برنا اندیشان | مرجع تخصصی بهترین پکیج های آموزشی
یکی دیگر از تله های روانی که ریشه آن مربوط به دوران کودکی انسان است با نام طرحواره محرومیت هیجانی شناخته می شود. همانطور که جفری یانگ بیان می کند تمامی طرحواره ها که به آنها تله های روانی هم گفته می شود ساخته شده از تجربیات، هیجانات و شناخت های گذشته ما می باشد.
شایان ذکر است که بسیاری از طرحواره هایی که در انسان شکل می گیرد منفی بوده و زمانی که ریشه های آن را مورد بررسی قرار می دهیم متوجه می شویم که تجربیات منفی موجب شکل گیری چنین طرحواره هایی شده است. طرحواره محرومیت هیجانی یکی از همان تله های ناسازگار اولیه انسان است که به دلیل دلبستگی ناایمن ایجاد می شود.
افرادی که دلبستگی آنها ناایمن باشد از نظر عاطفی دچار مشکل هستند و همواره احساس می کنند که کسی آنها را درک نمی کند. با توجه به مهم بودن ماهیت تمامی طرحواره ها در این بخش از مجله علمی برنا اندیشان تصمیم داریم تا مقاله ای کامل در خصوص طرحواره محرومیت هیجانی را مورد بررسی قرار دهیم تا بدانید این طرحواره چیست و چگونه ایجاد می شود و به کمک چه روش هایی می توانیم از شر آن خلاص شویم تا بتوانیم به زندگی عادی و سالم بازگردیم.
آشنایی با طرحواره های ناسازگار
قبل از آنکه در مورد طرحواره های منفی و ناسازگار صحبت نماییم لازم است تعریف جامع و دقیقی از طرحواره را ارائه کنیم. به طور کلی طرحواره ها مجموعه ای الگوهای رفتاری ثابتی هستند که به دلیل وجود تجربیات دوران کودکی در فرد شکل می گیرد. حال اگر تمامی آن تجربه ها منفی باشد قطعا ما در سال های بعدی زندگی با تله های روانی منفی مواجه می شویم.
به یاد داشته باشید که اکثر طرحواره هایی که تاکنون شناسایی شده است منفی بوده و دلیل تمام آنها ریشه در تجربیات ناخوشایند دوران کودکی دارد. جفری یانگ فردی است که رویکرد طرحواره درمانی را از طریق ترکیب رویکردهای روانکاوی و شناختی رفتاری ایجاد نمود و بر این باور است که طرحواره الگو و تم کلی زندگی افراد را بیان می کند. پیشنهاد می شود تا مقاله درمان طرحواره تنبیه را بخوانید.
به عبارت دیگر زمانی که فردی دچار طرحواره ای می شود و از خودش الگوهای رفتاری خاصی را بروز می دهد به این معناست که تجربیات، احساسات و افکار دوران کودکی اش را نشان می دهد.
از این رو متوجه شدیم که تمامی ۱۸ طرحواره ای که تاکنون شناخته شده است ریشه در تعاملات آزاردهنده دوران کودکی دارد که در این قسمت از وب سایت برنا اندیشان تصمیم داریم تا طرحواره محرومیت هیجانی را مورد مطالعه و بررسی قرار دهیم.
طرحواره محرومیت هیجانی چیست؟
تله روانی محرومیت هیجانی یکی از انواع طرحواره های ناسازگار است که به دلیل وجود تجربیات ناخوشایند دوران کودکی ایجاد می شود. در واقع باید بدانیم که طرحواره محرومیت هیجانی به خاطر دلبستگی ناایمن در فرد به وجود می آید. کسانی که گرفتار طرحواره محرومیت هیجانی هستند فکر می کنند که دنیا جای ناامنی است و نمی توانند به کسی اعتماد کنند.
همچنین همواره گمان می کنند عشق و عاطفه در این دوران واقعی نیست و اگر فردی به آنها ابراز احساسات کند فکر می کنند که او در حال دروغ گفتن است. به همین دلیل آنها زمانی که وارد یک رابطه عاطفی می شوند احساس می کنند که فرد مقابل آنها را درک نمی کند و از این رو دائما گمان می کند که هیچ محبتی از سمت شریک عاطفی اش دریافت نمی کند. همچنین پیشنهاد می شود تا مقاله درمان طرحواره طردشدگی را مطالعه نمایید.
از این رو افرادی که گرفتار طرحواره محرومیت هیجانی هستند همیشه بر این باورند که دیگران به نیازهای آنها توجهی نمی کنند و اگر وارد یک رابطه شوند مدام فکر می کنند که فرد مقابل آنها نمی تواند احساسات آنها را درک کند. زمانی که فرد در تله روانی محرومیت هیجانی گیر می کند از ۳ نظر دچار مشکل می شود که به عبارتند از شناخت، هیجان و رفتار که در ادامه هر یک از آنها را مورد بررسی قرار می دهیم.
شناخت در طرحواره محرومیت هیجانی
افرادی که به دلیل تجربیات ناخوشایند دوران کودکی گرفتار طرحواره محرومیت هیجانی شده اند همواره فکر می کنند که انسان ها موجوداتی خودخواه هستند و صرفا به نیازهای خودشان اهمیت می دهند. از این رو این باور در ذهنشان شکل می گیرد که کسی به نیازهای آنها توجه نمی کند. بنابراین آنها چنین فکری در ذهنشان دارند که تمام انسان های روی زمین بی عاطفه هستند و به همین دلیل نمی توانند روابط رضایت بخشی با دیگران برقرار کنند.
