلمن یک اختلال ژنتیکی است که باعث اختلالات رشدی، مشکلات عصبی و گاهی اوقات تشنج در فرد می شود. افراد مبتلا به سندرم آنجلمن معمولا لبخند می زنند و شخصیت های شادی دارند.

علایم سندروم آنجلمن

• تاخیر در رشد
• ناتوانی ذهنی
• سختی در راه رفتن و تعادل (آتاکسی)
• تشنج در این افراد معمولا بین ۲ تا ۳ سالگی شروع می شود
• حرکات سریع و محکم
• سر کوچک و زبان بزرگ
• رفتارهای غیر معمول، مانند لمس دست و بازوها در هنگام راه رفتن
• ناتوانی در حرف زدن

درمان سندروم آنجلمن

هیچ درمانی برای این سندروم وجود ندارد. البته می توان با درمان های فیزیکی به راه رفتن کودک کمک کرد و داروهای ضد تشنج برای کنترل تشنج در این کودکان تجویز می شود.

اختلالات هیجانی و رفتاری

ممکن است این کودکان نا آرام، پرخاشگر و ضد اجتماعی باشند. این کودکان رفتارهای نامناسب با سن خود را نشان می دهند.

اوتیسم، بیش فعالی و اختلالات رفتاری مانند شخصیت ضداجتماعی در مردان 4 تا 8 برابر  بیشتر از زنان است.

اختلال کمبود توجه-بیش فعالی

بیش‌فعالی اختلالی است که باعث می‌شود کودکان در کنترل رفتارهای خود دچار مشکل شوند. این اختلال یکی از شایع‌ترین اختلالات روانپزشکی در کودکان است. شیوع این بیماری در پسران 3 برابر بیشتر از دختران است.

علایم بیش فعالی

آن‌ها ممکن است در مکان ‌هایی که باید آرام باشند بیش از اندازه سرو صدا و جنب و جوش داشته باشند و همینطور در ارتباط با سایر همسالان خود دچار مشکل باشند. به همین دلیل دچار مشکلات عملکردی فراوانی در منزل و مدرسه خواهند شد. آن‌ها ممکن است دچار افت تحصیلی شوند. این افراد در تمرکز کردن نیز مشکل دارند و در کل نمیتوانند شنونده ی خوبی باشند. همچنین این افراد ممکن است بیش از حد حرف بزنند.

درمان بیش فعالی

درمان قطعی برای بیش‌فعالی و اختلال نقص توجه وجود ندارد ولی می توان تا حدی علائم را بهبود بخشید مثلا موثرترین و سریع‌‌ترین روش برای درمان این بیماری دارو درمانی است. همچنین بهترین زمان تشخیص و درمان بیش‌فعالی زیر ۱۲ سال است

اختلال سلوک

این اختلال معمولا در دوران کودکی یا نوجوانی شروع می‌شود. این افراد در رعایت قوانین و رفتار اجتماعی مورد قبول جامعه مشکل دارند. اغلب احساس ناامنی و ترس می‌کنند و به طور نادرست معتقدند که از طرف مردم در خطر هستند و هر عاملی را تهدیدکننده تلقی می‌کنند.

علایم اختلال سلوک

• نقص مقررات
• تخریب اموال عمومی و سرقت

درمان اختلال سلوک

درمان اختلال سلوک بسته به سن فرد و علائم آن متفاوت است .درمان فردی و خانوادگی حمایت از طرف مدرسه و گروه درمانی و دارودرمانی روش های موثری برای درمان این اختلال است.

اوتیسم

این افراد تاخیر یا نقص در ارتباطات اجتماعی و تعامل اجتماعی دارند و همچنین رفتارهای تکراری و علایق محدود دارند. پیشنهاد می شود تا به پکیج کامل اوتیسم مراجعه نمایید.

این بیماری ارثی است و در پسرها بیشتر از دخترها دیده می شود.بعضی از این کودکان تا دو سالگی رشد عادی دارند ولی عده ای دیگر از چند ماهگی علائم اوتیسم را نشان می دهند.در این کودکان آمیگدال یا بادامه،هیپوکامپ و مخچه مغز دارای تفاوت با کودکان عادی است.

علایم اوتیسم

• مشکل در درک ارتباطات غیرکلامی
• مشکل در ادامه مکالمات
•   تکرار کردن صداها یا عبارات
• حرکات تکرار شونده

درمان اوتیسم

در حال حاضر هیچ درمان واحدی برای اختلال طیف اوتیسم وجود ندارد. البته راه‌های بسیاری برای کاهش علائم و افزایش توانایی‌ها وجود دارد. دارودرمانی در کنار رفتاردرمانی بهترین درمان برای این کودکان است.

کودکان تیزهوش

دانش آموزان تیزهوش از بسیاری جهات با سایر دانش آموزان استثنایی تفاوت دارند.کودکان مبتلا به اختلال یادگیری، معلولیت های ذهنی و… از نظر تحصیلی مشکل دارند و نمی توانند مانند همسالان خود یاد بگیرند. برعکس کودکان تیزهوش به سرعت از سایر دانش آموزان پیشی می گیرند و ممکن است دو یا چند کلاس بالاتر از کلاس خود مطالب را بدانند.