همانطور که میدانید کمتر رویدادی مثل جنگ میتواند بر زندگی افراد یک جامعه تاثیر بگذارد و ویرانی های زیادی را ایجاد کند. به همین دلیل هنگامی که ما کتابهای مربوط به جنگ و اسارت را مطالعه میکنیم میتوانیم تا حدودی تجربیات آن دوران را درک کنیم. شایان ذکر است که در تمامی دوره ها جنگ از مهمترین عنوان هایی بوده است که همواره توسط افراد مختلف مورد تحلیل و بررسی قرار میگیرد. در رابطه با جنگ نیز باید اشاره شود که به طور کلی درگیری خشونت آمیز بین دولت ها یا ملتها جنگ گفته میشود.
هنگامی که کشوری وارد جنگ میشود زندگی شهروندان آن به شدت تحت تأثیر قرار میگیرد و همچنین تغییراتی در ادبیات آن کشور رخ میدهد. در کنار این موضوع جریانی ایجاد میشود که قصد دارد تا ماهیت واقعی جنگ را مورد بررسی قرار دهد و همچنین از وقوع مجدد آن پیشگیری کنند. به همین دلیل خواندن کتابهای جنگی میتواند آگاهی و دانش ما را در این زمینه به طور چشمگیری افزایش دهد.
بعد از دو جنگ جهانی و در سایه هولوکاست یعنی اواخر قرن ۲۰ بیشتر از هر زمان دیگری شاهد داستانهای مربوط به جنگ و اسارت هستیم. زیرا هنگامی که جنگی رخ میدهد ایدههای فراوانی را در اختیار نویسندگان قرار میدهد و آنها میتوانند داستانهای جذابی را خلق کنند.
نگاهی به برترین رمان های جنگی
عدهای از نویسندگان بر جنگ و شرایط پرخطری که سربازان تجربه کردهاند تمرکز و بعضی دیگر چگونگی تغییر مردم و جامعه بعد از جنگها را مورد بررسی قرار میدهند. هنگامی که داستانهای مربوط به جنگها را میخوانیم متوجه میشویم که برخی از نویسندگان به دلاوری ها، شجاعت ها، قهرمانی ها، ترسها ، بزدلی ها و دوستیهای عمیقی که از دل این خون و نفرت بیرون میآید پرداخته اند.
در دوران جنگ رمان های زیادی نوشته شده است که برخی از آنها حاصل تجربه نویسنده از جنگ و یا حاصل تصورات خود نویسنده است. در هر صورت خواندن داستانهای مربوط به جنگ بسیاری جذاب و هیجان انگیز است و میتواند خواننده را با تجربیات بینظیری آشنا کند.
رمان های جنگی و داستانهای مربوط به دوران اسارت هم ما را با تجربیات آن افراد آشنا میکند و هم درک بهتری از زندگی دوران سخت جنگ را در اختیار ما قرار میدهد. بیشتر داستان کتابهای جنگی مربوط به میدان جنگ و یا شرایط غیر نظامی میشود که شخصیتهای داستان در آن حضور دارند.
لازم به ذکر است که یک کتاب خوب جنگی باید کاری کند که احساس عشق و نوع دوستی و صلح در خواننده ایجاد شود. یعنی هنگامی که ما کتابهایی با موضوعات جنگی و اسارت را میخوانیم باید به این حس دست پیدا کنیم که جنگ در هر حالی منفور و زشت و است و به سمت صلح حرکت کنیم.
در این قسمت از مجله علمی برنا اندیشان تصمیم داریم تا مقالهای کامل در خصوص بهترین کتابهای جنگی در اختیار شما افراد علاقهمند به کتاب و کتابخوانی قرار دهیم تا بتوانید با بهترین داستانهای مربوط به جنگ و اسارت آشنا شوید.