هیجان در طرحواره محرومیت هیجانی
از طرف دیگر باید بدانید که افراد گرفتار در تله روانی محرومیت هیجانی دارای نوعی خشم فروخورده هستند که نسبت به والدینشان دارند. آنها دلیل نوع برخوردی که والدینشان با آنها داشته اند بسیار ناراحت و خشمگین هستند و تلاش می کنند تا آن خشم را نادیده بگیرند و آن را سرکوب کنند. اگر این خشم سرکوب شود یا فرد بخواهد به نوعی آن را نادیده بگیرد بعد از مدتی دچار نشانه های افسردگی و غم شدید می شود. بنابراین نیاز است تا برای درمان به یک روانشناس یا روان درمانگر مراجعه کنید که بتواند در مسیر درمان به شما کمک کند.
رفتار در طرحواره محرومیت هیجانی
شایان ذکر است که تله های روانی ناسازگار تلاش می کنند تا خودشان را زنده نگه دارند و به نوعی به بقای خودشان ادامه دهند. از این رو افرادی که گرفتار طرحواره محرومیت هیجانی هستند همواره وارد روابطی می شوند که به نوعی آنها را به سمت مسیری می برد که هرگز به نیازهایشان توجهی نمی شود. به همین دلیل اگر آنها مدام بیان می کنند که شریک زندگی شان به آنها هیچ توجهی نمی کنند در واقع درست می گویند و دلیل آن نیز به خاطر خودشان است که چنین فردی را برای رابطه انتخاب کرده اند.
آنها در برخورد با چنین رفتاری واکنش منفی از خودشان نشان می دهند و به سرعت منزوی و گوشه گیر می شوند. یعنی وقتی احساس می کنند که دیگران به نیازهای عاطفی شان هیچ توجهی نمی کنند به سمت انزوا و تنهایی می روند. همچنین پیشنهاد می شود تا مقاله درمان تله روانی بی اعتمادی را بخوانید.
درمان تله روانی محرومیت هیجانی
تمام ۱۸ طرحواره ایی که تا کنون شناخته شده است اگر دارای شدت زیادی باشد می تواند زندگی انسان را تحت تاثیر قرار دهد و از این رو نیاز است تا تحت درمان روانشناختی قرار بگیرد. امروزه روش های گوناگون درمانی ایجاد شده است که یکی از بهترین آنها رویکرد طرحواره درمانی است. این روش برای درمان تمامی طرحواره ها مناسب بوده و می تواند به مراجع کمک کند تا به آسانی طرحواره اش را شناسایی کند و به کمک درمانگر مسیر درمان را طی کند.
در واقع باید کاری انجام دهیم که ذهنیت افراد نسبت به مشکلاتی که احساس می کنند تغییر کند. تمامی روانشناسان تلاش می کنند تا بتوانند اصول و روش هایی را ابداع کنند که به وسیله آنها به مراجعین خود بیاموزند تا به راحتی نیازهایشان را بیان کنند و برای ارضای آنها تلاش نمایند.
به یاد داشته باشید که طرحواره محرومیت هیجانی از دوران کودکی شکل گرفته است و فردی که گرفتار این طرحواره باشد به این معناست که چندین سال این طرحواره را با خودش حمل می کند. بنابراین برای درمان نباید توقع داشته باشیم که یک شبه به درمان قطعی می رسیم و لازم است تا مسیر درمان را به درستی در پیش بگیریم.
رابطه دلبستگی ناایمن و طرحواره محرومیت هیجانی
همانطور که می دانید زمانی که کودک به دنیا می آید تا چند سال اول زندگی به شدت به والدین بخصوص مادر نیاز دارد. بنابراین مادر مراقب اولیه کودک است و باید به تمامی نیازهای او پاسخ دهد. اگر در این دوران مشکلی در خصوص روابط دلبستگی کودک رخ دهد موجب می شود تا آسیب های جبران ناپذیری به روان کودک وارد شود.
چرا که نحوه برخورد مادر با کودک می تواند اعتماد و امید را در فرد شکل دهد و اگر مادر در این باره کوتاهی کند در واقع موجب می شود تا فرزندش دچار بی اعتمادی نسبت به دنیا و پدیده های پیرامونش شود. همچنین پیشنهاد می شود تا به پکیج آموزش روش های فرزندپروری مراجعه نمایید.
بنابراین بسیار مهم است که مادر در سال های اولیه زندگی به نیازهای احساسی و عاطفی و جسمی فرزندش توجه کند و اجازه ندهد کودک او در این باره کمبودی را تجربه کند. اگر به هر دلیل نوع دلبستگی کودک ناایمن شود در سال های بعدی زندگی گرفتار طرحواره محرومیت هیجانی می شود و در واقع برداشت تحریف گونه ای از دنیا و پدیده های آن خواهد داشت.
تشخیص طرحواره های ناسازگار
اگر شما می خواهید بدانید که دارای تله های روانی هستید نیاز دارید تا به یک روانشناس متخصص که با رویکرد طرحواره درمانی آشنا است مراجعه نمایید. روانشناس با کمک متدهایی که در این زمینه وجود دارد به شما کمک می کند تا بتوانید طرحواره های ناسازگار اولیه تان را به خوبی شناسایی نمایید.
