واقعا چه کارهایی باید انجام دهیم تا بتوانیم در محیط کار پر انرژی باشیم و هرگز بی حوصلگی را تجربه نکنیم؟ در بسیاری از موارد برای برخی از افراد پیش می آید که در محیط کار بسیار کم حوصله و کسل می شوند. به همین دلیل لازم است تا بتوانیم بی حوصلگی در محیط کار را مدیریت کنیم تا بتوانیم خیلی راحت و با آسودگی خاطر کارهایمان را انجام دهیم. در این بخش از مجله علمی برنا اندیشان تصمیم داریم تا مقاله ای با عنوان روش های مدیریت بی حوصلگی در محیط کار و دلایل آن را مورد بررسی قرار دهیم تا بتوانیم با انجام راهکارهای ارائه شده کارمان را دوست داشته باشیم و همواره با انرژی بالا در محیط کار حاضر شویم و تا پایان ساعت کاری هرگز خستگی را تجربه نکنیم و با تسلط کامل کارهایمان را انجام دهیم.
روش های مدیریت بی حوصلگی در محیط کار و دلایل آن
در برخی از موارد حتی اگر شما از آن دسته از افراد باشید که بسیار سخت کوش و پر تلاش کار می کنید، ولی باز هم احساس خستگی می کنید و در محیط کار انرژی خودتان را از دست می دهید و حتی دلیل آن را هم نمی دانید.
بنابراین لازم است تا ابتدا با دلایل کمبود انرژی و بی حوصلگی در محیط کار آشنا شویم و سپس با ارائه راهکارهای علمی کاری کنیم که بتوانیم بی حوصلگی و کسل بودن در محیط کار را از خودمان دور کنیم و با انرژی بالا تمامی کارهایمان را انجام دهیم.
نکته بسیار مهمی که باید در این خصوص به آن اشاره شود این است که اگر در محیط کار دچار خستگی و بی حوصلگی کردید هرگز به خواب نروید و برای خودتان مشکل ایجاد نکنید. چرا که اگر در محیط کار شما احساس بی حوصلگی کنید و سپس بخوابید قطعا کارفرمای شما از این کار ناراحت می شود و با شما برخورد خواهد کرد و همین امر موجب می شود تا مشکلات بیشتری برای شما ایجاد شود. بنابراین لازم است تا ما در هر کاری مهارت های لازم را بیاموزیم تا بتوانیم حتی از مشکلات هم سود ببریم و در روابط خودمان دچار مشکل نشویم. پیشنهاد میشود تا مقاله تاب آوری عاطفی را مطالعه نمایید.
پس با تمام مواردی که در این بخش گفته شد بی حوصلگی در محیط کار و احساس کسلی به خودی خود بد نیست و در برخی از مواقع به دلایل متفاوتی در هر فردی ایجاد می شود ولی ما باید آن را مدیریت کنیم و بتوانیم از آن در جهت سودمندی استفاده کنیم.
نگاهی به موضوع بی حوصلگی در محیط کار
یکی از موضوعاتی که کارمندان همواره از آن شکایت می کنند، بی حوصلگی در محیط کار است و به دنبال آن دچار بی انگیزگی می شوند. نتایج تحقیقات نشان می دهد که بی حوصلگی در محیط کار بیشتر برای مردان رخ می دهد و این موضوع در زنان بسیار کمتر است.
پیشنهاد ویژه : پکیج آموزش روانشناسی صنعتی سازمانی
به صورت مجزا تحقیقات زیادی در مورد بی حوصلگی انجام نشده است ولی باید بدانیم که این مورد بسیار مهم است و در علوم مختلف مانند روانشناسی، جامعه شناسی، تولید و صنعت و سایر بخش ها این موضوع بسیار بحث برانگیز است و محققان زیادی همواره آن را مورد بررسی قرار می دهند.
کسلی و بی حوصلگی دقیقا به چه معنا هستند؟
همانطور که میدانید خستگی یک نوع احساس است و زمانی که انسان دچار خستگی می شود می گوید احساس خستگی و یا کسلی می کنم و یا بیان می کند که حوصله ام سر رفته است. به عبارت دیگر ماهیت بی حوصلگی کوتاه مدت و گذراست و انسان ها برای مدت کوتاهی علاقه خودشان را به فعالیتی که در حال انجام آن هستند از دست می دهند.