بادبادک باز
اولین کتاب جنگی با عنوان بادبادک باز است که اولین رمان نویسنده افغان – آمریکایی خالد حسینی است و اولین بار در سال ۲۰۰۳ منتشر شد. این رمان بسیار خارقالعاده است که به عنوان یک رمان کلاسیک دوستداشتنی نیز شناخته میشود. کتاب بادبادک باز به دلیل استقبال زیادی که با خود به همراه داشت برای بیش از دو سال در فهرست پرفروش ترین کتابهای نیویورک تایمز ظاهر شد. از این کتاب فیلمی با همین نام در سال ۲۰۰۷ ساخته شده است که سرگذشت غم زده کشور همسایه ما یعنی افغانستان را نشان میدهد.
رمان بادبادک باز بسیار تکان دهنده و تحسین برانگیز است و به ما یادآوری میکند که در وهله اول قربانیان جنگ افراد غیر نظامی هستند که هیچ گاه با سلاح کار نکرده اند و بسیاری از آنها کودکانی هستند که بیشترین آسیب را از حواث جنگ میخورند. شایان ذکر است که کتاب بادبادک باز مشکلات و مصائب ناشی از حمله و تهاجم شوروی در سال ۱۹۷۹ در افغانستان را بازگو میکند که عواقب آن هنوز هم ادامه دارد.
داستان در پس زمینه حوادث پر فراز و نشیب از سقوط سلطنت در افغانستان از طریق شوروی، مهاجرت پناهندگان به پاکستان و ایالات متحده و ظهور رژیم طالبان روایت میشود.
داستان کتاب بادبادک باز دوستی امیر با حسن را نشان میدهد که با یکدیگر بزرگ شده اند. شخصیت اصلی داستان امیر است که در یک خانواده ثروتمند زندگی میکند و حسن نیز یک هزاره و پسر خدمتکاری در خانه پدر امیر است. هنگامی که داستان شروع میشود امیر خاطرات ۱۲ سالگی اش را روایت میکند. امیر و حسن در کابل، پایتخت افغانستان زندگی میکنند و امسال بیش از هر زمان دیگری تلاش میکنند تا در مسابقه بادبادک بازی اول شوند و این کار یکی از امیدهای امیر برای جلب عشق پدرش است.
هنگامی که بادبادک ها در آسمان اوج می گیرند، جنگ وارد افغانستان میشود و این کشور به مکانی بسیار خطرناک تبدیل میشود. در جنگ بسیاری از مردم نسبت به هم فداکاری های زیادی انجام میدهند و امیر مرتکب خیانت به بهترین دوستش حسن میشود که تا آخر عمر او را درگیر میکند.
در غرب خبری نیست
از دیگر کتابهای جنگی میتوانیم به کتاب در غرب خبری نیست اشاره کنیم که جزئیات تلخی از جنگ اول جهانی را شرح میدهد. عنوان انگلیسی این کتاب All Quiet On the Western است که توسط نویسنده آلمانی اریش ماریا رمارک برای اولین بار در سال ۱۹۲۹ منتشر شد. بعد از انتشار این کتاب در عرض ۱۸ ماه ۲.۵ میلیون نسخه از آن به فروش رفت و تا به حال این کتاب به ۵۵ زبان زنده دنیا ترجمه شده است.
این کتاب یکی از بهترین آثار ضد جنگ است که در دوران جنگ جهانی اول اتفاق میافتد و بر روی شخصیت رمارک که در جنگ شرکت دارد بسیار تاثیر میگذارد. رمارک یک سرباز آلمانی بود که در دوران جنگ اول جهانی در جبهه غربی جنگید اما در به دلیل یک رخداد، جنگ را کنار گذاشت و در آستانه جنگ جهانی دوم از آلمان فرار کرد و حتی نازی ها تابعیت آلمانی اش را لغو کردند.
شایان ذکر است که کتاب در غرب خبری نیست توسط یک کهنه سرباز نوشته شده است که خودش در جنگ حضور داشته است و از نزدیک با جزئیات تلخ جنگ را درک کرده است. شخصیت اول داستان پسر نوجوان ۱۹ سالهای به نام پل باومر است که تحت تأثیر سخنرانیهای میهن پرستانه معلمش کانتورک قرار میگیرد و مدتی بعد از شروع جنگ او و تمام همکلاسی هایش برای ارتش آلمان داوطلب میشوند. از این کتاب فیلمی به همین نام ساخته شده است که کارگردان آن لوئیس مایل استون است و موفق شد جایزه بهترین فیلم و بهترین کارگردانی را از آکادمی اسکار دریافت کند.
