زمانی که یک پاندمی بزرگ در جهان رخ می دهد و زندگی همه افراد را تحت تاثیر قرار می دهد،بسیار مهم است که بتوانیم سلامت روان خود را حفظ کرده تا مشکلات دیگری برایمان ایجاد نشود، در این بخش از برنا اندیشان تصمیم داریم تا مقاله ای با عنوان راهکارهای محافظت از سلامت روان و ارتقای سلامت روان در دوران پاندمی کرونا را برای شما عزیزان مطرح کنیم و در رابطه با راهکارها با هم گفتگویی داشته باشیم، پس تا انتهای مقاله با برنا اندیشان همراه باشید.
راهکارهای محافظت از سلامت روان و ارتقای سلامت روان در دوران پاندمی کرونا
در مقاله راهکارهای محافظت از سلامت روان و ارتقای سلامت روان در دوران پاندمی کرونا ما به صورت علمی راهکارهایی که می تواند موجب ارتقای سطح سلامت روان شما شود را بیان خواهیم کرد.
تقریبا تا یک سال گذشته، هیچیک از ما فکرش را هم نمیکردیم که حالا عباراتی مثل فاصلهگذاری اجتماعی و قرنطینه در صدر اخبار روزانه دیده شود و اولویت اصلی دولتها، پیشگیری از شیوع بیشتر ویروس کرونا و مقابله با آن شود. حالا دیگر فرقی نمیکند کجای این کرۀ خاکی زندگی میکنیم؛ ماندن در خانه و رعایت اقدامات احتیاطی جزو ملزومات زندگی همۀ مردم جهان شده است. اما در این میان موضوع مهم دیگری هم هست که نباید از آن غافل شویم: محافظت از سلامت روان در دوران قرنطینه. در مطلبی که پیش رو دارید، توضیحات بیشتری دربارۀ اهمیت این موضوع در اختیارتان خواهیم گذاشت و از راهکارهایی خواهیم گفت که برای محافظت از سلامت روان در دوران قرنطینه مفید و کارآمد است. همراه ما باشید.
ماندن در قرنطینه و تأثیر آن بر سلامت روان
با استناد به نتایج مطالعاتی که بهتازگی در مجله پزشکی لنست (The Lancet) منتشر شده است، ماندن در قرنطینه ممکن است تأثیر زیادی بر سلامت روان ما داشته باشد. برایناساس احتمال بروز گسترهای از اختلالات روانی از خشم، اضطراب و اختلالهای مرتبط با خواب گرفته تا افسردگی و استرس پس از سانحه (PTSD) در این دوران وجود دارد.
این در حالی است که نتایج مطالعات گذشته بر بیماران قرنطینهشده مبتلا به سارس (SARS) (بیماریای که عامل آن ویروسی دیگر از خانوادۀ کرونا است و در سال ۲۰۰۳ شیوع پیدا کرد) نشان داد که بین ۱۰ تا ۲۰درصد این افراد، از استرس پس از سانحه رنج میبردند. موضوع دیگری که در گزارش مجلۀ لنست جلبتوجه میکند، صحبت از عواملی است که ممکن است سلامت روان را در دوران قرنطینه تحتتأثیر قرار دهد و خطر ابتلا به اختلالهای یادشده را بیشتر کند؛ عوامل استرسزای مرتبط با دوران قرنطینه نظیر ترس از سرایت ویروس و عفونت، ترس از بیماری، سرخوردگی، ملالت، دسترسینداشتن به میزان کافی از مایحتاج روزانه، بیاطلاعی، ضرر مالی و نگرانی از بدنامشدن و طرد شدن به دلیل ابتلا به مرضی مسری. این عوامل نه تنها برای کسانی که پیشزمینۀ اختلالهای روانی دارند؛ بلکه برای سایر افرادی هم که عادی به نظر میرسند و ازاینحیث مشکلی ندارند، خطرناک است و ممکن است تهدیدی برای سلامت روانشان باشد.
شناسایی مشکلات و اختلالهای روانشناختی
با استناد به اطلاعاتی که مرکز کنترل و پیشگیری از بیماریها در آمریکا (CDC) منتشر کرده است، همۀ افراد باید نشانههایی را که از ناراحتی سلامت روان خبر میدهد، در نظر داشته باشند؛ نشانههایی که در ادامه مطرح میکنیم:
- ترس و نگرانی بابت سلامتی خود
- مختلشدن روند عادی خواب و خوردوخوراک
- مشکل در بهخوابرفتن یا تمرکز کردن
- بدترشدن اوضاع بیماریهای مزمن
- افزایش مصرف دخانیات یا موادمخدر
پروفسور ایان هیکی (Ian Hickie)، از مرکز مغز و اعصاب دانشگاه سیدنی، دراینباره اظهارنظری داشت که توجه شما را به آن جلب میکنیم: «ما انسانها اساسا موجوداتی اجتماعی هستیم. ماندن طولانیمدت در قرنطینه یا دوری از اجتماع (بدون آنکه روش یا راهکاری برای پرکردن خلأ دوری یا قرنطینه در نظر گرفته شود)، وضعیت اضطراب و افسردگی را وخیمتر میکند و سبب آن میشود که افراد احساس درماندگی کنند».