در زمانی که انسان دچار بی حوصلگی می شود علاقه به انجام کاری ندارد و تمرکزش را از دست می دهد و از طرف دیگر احساس می کند که چرا آنقدر زمان برایش کند می گذرد. اگر توجه کرده باشید هنگامی که شما دچار احساس بی حوصلگی می شوید خیلی حساس هستید و ممکن است کوچکترین حرفی شما را عصبانی کند، بنابراین بسیار تحریک پذیر هستید و دوست دارید از آن جایی که هستید فرار کنید و یک کار جالب تر را انجام دهید. همچنین پیشنهاد می شود تا مقاله روش های درمان فرسودگی شغلی را مطالعه نمایید.
در مقابل احساس خستگی و کسلی ما با شور و نشاط و اشتیاق روبرو هستیم و برخی از افراد دارای حالاتی هستند که بیشتر از سایر افراد دچار بی حوصلگی می شوند. نکته بسیار مهمی که در این مورد وجود دارد این است که مقیاس های حسالت، تحریک پذیری و تکانشگری، پرخاشگری، عصبانیت، افسردگی، عاطفه و هیجان منفی همواره بسیار مهم بوده و زمانی که افراد تصمیم به کار در یک محیط می گیرند مسئول منابع انسانی در مصاحبه با شما به نمرات آن ها توجه می کند و اگر شما در این مواردی که گفته شد نمرات بالایی بگیرید به این معناست که شما نمی توانید آن شغل را دریافت کنید و در این صورت شما بسیاری از فرصت های شغلی را از دست می دهد.
بنابراین زمانی که ما در مورد یک موضوع صحبت می کنیم باید تمامی جنبه های آن را مورد بررسی قرار دهیم و صرفا به صورت سطحی به موضوع نگاه نکنیم. به عنوان مثال وقتی شما با فرد بی حوصله ای روبرو هستید متوجه می شوید که او هرگز دنبال کار نمی رود و اگر هم برود مدام با درهای بسته روبرو می شود. در حالی که این شخص باید برای درمان خودش اقدام کند تا بتواند شغلی برای خودش دست و پا کند و درگیر سایر مشکلات نشود.
شناخت کامل دلایل بی حوصلگی در محیط کار
همانطور که گفته شد بی حوصلگی در محیط کار بسیار عواقب جدی و مضری برای فرد دارد. چرا که وقتی فردی در محیط کار دچار بی انگیزگی و خستگی می شود ممکن است مدام مرخصی بگیرد و یا تمرکزش را از دست بدهد و در نتیجه در کارهایش دچار مشکل شود. اما همانطور که گفته شد ما می توانیم از این موضوع یعنی بی حوصلگی در محیط کار در جهت رشد خلاقیت استفاده کنیم.
در رابطه با دلایل بی حوصلگی در محیط کار باید اشاره شود که به جنبه های مختلفی باز می گردد که شامل وظایف، محیط کار و روابط کاری است و در ادامه با برنا اندیشان همراه باشید تا به صورت کامل با دلایل خستگی در محیط کار آشنا شویم.
انجام وظایف کسل کننده
اگر به دقت به موضوع بی حوصلگی در محیط کار نگاه کنیم متوجه می شویم که موقعیتی وجود دارد که یک فرد از کاری که انجام می دهد راضی نیست. باید توجه کنیم که همواره بی حوصلگی در محیط کار به دلیل انجام وظایف تعریف شده نیست، بلکه ارزیابی فرد از موقعیت موجب می شود تا دچار کسلی و خستگی شود. اما باید بدانیم که بسیاری از کارها ماهیت خسته کننده دارند و حتی اگر سخت کوش ترین افراد هم آن کارها را انجام دهند باز هم دچار بی حوصلگی خواهند شد.
