هنگامی که اسم فلسفه به گوش افراد میخورد فکر میکنند که فلسفه شامل کلمات پیچیده و بسیار سختی است که فهمیدن یا نفهمیدن آنها هیچ تغییری را در زندگیشان ایجاد نمیکند. ممکن است این تصور تا حدودی درست باشد اما شایان ذکر است که کتابهای فلسفی تخصصی دارای تئوریهای پیچیده و سخت هستند و این فرضیه شامل تمامی کتابهای فلسفی نمیشود.
شایان ذکر است که کاربردی بودن علوم بسیار جذاب و هیجان انگیز است و هنگامی که بتوانیم از علمی که داریم در جهت زندگی بهتر استفاده کنیم قطعاً حال خوبی نیز به دست می آوریم. توجه داشته باشید که کتابهای تخصصی فلسفی دارای ساخت متفاوتی هستند و ما نمیتوانیم به راحتی و بدون داشتن استاد متوجه آنها شویم.
5 کتاب برتر فلسفی
در سالهای اخیر شرایط برای علوم فرق کرده است و فلاسفه برای آنکه مخاطبین بیشتری به دست آورند کتابهایی ساده را نگارش کردند که هر فردی بتواند آنها را بخواند و در زندگیاش کاربرد داشته باشد. به عنوان مثال کتاب دنیای سوفی نوشته یوستین گوردر به این صورت است که نویسنده مطالب سخت و پیچیده فلسفی را برای خواننده آسان میکند تا بتواند متوجه آنها شود. افرادی که اهل کتاب و کتابخوانی هستند قطعاً کتاب دنیای سوفی را مطالعه کردهاند.
کتابهای فلسفی بسیار زیاد هستند و شما میتوانید متناسب با علاقهای که دارید هر کدام از آنها را مطالعه کنید. اما در این قسمت از مجله علمی برنا اندیشان تصمیم داریم تا ۵ کتاب برتر فلسفی را به شما افراد علاقهمند معرفی کنیم تا بتوانید با خواندن آنها با فلسفه مدرن آشنا شوید و همچنین مطالب آن را در زندگیتان به کار ببرید. برخی از این کتابها به خوبی فلسفه را به شما آموزش میدهند و موضوعاتی که به آنها پرداخته میشود برای ما بسیار آشناست.
درباره آزادی
جان استوارت میل یکی از فیلسوفانی است که افراد زیادی به او علاقه دارند و مفهوم میل به آزادی یکی از مهمترین مفاهیمی است که میل آن را در کتابهایش توضیح داده است. شایان ذکر است که جان استوارت میل در زمینه سیاست و اقتصاد هم متبحر است و به عنوان یکی از تاثیرگذارترین و مشهورترین متفکران تاریخ در باب لیبرالیسم شناخته میشود.
باید اشاره شود که میل یکی از تاثیرگذارترین فیلسوفان انگلیسی در قرن ۱۹ میلادی است. او مدتی نماینده مجلس بریتانیا بود و رساله اش را با عنوان درباره آزادی در سال ۱۸۵۹ به رشته تحریر درآورد و سپس در سال ۲۰۰۲ همان رساله به شکل کتاب منتشر شد که نام آن درباره آزادی است. لازم به ذکر است که خواندن کتاب درباره آزادی کار آسانی نیست. اما ایدههای جان استوارت میل در مورد حقوق مردم بسیار جذاب و خواندنی است و هنگامی که شروع به خواندن کتاب میکنید و حدود ۱۵ صفحه از آن را بخوانید متوجه موضوع میشوید.
به طور کلی میل در کتاب درباره آزادی بیان میکند که دقیقاً چه مقدار کنترل لازم است از سمت دولت به مردم و جامعه اعمال شود تا در آزادیهای مردم هم حفظ شود و بنیان جامعه هرگز از هم نپاشد. شایان ذکر است که مدل جان استوارت میل از مردم سالاری یک مدل اخلاقی در بین مدل های دموکراسی لیبرال است که بر شکوفایی انسان تأکید میکند.
تسلی بخشهای فلسفه
آلن دوباتن کتاب مدرسه زندگی را نوشته است که این کتاب بیشتر جنبه روانشناسی دارد. اما کتاب تسلی بخشهای فلسفه نوشته دوباتن بهترین کتابی است که به ما کمک میکند تا به کمک گزیده های ارزشمند فلسفی مشکلات زندگیمان را فراموش کنیم.
به عنوان مثال اگر شما در روابط عاطفی خود دچار مشکل هستید میتوانید به سخنان شوپنهاور مراجعه کنید و ببینید که او در این باره به چه نکاتی اشاره کرده است. همچنین اگر به نظر مردم در مورد خودتان اهمیت میدهید میتوانید زندگی سقراط را الگوی خودتان قرار دهید. آلن دوباتن که یک فیلسوف سوئیسی است کتاب تسلی بخشهای فلسفه را در ۶ فصل تدوین کرده است و در هر فصل به یکی از مشکلات بشری پرداخته است و سعی میکند تا از طریق آموزه های فلسفی آنها را ترمیم کند.
در فصل اول کتاب میخوانیم که چگونه سقراط لج مردم آتن را درآورده بود بود و اصلاً به نظر دیگران در مورد خودش توجهی نمیکرد. درواقع این فصل به شما کمک میکند تا مشکل عدم محبوبیت را در خودتان درمان کنید. در فصل دوم هم از طریق فلسفه اپیکورها میتوانیم بر مسأله بی پولی غلبه کنیم. شایان ذکر است که سنکا به ما روشهای رهایی از رنج و ناامیدی را میآموزد.