نشان سرخ دلیری
کتاب جنگی دیگر با نام نشان سرخ دلیری (The Red Badge of Courage) نوشته استیفن کرین است که اولین بار در سال ۱۸۹۵ منتشر شد. این رمان دارای سبک متمایزی است و سکانس های نبرد واقع گرایانه، ویژگیهای تمثیلی و نمادین و لحن کنایه آمیزش بسیار شهرت دارد.
استیفن کرین نیم دهه بعد از پایان جنگ داخلی به دنیا آمد و قبل از آنکه به سن ۴۰ سالگی برسد از دنیا رفت. با اینکه او بعد از جنگ متولد شد و خودش به صورت مستقیم جنگ را تجربه نکرده بود اما رمان او به عنوان یک کتاب واقعگرایی و طبیعت گرایی شناخته میشود.
کرین در این داستان بینظیر مرد جوانی را روایت میکند که باید مفهوم دریافت نشان سرخ دلیری را درک کند. درواقع او آنچنان شرایط نبرد و جنگ را واقعگرایانه خلق کرده است که با خواندن آن فکر میکنید واقعاً این داستان یک تجربه جنگی است. داستان در طول جنگ داخلی آمریکا رخ میدهد و درباره سرباز نوجوان ارتش اتحادیه هنری فلمینگ است که از میدان جنگ فرار میکند.
رؤیای جنگ همیشه در ذهن هنری بود و بنابراین در طول جنگ داخلی در ارتش اتحادیه ثبت نام میکند اما بعداً متوجه میشود که جنگ هیچ شباهتی با رویای او ندارد. به همین دلیل در جنگ شرکت نمیکند و نگران است که اگر جنگ واقعی را از نزدیک ببیند خودش از میدان نبرد فرار میکند.
در این هنگام است که ترس تمام وجود هنری را در بر میگیرد و با همرزمانش شروع به گفتگو می کند. این در حالی است که هیچ یک از آنها در مورد ترسشان از جنگ حرفی نمی زنند و همین موضوع باعث میشود تا او احساس ترسو بودن و بزدلی کند. هنری ترسش نسبت به دشمن را به خشم تبدیل میکند و در نهایت شجاعت در کنار ستوان گروهشان میجنگد و به سربازی با اعتماد به نفس و تهاجمی تبدیل میشود.
ممکن است در ما نیز ترس از مرگ وجود داشته باشد که بسیاری از ما برای زنده ماندن کارهای زیادی را انجام می دهیم. البته باید اشاره شود که لازم است تا بر این ترس غلبه کنیم که این کار به شجاعت نیاز دارد و این موضوع در تمامی افراد وجود ندارد.
جنگ و صلح
اگر اهل کتاب و کتاب خوانی باشید قطعاً نام کتاب جنگ و صلح تولستوی یا همان War and Peace به گوشتان خورده است. این اثر به یاد ماندنی توسط لئو تولستوی نویسنده و فعال سیاسی اجتماعی روی در سالهای ۱۸۶۵ الی ۱۸۶۹ نوشته شده است. شایان ذکر است که چون خود تولستوی در جنگ کریمه شرکت کرده است به عنوان یک اثر فوقالعاده و بینظیر شناخته میشود. زیرا او از میدان های نبرد بازدید کرد و کتابهای تاریخی در مورد جنگهای ناپلئونی مطالعه کرد و از رویدادهای تاریخی واقعی استفاده کرد تا رمانی از تاریخ زنده خلق کند.
درواقع کتاب جنگ و صلح یک مطالعه پانوراما از ابتدای قرن ۱۹ جامعه روسیه است. لازم به ذکر است که این کتاب آنقدر به جزئیات نگاه واقعگرایانه دارد و انواع تحلیلهای روانشناختی را مورد بررسی قرار میدهد که به عنوان یک شاهکار ادبی در تاریخ ادبیات روسیه شناخته میشود و یکی از بزرگترین رمان های جهان در نظر گرفته میشود.