پیشنهاد ویژه : کارگاه آموزش درمان خستگی و کسلی
در حالت کلی انسان نیاز به تحریک ذهنی دارد، اما زمانی که شما یک کار تکراری را هر روز باید انجام دهید که برایتان عادی شده است می تواند به مرور زمان شما را دچار خستگی کند. برای مثال کار کردن بر روی خط مونتاژ برای چند روز ممکن است جالب باشد چرا که نیاز است تا فرد با روش کار آشنا شود. ولی بعد از آن دیگر هیچ جذابیتی برای فرد وجود ندارد چرا که ذهن را درگیر نمی کند و نمی تواند فرد را سرگرم کند. برای مطالعه بیشتر حتما مقاله روش های افزایش رضایت شغلی را بخوانید.
در این جا لازم است تا از یک فیلم بسیار جذاب یعنی عصر جدید چارلی چاپلین یاد کنیم که این موضوع را به خوبی به تصویر کشیده است. زمانی که فرد بر روی خط تولید کار می کند به مرور دچار تکرار کار می شود و فقط به صورت تقلیدی کارها را انجام می دهد.
مثلا برای بستن پیچ کنترلش را از دست می دهد هر چیزی را سفت می کند و آچار را بر روی بینی کارفرمای خود می گذارد و قصد دارد تا بینی او را هم سفت کند. بنابراین همانطور که در این فیلم نشان داده می شود چنین کارهایی موجب می شود تا فرد با گذشت زمان دچار از خودبیگانگی شود و ماهیت کار برایش لذت بخش نباشد و از سر اجبار هر کاری را انجام دهد.
شغل هایی که نیاز به تمرکز زیادی دارند
از طرف دیگر کارهایی که نیاز است تا فرد بسیار هوشیار و متمرکز باشد نیز موجب می شود تا فرد پس از مدتی دچار بی حوصلگی شود و تمایلی به انجام آن کار نداشته باشد. در این نوع کارها چون هیچ تنوعی به فرد داده نمی شود موجب می شود تا خیلی زود دچار کسلی شود.
بیکاری در محیط کار
برخی از مشاغل به این شکل هستند که افراد پس از انجام کار مشخصی بیکار می شوند و تا زمان کار بعدی ممکن است ساعت ها بیکار باشند. چنین کارهایی نیز موجب می شود تا فرد بی حوصلگی در محیط کار را تجربه کند. به عنوان مثال در مراکزی که مراجع خیلی کم است مسئول صندوق فروش ممکن است در طول روز چندین ساعت بیکار شود و این موارد باعث می شود تا فرد احساس خستگی کند.
تاثیر محیط کار
اگر در محیط کار شما ملزم به انجام کارهایی باشید که برایتان اجبار وجود داشته باشد می تواند سبب ایجاد بی حوصلگی در شما شود. یعنی زمانی که انسان ها مجبور به انجام یک سری کارهای تکراری در مدت زمان مشخصی هستند و هیچ کنترلی بر روی آن ندارند به گذشت زمان دچار خستگی و بی حوصلگی می شوند.
نکته بسیار مهمی که باید به آن اشاره شود این است که انسان ها نیاز به توجه ندارد و از طرف دیگر اگر خود هدایتی، خودمختاری و عاملیت شخصی فرد در محیط کار ضعیف شود منجر به ایجاد خستگی و بی انگیزگی در فرد می شود.
بسیاری از تحقیقات نشان می دهند که حواس پرتی ها می توانند موجب شوند تا فرد تمرکزش را از دست بدهد و در نتیجه چون نمی تواند به درستی کارهایش را انجام دهد دچار بی حوصلگی در محیط کار شود. همچنین اگر فرد دارای مشکلات شخصی باشد، افکار مزاحم موجب می شود تا فرد نتواند موقع کار هوشیار باشد و در نتیجه برایش مشکل ایجاد شود.
رابطه کار و کارمند
یکی از موضوعاتی که در علم روانشناسی صنعتی و سازمانی بسیار مهم است وجود معنا در انجام کارهاست. به طور کلی داشتن معنا در زندگی موجب می شود تا انسان ها بتوانند هر مشکلی را به راحتی تحمل کنند و زندگی را زیبا ببینند و زمانی که معنای زندگی از بین رفت فرد دچار پوچی و افکار منفی می شود. زمانی که شما در محیط کار هیچ معنایی برای خودتان نداشته باشید به مرور زمان دچار بی حوصلگی در محیط کار می شود و انجام کارها برایتان بسیار خسته کننده خواهد شد. پیشنهاد میشود تا مقاله آشنایی با دلایل خستگی را مطالعه نمایید.