پیشنهاد ویژه : کارگاه روانشناسی آموزش بهداشت روانی
چنین احساساتی کاملاً در طول این اتفاقات طبیعی هستند . اگرچه مراحلی است که به شما کمک می کند تا از سلامت ذهن خود مراقبت کنید و از پس روزهای سخت قرنطینه بربیایید.
چگونه نوجوانان میتوانند از سلامت روان خود در دوران همهگیری بیماری کرونا محافظت کنند؟
نوجوانی به خودی خود دوران سختی است و همهگیری بیماری کرونا آن را حتی سختتر هم میکند. با بسته شدن مدارس و لغو رویدادهای اجتماعی، بسیاری نوجوانان نه تنها برخی از مهمترین لحظات زندگی خود را از دست دادهاند، بلکه از فعالیتهای روزمرهای مثل گپ و گفت با دوستان و شرکت در کلاسهای درس هم دور افتادهاند.
شما نوجوانانی که این بیماری همهگیر تغییراتی در زندگیشان ایجاد کرده و دچار احساساتی چون اضطراب، انزوا و ناامیدی شدهاید، بدانید که «تنها نیستید».
1) به خاطر داشته باشید که اضطراب شما کاملاً طبیعی است
اگر بسته شدن مدارس و سرتیترخبرهای هشدارآمیز باعث احساس اضطراب در شما شده است، بدانید که شما تنها نیستید. درواقع باید هم چنین احساسی داشته باشید. به گفته دکتر دامور، «روانشناسان از دیرباز دریافتهاند که داشتن اضطراب عملکردی کاملاً طبیعی و سالم است و در واقع تهدیدها را به ما هشدار میدهد و کمکمان میکند تا برای محافظت از خودمان اقداماتی انجام دهیم. در حال حاضر اضطراب شما باعث میشود که تصمیمات درستی که لازم است بگیرید، ازجمله نرفتن به جاهای شلوغ یا صرف نکردن وقت با دیگران، شستن دستها و لمس نکردن صورتتان. با این احساسات نه تنها خودتان بلکه دیگران را نیز ایمن نگه میدارید. و با این کار دقیقاً از اعضای جامعهتان محافظت میکنید و به تمام افراد دور و برمان نشان دادهاید که به آنها اهمیت میدهید».
داشتن اضطراب درمورد بیماری کرونا کاملاً قابل درک است، و طبق توصیههای دکتر دامور اطمینان حاصل کنید که اطلاعات خود را از «منابع معتبر (مثل سایتهای یونیسف و سازمان بهداشت جهانی) کسب میکنید و یا هر اطلاعاتی که از منابع غیرمعتبرتر به دستتان رسیده، چک میکنید».
راهکارهای محافظت از سلامت روان
اگر نگران هستید که نشانههای بیماری را در خود میبینید، ضروری است که در این مورد با والدین خود صحبت کنید. دکتر دامور میگوید: «به خاطر بسپارید که بیماری ناشی از آلوده شدن به ویروس کرونا معمولاً خفیف است، به خصوص برای کودکان و نوجوانان.» همچنین این نکته مهم را به ذهن بسپارید که تمامی علائم بیماری کرونا قابل درمان هستند. دکتر دامور توصیه میکند که اگر حالتان خوب نیست، و یا درمورد این وروس نگران هستید، با والدین یا بزرگسالانی که به آنها اعتماد دارید صحبت کنید و از آنها کمک بخواهید. و به خاطر داشته باشید که «کارهای موثر زیادی میتوانیم انجام دهیم تا هم خود و هم دیگران را ایمن نگه داشته و شرایط را بهتر تحت کنترل داشته باشیم از جمله شستن مرتب دستها، لمس نکردن صورت و حفظ فاصله اجتماعی».
راهکارهای محافظت از سلامت روان
۲) ذهنتان را متوجه موضوعات دیگر کنید
دکتر دامور می گوید: «روانشناسان معتقدند که وقتی ما به مدت طولانی در شرایط سخت قرار میگیریم، بهترین کار این است که مشکلات را به دو دسته تقسیم کنیم: چیزهایی که میتوانم کنترل کنم و چیزهایی که در مورد آنها هیچ کاری از دستم ساخته نیست».