در کتاب جنگ و صلح ۳ شخصیت شناخته شده به نام های پیر بزوخوف، شاهزاده آندری بولکونسکی و ناتاشا روستوف در یک مهمانی معرفی میشوند. شما در این رمان هم قهرمانی ها را مشاهده میکنید و هم نمونههای زیادی از حماقت های مطلق در جنگ که تولستوی بسیاری استادانه موفق میشود تا این دو وضعیت را با هم ترکیب کند. به عنوان مثال هنگامی که شاهزاده آندری بولکونسکی بعد از جراحت بلند میشود و با گفتن هورا به جنگ خود ادامه میدهد.
زنگ ها برای که به صدا در میآیند
کتاب جنگی دیگر با نام زنگ ها برای که به صدا در میآیند با عنوان For Whom the Bell Tolls یک کتاب جنگی است که تجربیات ارنست همینگوی را در اسپانیا روایت میکند. این کتاب مشهور برای اولین بار در سال ۱۹۴۰ منتشر شد.
ارنست همینگوی که یک نویسنده و روزنامهنگار آمریکایی است در این کتاب که فینالیست جایزه پولیتزر شد از تجربیاتش در جنگ داخلی اسپانیا به عنوان گزارشگر اتحاد روزنامه های آمریکای شمالی استفاده کرده است.
شایان ذکر است که کتاب زنگ ها برای که به صدا در میآیند داستان یک سرباز آمریکایی به نام رابرت جردن در بریگاردهای بینالمللی را روایت میکند. درواقع به او ماموریت داده میشود که در هنگام حمله به شهر سگوویا، پلی که سر راه دشمن قرار دارد را منفجر کند.
او یک معلم آمریکایی بود و نه یک سرباز، اما هنگامی که جنگ شروع شد و فاشیست های تحت فرمان فرانکو به دنبال سرکوب دولت جمهوری خواه منتخب دموکراتیک و چپ گرا بودند، رابرت هم به گروه جمهوری خواهان می پیوندد. او در بین این اتفاقات عاشق دختری زیبا به نام ماریا میشود که از گروه شورشیان است.
باید اشاره شود که جنگ داخلی اسپانیا نظر بسیاری از هنرمندان و نویسندگان را به خود جلب کرد و تمامی آنها متوجه این موضوع شدند آن چیزی که در دشتهای اندلس و خیابانهای بارسلون در حال رخ دادن است نشانه ای برای آن چیزی که در سطح جهانی در حال آمدن است. در این رمان ارزشمند موضوعات عاشقانه، خون، شهوت، ماجراجویی، ابتذال، کمدی و تراژدی به چشم میخورد.
منظر پریده رنگ تپه ها
کتاب منظر پریده رنگ تپه ها یا همان A Pale View of Hills اولین رمان نویسنده برنده جایزه نوبل یعنی کازوئو ایشی گورو است که برای اولین بار در سال ۱۹۸۲ منتشر شد.
درواقع این رمان جنگی با محوریت بازگشت به خاطرات است و داستان آن در لندن و بعد از جنگ جهانی دوم میگذرد. اما باید اشاره شود که خاطرات شخصیت اصلی داستان از جنگ ما را بارها و بارها به قتل عام دوران جنگ میبرد.
شخصیت اصلی کتاب منظر پریده رنگ تپه ها زن میان سال ژاپنی به نام اتسوکو است که داستان را روایت میکند. او به تنهایی در انگلستان زندگی میکند و این کتاب دو نقطه زمانی خاص را دنبال میکند. یکی در انگلستان امروزی یعنی سال ۱۹۸۰ و دیگری در ژاپن بعد از جنگ جهانی دوم که از طریق خاطرات اتسوکو به هم متصل شده اند.