از طرف دیگر اگر فرد متناسب با مهارتش کار نکند قطعا دچار مشکل خواهد شد. به عنوان مثال اگر مهارت انجام کاری را نداشته باشد ولی وظایف آن را بر عهده گرفته است موجب می شود تا با گذشت زمان دچار بی انگیزگی در کار شود.
البته باید توجه داشت که در این میان بحث وجدان کاری نیز مطرح است و برخی از افراد بدون داشتن صلاحیت و تجربه وارد کاری می شوند که فقط برایشان داشتن شغل و پول مهم است و هرگز انسانیت و اخلاق را در نظر نمی گیرند و با این که هیچ سررشته ای در آن کار ندارند ولی خودشان را چنان با انرژی نشان می دهند که گویی سالهاست در آن شغل تجربه دارند و این مورد برای افرادی است که به عنوان رئیس فعالیت می کنند و اگر این موضوع برای یک کارمند با درجه پایین اتفاق بیفتد مشکل بی حوصلگی و خستگی نیز برایش ایجاد خواهد شد.
چرا که فردی با رتبه شغلی بالا قرار نیست به شخص دیگری پاسخ بدهد و چون هیچ گونه سخت گیری برایش وجود ندارد از آن کار خیلی هم لذت می برد و اصلا هم دچار خستگی و بی حوصلگی در محیط کار نمی شود. در حالی که سایر افراد که به عنوان کارمند هستند چون باید وظایفشان را به درستی انجام دهند و در غیر این صورت دچار مشکل می شوند با گذشت زمان چون کارها و وظایف بیش از حد تخصص آن هاست دچار بی حوصلگی و کسلی در کار می شوند.
یکی دیگر از مواردی که موجب می شود تا فرد دچار خستگی شود این است که شخص وارد بحث هایی شود که هیچ تخصصی در مورد آن ها ندارند و ساعت ها باید به آن گوش دهد در حالی که هیچ اطلاعی از آن ندارد. به عنوان مثال اگر به یک سخنرانی بروید که هیچ ارتباطی با تخصص شما ندارد و ساعت ها به آن گوش دهید. در این حالت خیلی زود شما خسته می شوید و می خواهید تا از آن محیط فرار کنید.
درمان بی حوصلگی در محیط کار
با توجه به رشد روز افزون منابع انسانی و توسعه هایی که در این زمینه ایجاد می شود. همواره روش ها و راهکارهایی را ارائه می دهند که کارمندان بتوانند به مشکلاتشان رسیدگی کنند و در نتیجه به سمت رشد حرکت کنند و سازمان را دچار مشکل نکنند. حال در ادامه راهکارهایی را به شما معرفی می کنیم که به شما کمک می کند تا بتوانید بی حوصلگی در محیط کار را درمان کنید.
انجام کارهای سرگرم کننده و هیجان انگیز
یکی از کارهایی که می توانیم از آن استفاده کنیم آن است که در محیط کار از مواردی برای سرگرم شدن و رهایی از خستگی استفاده کنیم. به عنوان مثال در محیط هایی که شرایطش وجود دارد فرد به یک موسیقی گوش دهد و یا بتواند با همکارش صحبت کند.
البته باز هم تذکر می دهیم که تمامی این موارد بستگی به نوع کار شما دارد و اگر کار شما نیاز به هوشیاری و تمرکز بالا دارد هرگز نباید کاری کنید که تمرکزتان را از دست بدهید.
حال اگر شما بتوانید از کارهای هیجان انگیز در محیط های کاریتان استفاده کنید می توانید تا حد بسیاری زیادی از مشکلات ناشی از کار رها شوید و کمتر دچار بی حوصلگی در محیط کار شوید. در غیر این صورت ممکن است فرد نتوانند چنین کارهایی را انجام دهد و در نتیجه مدام در کار دچار مشکل می شود و چون مسئله به صورت ریشه ای حل نشده است فرد دچار ابهام در نقش می شود و در نتیجه ممکن است محیط کار را ترک کند و یا حتی اخراج شود. پیشنهاد می شود تا مقاله روش های افزایش انگیزه را مطالعه نمایید.
