مکانیسم دفاعی پیش بینی یکی از مواردی است که باید به صورت کامل مورد بررسی قرار داده شود. یعنی باید به صورت دقیق بدانیم که مکانیسم دفاعی پیش بینی به چه صورتی به انسان کمک می کند. همانطور که از نام این مکانیسم دفاعی مشخص است پیش بینی به حالتی گفته می شود که فرد از نظر ذهنی این توانایی را دارد که یک رویداد استرس زا را پیش بینی کرده و از طریق ترفندهای مختلف تلاش می کند تا خودش را در مقابل آن رویداد استرس زا محافظت کند.
شایان ذکر است که مکانیسم دفاعی پیش بینی در افرادی که گرفتار اختلالات اضطرابی هستند بیشتر از سایر افراد است. در این مقاله از مجله علمی برنا اندیشان تصمیم داریم تا به صورت کامل شما را با مکانیسم دفاعی پیش بینی آشنا کنیم و بدانیم که این مکانیسم چه ویژگی هایی داشته و چه ارتباطی با اضطراب دارد.
کارکرد مکانیسم های دفاعی
قبل از آنکه بدانید مکانیسم دفاعی پیش بینی چیست و چه ویژگی های دارد لازم است تا به صورت کامل با ساز و کارهای مکانیسم های دفاعی آشنا شوید. به طور کلی مفهوم مکانیسم دفاعی برای اولین بار توسط زیگموند فروید پدر علم روانکاوی مطرح گردید. فروید عقیده داشته که ساختار روانی انسان از ۳ بخش جداگانه یعنی اید (Id)، ایگو (Ego) و سوپر ایگو (Super ego) تشکیل شده است.
لازم به ذکر است که اید یا همان نهاد مسئول ایجاد انرژی روانی و تمامی امیال یا غرایز ابتدایی انسان است. از سمت دیگر باید اشاره شود که سوپر ایگو یا فرامن تمامی غرایز انسانی را با معیارهای اخلاقی و اجتماعی مورد بررسی قرار می دهد. در نهایت ایگو یا همان من باید بتواند میان این دو ساختار تعادلی را ایجاد کند و اجازه ندهد که از تعارض بین نهاد و فرامن برای انسان تنش و اضطراب ایجاد شود.
در میان لازم است بدانید که ایگو یا من برای آنکه بتواند تعادلی بین اید و سوپر ایگو ایجاد کند از روش های مختلفی استفاده می کند که یکی از آنها استفاده از مکانیسم های دفاعی است. زیگموند فروید و سایر روانکاوان پسافرویدی تاکنون انواع و اقسام مکانیسم های دفاعی را شناسایی کرده اند که یکی از آنها مکانیسم دفاعی پیش بینی است و ما در این مقاله به صورت کامل شما را با این مکانیسم دفاعی آشنا می کنیم.
آشنایی با مکانیسم دفاعی پیش بینی
همانطور که در مقدمه مقاله نیز گفته شد مکانیسم دفاعی پیش بینی یکی از انواع مکانیسم های دفاعی است که در ناخودآگاه انسان رخ می دهد. در واقع پیش بینی به فرد کمک می کند تا بتواند رویداد استرس زایی که قرار است رخ دهد را پیش بینی کرده و از روش های مختلفی استفاده کند تا از خودش در مقابل آسیب های مختلف محافظت کند.
به عنوان مثال فردی که از آمپول زدن می ترسد و در اصطلاح فوبیای آمپول زدن دارد قبل از رفتن به دکتر در ذهنش خودش را دلداری می دهد که قبلا هم چنین کاری را انجام داده است و هیچ گونه اتفاقی رخ نداده است. به همین شکل فرد قبل از آنکه با رویدادی که ممکن است موجب آزار او شود به صورت ناخودآگاه تلاش می کند تا از طریق مکانیسم دفاعی پیش بینی خودش را آرام کند.
مشکلات اضطرابی و مکانیسم دفاعی پیش بینی
همانطور که بیان کردیم تمامی مکانیسم های دفاعی در جریان رشد انسان برای محافظت از فرد در برابر تنش ها و اضطراب های آسیب زننده ایجاد شده اند. اما باید اشاره شود که استفاده افراطی از مکانیسم های دفاعی می تواند باعث مشکلات روان رنجوری برای انسان شده و همچنین به عنوان نشانه ای از وجود یک اختلال روانشناختی تلقی می شود. همچنین پیشنهاد می شود تا مقاله آشنایی با مکانیسم دفاعی سرکوب را بخوانید.
به عنوان مثال باید بدانید که مکانیسم دفاعی پیش بینی به صورت افراطی در افرادی که دچار اختلالات اضطرابی هستند مورد استفاده قرار می گیرد. زیرا افرادی که که اضطراب فراوانی دارند همواره نگران آینده هستند و به همین دلیل برای آرام کردن خودشان از راه حل های کوتاه مدت استفاده می کنند.
تفاوت مکانیسم دفاعی پیش بینی با خیال پردازی
به یاد داشته باشید که مکانیسم دفاعی پیش بینی با خیال پردازی متفاوت است. زیرا در مکانیسم دفاعی پیش بینی فرد یک رخداد استرس زا را پیش بینی می کند و در تلاش است تا از نظر ذهنی خودش را آماده نگه دارد. اما در خیال پردازی فرد برای آنکه با استرس ها مواجه نشود به سمت خیالات خوشایند می روند و شروع به رویا پردازی می کند.
نتیجه گیری
شایان ذکر است که استفاده بیش از حد از مکانیسم های دفاعی می تواند به سلامت روان انسان آسیب وارد کند. با این که فرد فکر می کند به صورت کوتاه مدت می تواند استرس های درونی اش را کاهش دهد اما در بلند مدت قطعا با مشکلات روان شناختی زیادی روبرو می شود. به همین دلیل لازم است تا برای درمان مشکلات روانی خود به متخصص سلامت روان یا همان روانشناس مراجعه کنیم. درمانگر به ما کمک می کند تا به صورت اصولی با استرس ها و اضطراب های زندگی کنار بیاییم و با ترس هایی که ما را آزار می دهد روبرو شویم.
در نتیجه به راحتی قادر هستیم تا بدون استفاده از مکانیسم های دفاعی خودمان را آرام کنیم. امروزه روش های درمان مختلفی برای درمان اختلالات روانی ایجاد شده است که می توانیم به برخی از آنها مانند درمان روان پویشی و درمان شناختی رفتاری اشاره کنیم. این رویکردهای درمانی می توانند به خوبی در درمان اختلالات اضطرابی مفید و موثر باشند.