داستان با ملاقات دختر کوچک خانم اتسوکو با نام نیکی در خانه روستایی آنها در انگلستان آغاز میشود. اتسوکو هنگامی که دختر بزرگترش کیکو هفت ساله بود با شوهر انگلیسیاش آشنا شد و در نهایت در بزرگسالی با او ازدواج کرد. آنها به انگلستان نقل مکان کردند اما کیکو نتوانست با مکان جدید سازگار شود و به همین دلیل منزوی و گوشه نشین شد. در نهایت او به منچستر نقل مکان کرد و در همان جا خودکشی کرد. این اتفاق باعث شد تا اتسوکو تمام رخدادهایی که بعد از پایان جنگ جهانی دوم در ناکازاکی رخ داده است را به خاطر آورد.
آنچه با خود حمل میکردند
کتاب آنچه با خود حمل میکردند با عنوان The Things They Carried یک داستان کوتاه در هم تنیده است که تیم اوبراین برای اولین آن را در سال ۱۹۹۰ منتشر کرد. قبل از آنکه تیم اوبراین ادبیات مشهوری برای جنگ ویتنام خلق کند خودش سربازی بود که در جنگ ویتنام در حال جنگ بود.
کتاب آنچه با خود حمل میکردند شامل ۲۲ داستان کوتاه در هم تنیده است که روایتی منسجم را شرح میدهد. شایان ذکر است که خود اوبراین در رابطه با کتاب گفته است که بسیاری از داستانهای کتاب ترکیبی از واقعیت و تخیل است اما نام شخصیتهای داستان واقعی بوده و متعلق به خود افراد است.
روای ناشناس به صورت سوم شخص افکار و اعمال ستوان یک واحد ارتش جنگ ویتنام جیمی کراس را شرح میدهد. ستوان کراس درگیر فکر کردن به زن جوانی به نام مارتا است که قبل از پیوستن به ارتش با او قرار گذاشته بود. درواقع او به نامههایی که برایش نوشته است و اینکه چقدر او را دوست دارد و میخواهد او را دوست داشته باشد فکر میکند.
شایان ذکر است که روای کتاب آنچه با خود حمل میکردند وسایلی که سربازان چه به صورت محسوس و چه به صورت نامحسوس با خودشان حمل میکنند را لیست میکند و در حالی که به توصیف آنها می پردازند مخاطبان را باشخصیت های داستان آشنا میکند. مانند عکسی که کراس از مارتا با خودش دارد، هنری دابینز که غذای اضافی در دست دارد، تد لاوندر که قرص های آرامبخش همراه خودش آورده و کیووا که یک تبر شکار با خودش حمل میکند.
برندگان زرد
یکی دیگر از رمان های جنگی کتاب پرندگان زرد است که با عنوان The Yellow Birds هم شناخته میشود اولین رمان نویسنده، شاعر آمریکایی و کهنه سرباز جنگ عراق، کوین پاورز است که اولین بار در سال ۲۰۱۷ منتشر شد. داستان از یک ساختار رفت و برگشتی استفاده میکند که به صورت متناوب بین گذشته، زمان جنگ و حال ویرجینیا است که در نهایت به هم تلاقی پیدا میکنند.
هنگامی که به کتابهای جنگی معاصر فکر می کنیم، داستانهای ادبی چیزی نیست که به ذهنمان خطور کند. کتاب متفاوت پرندگان زرد با مضمون جنگی، در فهرست ۱۰۰ کتاب برجسته نیویورک تایمز در سال ۲۰۱۲ قرار گرفت و همچنین جایزه کتاب اول گاردین و جایزه بنیاد همینگوی پن را دریافت کرد.
داستان کتاب پرندگان زرد در مورد جان بارتل ۲۱ ساله و دنیل مورفی ۱۸ ساله است که جوخه آنها درگیر یک جنگ خونین در شهر الطفار است و آنها نیز در حال نبرد هستند تا بتوانند زنده بمانند. به طور کلی این کتاب داستان زندگی سربازان را هم در خانه و هم در جنگ دنبال میکند. یکی از بهترین سطرهای آغازین کتاب آنچه را که در مورد جنگ باید به خاطر بسپاریم در جمله «جنگ میخواست ما را در بهار بکشد» آورده است.