در فصل چهارم کتاب میشل دو مونتنی حتی برای موضوع بی کفایتی هم راه نجات دارد. شوپنهاور نیز بهترین فیلسوف برای درمان شکست های عشقی و عاطفی است و در فصل آخر نیز فردریش نیچه به ما یاد میدهد چگونه با مشکلات مواجه شویم.
در ستایش عشق
آلن بدیو که یک فیلسوف فرانسوی است به همراه میشل فوکو و ژیل دلواز دانشکده فلسفه دانشگاه پاریس را تاسیس نمود. بدیو در مورد مفاهیم وجود، حقیقت و رخداد به شکلی مینویسد که خودش ادعا میکند نه پست مدرن است و نه مطالب مدرنیته را تکرار میکند. شایان ذکر است که بدیو در مورد وقایع سیاسی هم نظریههایی داده است که یکی از نظریههای مشهور او اعتراض به کمونیست است.
اما یکی از دغدغه های فلسفی جذاب دیو موضوع عشق است. بدیو در این باره بیان میکند که عشق یک ماجراجویی چسبنده است. او معتقد است که عشق واقعی به این معناست که ما باید بر تمامی موانعی زمان و مکان و سایر موارد دردناک غلبه کنیم و در این مسیر هرگز عقب نشینی نکنیم. همچنین او اشاره میکند بهترین پادزهری که جهان مدرن به ما تحمیل میکند عشق است. درواقع این عشق است که مانند یک پل تمامی شکاف های بین ما و دیگران را پر میکند.
در بخشی از کتاب در ستایش عشق میخوانیم که : من بر این عقیده هستم که یک فیلسوف همواره باید دانشمند تراز اول، شاعر مبتدی و یک فعال سیاسی باشد. اما باید به این نکته نیز توجه کند که پهنه تفکر او هرگز از حملات بی امان و خشونت آمیز عشق مصون نمیماند. او بیان میکند که فلسفه از عاملان فلسفه چه مرد باشد و یا زن میخواهد که در نقشهای دانشمند، هنرمند، کنشگر و عاشق ظاهر شوند و او این موارد را به عنوان ۴ شرط فلسفه در نظر میگیرد.
وضع بشر
شاید با هانا آرنت آشنا باشید و لازم است تا با نظریات این زن شگفت انگیز آشنا باشیم. او یک فیلسوف آلمانی الاصل آمریکایی است که در سال ۱۹۰۶ و در سن ۶۹ سالگی درگذشت. شایان ذکر است که او به عنوان یکی از مهمترین تئوریسین های سیاسی قرن ۲۰ به حساب میآید. از هانا آرنت ۱۸ کتاب و تعداد زیادی مقاله در زمینههای فلسفه بهخصوص فلسفه سیاسی به جا مانده است.
درواقع مفاهیم قدرت یا همان Power، دموکراسی مستقیم، اقتدار (authority) و توتالیتاریسم در آثار آرنت به چشم میخورد. هنگامی که او در آلمان بود شاگرد هایدگر بود و حتی مدتی هم با او رابطه عاطفی داشت. زمانی که جنگ جهانی دوم آغاز شد او مجبور شد تا از کشور مهاجرت کند و در نهایت به آمریکا نقل مکان کرد. هانا آرنت در سال ۱۹۵۸ کتاب وضع بشر را نوشت.
باید اشاره شود که کتاب او بسیار شیوا و روان رابطه بین نظریه و عمل را شرح میدهد. شایان ذکر است که آرنت بین ۳ مفهوم زحمت (labor)، کار (work) و عمل (action) تفاوت قائل میشود و در کتابش نیز به طور مفصل این موارد را تشریح میکند. هانا آرنت در کتاب وضع بشر در مورد عمل سیاسی توضیح میدهد و اگر خواندن این کتاب برای شما مشکل است پیشنهاد میشود تا در ابتدا کتاب انقلاب هانا آرنت را مطالعه کنید و سپس به این کتاب مراجعه فرمایید.
تاریخچه کوتاهی از فلسفه
نویسنده این کتاب یک فیلسوف انگلیسی است که نام او نایجل واربرتون است و کتابهای فراوانی در مورد فلسفه، زیبایی شناسی و اخلاق کاربردی نوشته است. یکی از کارهای او این است که چندین کتاب پایه در مورد فلسفه نوشته است. به عنوان مثال کتاب تاریخچه کوتاهی از فلسفه و آثار کلاسیک فلسفه نیز جز همین کتابها هستند که هم به عنوان کتابهای پرفروش بودهاند و هم بارها تجدید چاپ شدهاند.
این کتابهای بسیار جذاب و شیرین هستند و شما را با فیلسوفان و نظریاتشان آشنا میکند. یعنی به شما میگویند که فلان فیلسوف از کجا آمده و و نظرش در مورد چیست. در کتاب تاریخچه کوتاهی از فلسفه در ابتدا شما مقابل سقراط قرار میگیرید و سؤال و جوابهای او با سایر علمای آتن را میخوانید. درواقع سؤالات در ظاهر ساده بودند اما پاسخهای ساده سقراط را راضی نمیکرد. پیشنهاد میشود این کتاب را در آغاز بخوانید تا بتوانید با مفاهیم اساسی در فلسفه به خوبی آشنا شوید و سپس به سراغ سایر آثار معرفی شده در زمینه فلسفه بروید.