یکی از کارهایی که از گذشته برای برخی از کارها در نظر گرفته شده است ساعت های کاری انعطاف پذیر است. به عنوان مثال یک هفته در شیفت صبح کار کردن و در هفته بعد در شیفت شب کار کردن می تواند باعث شود تا فرد کمی از بی حوصلگی رها شود که این موضوع هم مشکلات خاص خودش را دارد و می تواند برای خواب افراد مشکلات فراوانی را ایجاد کند.
روابط سازنده با سایر همکاران
اگر در محیط کار بتوانید با سایر همکاران خودتان صحبت کنید قطعا به شما کمک می کند تا کارهای خسته کنند را راحت تر انجام دهید. به عنوان مثال اگر بتوانید به صورت تیمی کار و فعالیت انجام دهید قطعا با شادی بیشتری کار خواهید کرد و کمتر دچار بی حوصلگی در محیط کار می شوید.
همانطور که در قسمت بالاتر اشاره شد، اگر افراد بتوانند متناسب با مهارت هایشان فعالیت کنند می توانند تا حد بسیار زیادی مانع ایجاد احساس خستگی و بی حوصلگی در کار شوند. یعنی بتوانند کارهایی را انتخاب کنند که متناسب با استعداد و علاقه شان باشد و از انجام آن لذت ببرند.
مدیریت بی حوصلگی در محیط کار
تحقیقات نشان می دهد که اگر فرد بتواند در روز تعطیل به خوبی استراحت کند و خواب خوبی داشته باشد در روز بعد می تواند با انرژی بالا فعالیت کند. چرا که خواب موجب می شود تا فرد بتواند با ذهنی باز و آرام به فعالیت و کار بپردازد. همواره به یاد داشته باشید که شب ها قبل از خواب کارهایتان را بررسی کنید و ببینید که چه موضوعاتی باعث شد تا امروز شما دچار خستگی و بی انگیزگی در کار شوید؟ آن ها را لیست کنید و تلاش نمایید تا آن ها را رفع کنید.
مهم ترین عاملی که می توانید به شما کمک کند تا در محیط کار دچار خستگی نشوید داشتن خواب مناسب است چرا که اگر شما دارای ۷ الی ۹ ساعت خواب کافی باشید می توانید تمام فعالیت های روزانه تان را بدون هیچ مشکلی انجام دهید.
تقویت و رشد هوش هیجانی
اگر شما دارای خودآگاهی بالایی باشید کمتر دچار کسالت و خستگی می شوید. دکتر تراویس بردبری (Dr. Travis Bradberry) که تحقیقات زیادی در زمینه هوش هیجانی انجام داده است بیان می کند که ۹۰ درصد افراد برتر دارای هوش هیجانی بالایی هستند و فقط ۲۰ درصد از افراد هستند که جزء افراد برتر نیستند ولی از هوش هیجانی بالایی برخوردار هستند.
پیشنهاد ویژه : پکیج آموزش کامل هوش هیجانی
بردبری معتقد است که EQ شامل شایستگی شخصی است که از خودآگاهی و مهارت های مدیریت خود و شایستگی اجتماعی به عنوان آگاهی اجتماعی و مدیریت روابط ناشی می شود.
به عنوان مثال اگر شما از EQ بالایی برخوردار نباشید و در محیط کار دچار خستگی شوید اولین کاری که انجام می دهید سرزنش کردن خودتان است که این شغل چقدر خسته کننده است و چرا از مهارت های من به درستی استفاده نمی کنند. بنابراین اگر هوش عاطفی و هیجانی خودتان را رشد دهید می توانید به سمت تغییر حرکت کنید و در نتیجه با انگیزه بالا فعالیتهای خودتان را انجام دهید.
انجام چالش ۳۰ روزه برای رهایی از بی حوصلگی
این چالش را به بخش های مختلف تقسیم کنید و با انجام کارهای رضایت بخش و نشاط بخش تلاش کنید تا کارهایتان را با انگیزه بالا انجام دهید.
- تحقیق کنید که نقش شما در یک سازمان دیگر چگونه انجام می شود.
- تلاش کنید تا به ۳ هدف جدید در کارتان دست یابید.
- وارد تیم و یا گروهی شوید که متناسب با علاقه شما باشد.
- محیط فیزیکی خودتان را تغییر دهید و آن را زیبا کنید.