درحال حاضر چیزهای زیادی وجود دارند که در دسته دوم قرار میگیرند، و کاملاً هم طبیعی است، ولی تنها کاری که به ما کمک میکند تا با این مورد کنار بیاییم این است که افکارمان را از این موضوع دور کنیم. دکتر دامور بهعنوان راههایی برای دستیابی به آرامش و توازن در زندگی روزمرهتان پیشنهاد میدهد که به تکالیف درسیتان برسید، فیلمهای مورد علاقهتان را تماشا کنید و یا موقع خواب کتاب داستان بخوانید.
۳) راههای جدید برای ارتباط با دوستانتان پیدا کنید
اگر میخواهید با دوستانتان وقت بگذرانید و در عین حال فاصله اجتماعی را هم رعایت کنید، استفاده از رسانههای اجتماعی بهترین راه ارتباطی است. خلاق باشید؛ به چالشهایی که درباره سلامت در رسانههای اجتماعی پدید آمدهاند، بپیوندید. دکتر دامور می گوید: «من هیچگاه خلاقیت نوجوانان را دستکم نمیگیرم، حدس من این است که نوجوانان شیوههای جدید ارتباط آنلاین با یکدیگر و متفاوت از قبل را پیدا خواهند کرد».
دکتر دامور در ادامه میگوید: «البته دسترسی بیوقفه به صفحات مجازی و رسانههای اجتماعی هم ایده چندان خوبی نیست. اصلاً کار سالم و هوشمندانهای نیست و ممکن است اضطراب شما را چندبرابر کند.» دکتر دامور پیشنهاد میکند که با کمک والدینتان زمانبندی و محدودیت استفاده از صفحات مجازی برای خود تعیین کنید.
۴) بر روی خود تمرکز کنید
هیچ وقت دوست داشتهاید که کار جدیدی یاد بگیرید، کتاب جدیدی بخوانید یا وقت خود را صرف ساز زدن و تمرین موسیقی کنید؟ حالا وقت انجام این کارهاست؛ روی خودتان تمرکز کنید و راههایی پیدا کنید که از این فرصت و زمان به دست آمده به شیوهای سازنده و برای مراقبت از سلامت روان خود استفاده کنید. دکتر دامور میگوید: «من فهرستی از تمام کتابهایی که دوست دارم بخوانم و کارهایی که واقعاً قصد انجامشان را دارم تهیه کردهام».
۵) احساسات خود را بشناسید و بپذیرید
از دست دادن رویدادها، سرگرمیها یا مسابقات ورزشی که میتوانستید با دوستانتان در آنها شرکت کنید، بسیار ناامیدکننده است. تمام اینها ضررها و ضربههای بزرگی هستند. دکتر دامور میگوید: «این اتفاقات واقعاً برای نوجوانان ناگوار است و حق دارند که از این وضعیت ناراحت شوند. بهترین راه برای کنار آمدن با این ناامیدی چیست؟ ابتدا باید داشتن این احساس را بپذیرید. وقتی دچار احساسات ناراحتکننده هستید، تنها راه چاره کنار آمدن با این احساسات و گذر از آن است. هیچ اشکالی ندارد که غمگین باشید، و اگر به خودتان اجازه بدهید که احساس غم را بروز بدهید، زودتر حالتان بهتر میشود».
«هرکسی احساسات خود را به گونهای متفاوت نشان میدهد. بعضی بچهها به کارهای هنری روی میآورند، بعضی دوست دارند با دوستانشان حرف بزنند و با استفاده از احساس غمی که دارند، در موقعی که نمیتوانند دیگر مثل قبل کنار هم باشند، به این صورت با دیگران ارتباط برقرار کنند. مهم این است که همان کاری که احساس میکنید برایتان بهتر است را انجام دهید».
۶) با خودتان و با دیگران مهربان باشید
بعضی نوجوانان در مدرسه به دلیل بیماری کرونا مورد آزار و سوء استفاده قرار میگیرند. دکتر دامور می گوید: «کمک خواستن از دیگران بهترین راه مواجهه با هر نوع آزار در این مورد است. نباید از بچهها و نوجوانانی که مورد آزار قرار گرفتهاند انتظار داشته باشیم که به تنهایی درمقابل چنین سوءرفتارهایی از خود دفاع کنند، بلکه ما باید آنها را تشویق کنیم که از دوستان و بزرگسالان کمک و حمایت بخواهند».
اگر شما شاهد این هستید که یکی از دوستانتان مورد آزار قرار گرفته، به کمکش بشتابید و پیشنهاد حمایت به او بدهید. اگر هیچ عکسالعملی نشان ندهید، ممکن است فکر کند که همه بر ضد او هستند یا هیچکس به او اهمیتی نمیدهد. حرفهای شما موثر خواهد بود. و به خاطر داشته باشید که اکنون بیشتر از هر زمان دیگری ما باید درمورد هر آنچه میگوییم یا به اشتراک میگذاریم عاقلانه رفتار کنیم تا دیگران را ناراحت نکنیم.