برنا اندیشان | مرجع تخصصی بهترین پکیج های آموزشی
در این قسمت از پایگاه دانش برنا اندیشان تصمیم داریم تا در رابطه با یکی از موضوعات مهم و ویژه روانشناسی با عنوان شکل گیری شخصیت کودک در هر سن و وظایف والدین در آن دوره با شما علاقه مندان به مطالب روانشناسی کودکان گفتگو کنیم.
شکل گیری شخصیت کودک در هر سن و وظایف والدین در آن دوره
در مقاله شکل گیری شخصیت کودک در هر سن و وظایف والدین در آن دوره در ارتباط با شخصیت کودک و وظایف والدین در تربیت فرزندان گفتگو خواهیم کرد.
هر پدر و مادری خواهان داشتن فرزندی با استعدادهای درخشان، مستقل و درعین حال انعطاف پذیر است و از اینکه نحوه تربیت آنان نتواند درشکل دهی مؤثّر ومفیدبه شخصیّت این فرزندان اثرگذار باشد، ابراز نگرانی می کند. برخی از روانپزشکان معتقدند که اگرچه ویژگیهای زیستی افراد نقش بسزایی درشکل دهی شخصیّت آنان ایفا می کنند، لیکن بسیاری از والدین قادرند طبیعت فرد را تربیت نمایند.
دردنیای امروز همه ما به نوعی با مشکلات مختلفی روبرو هستیم، مشکلاتی که گاهی نشات گرفته از رفتار خودمان است؛ مثلا افرادی که زیاد عصبانی می شوند یا نمی توانند به درستی با دیگران ارتباط برقرار کنند،گاهی مجبور می شوند در دایره بسته خود بمانند و به سختی مشکلاتشان را حل کنند.
اما نکته اینجاست که بسیاری از مشکلات و خصوصیات رفتاری ما به زمان کودکی مان بر می گردد و حتی در ضمیر ناخودآگاهمان نیز ضبط می شود.
شکل گیری شخصیت کودک
هدف والدین از تربیت کودک، آماده سازی او برای زندگی در آینده پذیرفتن مسئولیتها و نقش های متعدد در جامعه است. شیوه های تربیتی کودکان در طی چند دهه گذشته دگرگون شده است. در گذشته انضباط سختی برای کودکان در نظر گرفته می شد، اما اکنون محور اصلی تربیت فرزندان توجه به نیازهای آنها ست و باور بزرگسالان تغییر یافته است که نیاز کودک باید برآورده شود.
پیشنهاد ویژه : کارگاه روانشناسی آموزش تربیت فرزند
در هر حال، چه والد امروزی و چه والد دیروزی، زمانی که پای تربیت فرزندش به میان می آید ، از همان شیوه تربیتی استفاده می کند که در مورد خودش اعمال شده است. چنانچه پدر و مادر به یک شیوه تربیتی، پرورش یافته باشند در انتخاب سبک تربیتی فرزند خود دچار مشکل نخواهند شد اما اگر هریک از آنها با سبک های تربیتی متفاوتی پرورش یافته باشند، در انتخاب شیوه تربیتی فرزند خود دچار اختلاف می شوند و ناچار خواهند شد که نظرات خود را در مورد تربیت فرزندشان تعدیل کنند. علم روانشناسی نیز در این میان بر شیوه تربیتی که والدین انتخاب می کنند اثر می گذارد و خود باعث دگرگونی در تربیت فرزندان شده است.
به طور کلی شیوه های پرورشی کودکان به دو گروه کلی تقسیم می شود: شیوه های مسبتدانه و شیوه های آزادمنشانه. زمانی که صحبت از شیوه تربیتی مستبدانه برای کودکان است، منظور وجود انظباط سخت از طرف والدین، پیروی بی چون و چرا از مقررات و دستورات سخت و خشک استاد و تنبیه های قهر آمیز در برابر اشتباهات کودک می شود. اما بر شیوه های تربیتی آزاد منشانه اصول برگفتگوی دوستانه، توضیح علت ها و آوردن استدلال برای رفتارها و گفتارهای کودک و همچنین تنبیهات ملایم در برابر اشتباهات کودک است. هر یک از دو گروه امکان تقسیمات فرعی بر اساس شدت و ضعف پایندی والدین به شیوه تربیتی را می توان مشاهده کرد. ممکن است والدین مستبدانه سخت گیر باشند تا اعمال محدودیت منطقی پیش روند و در والدین آزادمنشانه از یک برنامه دقیق و منسجم تا سهل انگاری به پیش روند. گروه دیگری از روانشناسان سه سبک تربیتی مستبدانه، سهل انگارانه، مقتدرانه را معرفی می کنند که با توجه به شدت و ضعف در هر سبک قبلا عنوان شده تضادی بین دو تقسیم بندی وجود ندارد.