به عنوان مثال شاید محیط برایتان خسته کننده است و اگر چند تابلو و یا گلدان در محیط کارتان قرار دهید حالتان بهتر شود، پس حتما این کار را انجام دهید.
برای کارتان یک معنا و هدف انتخاب کنید
همانطور که در ابتدا نیز اشاره کردیم، زمانی که شما برای زندگی و کارتان هدف داشته باشید و یک معنای مشخص برای آن در نظر بگیرید می توانید خیلی عالی کارهایتان را انجام دهید. بنابراین به سراغ افرادی بروید که از کار شما سود می برند، یعنی کار شما برایشان مفید است و به شما امید و انگیزه می دهند تا متوجه شوید که کارهایی که شما انجام می دهید بی ارزش نیستند.
همچنین شما می توانید در مورد ارزش کارهایتان با شخصی دانا گفتگو کنید تا بتوانید به سمت هدف حرکت نمایید و در نتیجه دچار بی حوصلگی در محیط کار نشوید.
بنابراین همانطور که بیان کردیم اگر کسالت و خستگی منجر به بروز رفتارها خلاقانه در شما شود می توانید از آن سود ببرید. به عنوان مثال شما در محیط کار دچار بی حوصلگی شدید و با انجام یک کار سودمند خیلی سریع از خستگی خارج شدید. بنابراین در اینجا شما توانسته اید یک کار هدفمند انجام دهید.
استفاده از تعطیلات آخر هفته
اگر کارتان به این شکل است که هیچ تعطیلاتی ندارد دیر یا زود دچار بی انگیزگی در کار می شوید و از کارتان هیچ لذتی نمی برید. بنابراین لازم است دست به کار شوید و برای تعطیلات آخر هفته برنامه بریزید.
واقعا لازم است انسان به خودش بها بدهد و گاهی اوقات برای خودش هدیه بگیرد و با خانواده و یا دوستان به گردش و مسافرت برود و از اوقات با هم بودن لذت ببرد و اگر هم تمایل دارد گاهی وقت ها تنهایی به بیرون برود و چند ساعتی را قدم بزند تا بتوانید از شر تمامی خستگی های روزمره رها شود.
به یاد داشته باشید که اگر شغل شما بسیار آزار دهنده است و شما هیچ لذتی از آن نمی برید و هر کاری کردید نتوانستید آن را برای خودتان جذاب کنید برای تغییر شغل اقدام کنید تا بتوانید به آن کاری که دلتان می خواهد برسید.
با انجام این کارها متوجه می شوید که چقدر کارها لذت بخش است و زمانی که بعد از یک مسافرت به سر کار برمی گردید مشاهده خواهید کرد که تمام وجودتان با شور هیجان تصمیم دارد که به کار بپردازد و بی حوصلگی در محیط کار برایتان هیچ معنایی ندارد.
برای رهایی از خستگی کمی استراحت کنید
همانطور که در بالا نیز به آن اشاره شد، انجام کارهای تکراری و روزمره موجب می شود تا شما دیر یا زود دچار خستگی شوید و چون کاری هم از دست شما برنمی آید لازم است تا با کمی خلاقیت محیط را برای خودتان شاد کنید. به عنوان مثال از اتاقتان خارج شوید و برای خودتان یک چای یا قهوه بریزید و برای چند دقیقه استراحت کنید تا مجدد برای کار آماده شوید. به یاد داشته باشید که اگر بی وقفه کار کنید و هیچ استراحتی به خودتان ندهید بدنتان دچار فرسودگی شده و همواره استرس خواهید داشت و افکار منفی ذهن شما را درگیر می کند.
نتیجه گیری
تا به این جا متوجه شدیم که بی حوصلگی در محیط کار می توانید به دلایل متفاوتی باشد که خیلی موقت و گذرا رفع شود. اگر این مشکل در کوتاه مدت رفع نشد و شما با انجام راهکارها به نتیجه ای نرسیدید لازم است تا به فکر تغییر شغل باشید. پس در این مسیر نیاز به مشاوره خواهید داشت و حتما با مطالعه و مراجعه به روانشناس دانش خودتان را در این باره افزایش دهید تا بتوانید به تصمیم درستی دست یابید.