پس شما والدین عزیز با انتخاب سبک تربیتی مناسب برای فرزندتان در شکل گیری صحیح شخصیت او در ساله ای اولیه زندگی گام موثری برداشته اید. انتظاری می رود شما جهت کنترل رفتارها و گفتارهای فرزندان نه بسیار سخت گیر، نه سهل گیر باشید بلکه با شیوه ای مقتدرانه و قاطعانه او را متوجه کنید قوانینی وجود دارد که برای شما حائز اهمیت است و او باید آنها را رعایت کند و چنانچه رعایت نکند عواقبی در انتظار اوست و در مورد بعضی فعالیت ها او می تواند خود به تنهایی تصمیم بگیرد.
لیست شکل گیری شخصیت کودک در هر سن و وظایف والدین
تولد تا ۱سالگی
سن شکل گیری دلبستگی و احساس امنیت
وظیفه والدین
پاسخگوی حساس بودن به نیازها و گریه کودک
۲-۱ سالگی
سن شکل گیری حس استقلال
وظیفه والدین
دادن فرصت اکتشاف و تحرک؛
صحبت کردن زیاد با کودک و توصیف اعمال کودک ؛
استفاده از تکنیک پرت کردن حواس برای تربیت کودک
۴-۲ سالگی
سن دوست یابی ورود به گروه و یادگیری زبان
وظیفه والدین
اقتدار؛
الگوی خوب بودن؛
اعطای وظایف به کودک؛
خوب گوش دادن به کودک و احساسات او
۱۲-۵ سالگی
سن شکل گیری هویت کودک؛
شکل گیری عزت نفس و
یادگیری ارزشها و هنجارها
وظایف والدین
اقتدار؛
الگوی خوب بودن؛
یاد دادن مهارت حل مساله؛
نظارت بر کودک و دوستی های او؛
ایجاد رابطه قوى و پویا با او.
تاثیر رفتارهای ما بر شخصیت کودک
آیا می دانید رفتار شما بر آینده فرزندتان تاثیر مستقیمی خواهد گذاشت و قسمت مهمی از شخصیت او با رفتار والدین و اطرافیان نسبت به او شکل می گیرد :
کودکان وقتی با تشویق زندگی کنند با اعتماد به نفس باشد.
کودکان وقتی با سرزنش و انتقاد زندگی می کنند می آموزند بی اعتماد به خود باشند.
وقتی با خشونت زندگی می کنند می آموزند که جنگجو باشند.
وقتی با ترس زندگی می کنند می آموزند که بُزدل باشند.
وقتی با ترحم زندگی می کنند می آموزند که به خود احساس ترحم داشته باشند.
وقتی با تمسخر زندگی می کنند می آموزند که خجالتی باشند.
وقتی با حسادت زندگی می کنند می آموزند که در خود احساس گناه داشته باشند.
اما اگر با شکیبایی زندگی کنند بردباری را می آموزند.
اگر با تشویق زندگی کنند اعتماد و اطمینان را می آموزند.
اگر با پاداش زندگی کنند با استعداد بودن و پذیرندگی را می آموزند.
اگر با تصدیق شدن زندگی کنند عشق را می آموزند.
اگر با توافق زندگی کنند دوست داشتن خود را می آموزند.
اگر با تایید زندگی کنند با هدف زندگی کردن را می آموزند.
اگر با صداقت زندگی کنند حقیقت را می آموزند.
اگر با انصاف زندگی کنند دفاع از حقوق را می آموزند.
اگر با اطمینان زندگی کنند اعتماد به خود و اعتماد به دیگران را می آموزند.
اگر با دوستی و محبت زندگی کنند زندگی در دنیای امن را می آموزند.
