چرا در برخی از موقعیت ها دیگران را سرزنش می کنیم؟ باید اشاره شود که سرزنش دیگران یکی از مکانیسم های دفاعی برای فرار از مسئولیت پذیری است. به عبارت دیگر خودمان می دانیم که سرزنش دیگران هیچ فایده ای ندارد و یک راهکار نادرست است ولی باز هم آن را انجام می دهیم و دیگران را سرزنش می کنیم. با این که نیمی از تقصیر ها با خودمان است ولی به صورت موقت به ما کمک می کند تا بتوانیم از موقعیت فرار کنیم.

در این قسمت از مجله علمی برنا اندیشان تصمیم داریم تا مقاله ای با عنوان ترک سرزنش دیگران چگونه امکان پذیر است را در اختیار شما علاقه مندان به مقالات علمی روانشناسی قرار دهیم. پس اگر می خواهید بدانید که چگونه می توانید عادت مخرب سرزنش دیگران را ترک کنید تا انتهای مقاله با گروه برنا اندیشان همراه باشید تا با خواندن نکات ارائه شده در این مقاله بتوانید این عادت نادرست را برای همیشه ترک کنید.

راهنمای مطالعه مقاله نمایش

آشنایی با دلایل سرزنش دیگران

انسان ها اغلب نمی دانند که سرزنش دیگران چه عواقبی را با خود به همراه دارد. با این حال باز هم آن را انجام می دهند و این کار میتواند دلایل متفاوتی داشته باشد که در ادامه به آنها اشاره خواهیم کرد.

یک مکانیسم تلافی جویانه

زمانی که در یک رابطه اتفاقی رخ می دهد و به طرفین آسیب روانی وارد می شود برای آنکه از این آسیب رها شوند و به آسودگی خاطر دست یابند دست به سرزنش یکدیگر می زنند تا از این طریق بتوانند به احساس آرامش دست یابند. بنابراین باید به یاد داشته باشید که ذهن انسان بسیار هوشمندانه عمل می کند و برای آنکه از درد ناشی از آسیب روانی در امان بماند شروع به استفاده از مکانیسم سرزنش دیگران می کند تا از این طریق به آنچه که می خواهد برسد.

استفاده از فرافکنی

یکی دیگر از مکانیسم هایی که انسان ها به خاطر آنها دست به سرزنش دیگران می زنند این است که می خواهند بگویند من هیچ تقصیری ندارم و تمام تقصیرها را به طرف مقابل نسبت دهند. به همین دلیل اگر از دست کسی عصبانی باشید و نتوانید به صورت خیلی منطقی به این عصبانیت و خشمی که آن از فرد دارید پاسخ دهید از مکانیسم فرافکنی استفاده می کنید تا بتوانید به آرامش روانی دست یابید. پیشنهاد می شود تا مقاله علت سرزنش کردن خود را مطالعه کنید.

استفاده به عنوان راه حلی بی دردسر

اکثر انسان ها تمایل دارند تا خودشان را کاملا پاک و منزه و خوب بدانند و تمام تقصیرها را به گردن دیگران بیندازند. یعنی هرگز خطای خودشان را نمی پذیرند و دوست دارند تا به تمام افراد ثابت کنند که من انسان خوبی هستم و دیگران به من آسیب وارد می کنند.

بنابراین به یاد داشته باشید که در خصوص این رفتار فقط عده ای بسیار کمی هستند که قبول می کنند در اتفاق افتاده دارای تقصیر هستند و اکثریت انسان ها همواره از زیر مسئولیت و قبول تقصیر کاری که انجام داده اند فرار می کنند. به همین دلیل وقتی نمی خواهند قبول کنند که اتفاق افتاده به خاطر کاری است که آنها انجام داده اند سریع شروع به سرزنش دیگران می کنند.

پیشنهاد ویژه : کارگاه آموزش مهارت همدلی

چرا که این روش بسیار آسان و بدون دردسر است و این کار را می کنند که نشان دهند خودشان انسان خوبی هستند و دیگران انسان های پلید و شیطان صفتی اند. پس باید بدانیم که سرزنش دیگران همواره آسانتر از قبول اشتباه خود است، چرا که در این صورت فرد می بایست تا با حال بد ناشی از پذیرش تقصیر کنار بیاید.

روش هایی برای جلوگیری از سرزنش دیگران

تا به این جا متوجه شدیم که سرزنش کردن دیگران یکی از مکانیسم های دفاعی است که به وسیله آن از زیر بار مسئولیت کاری که انجام داده ایم فرار می کنیم. اما باید اشاره شود که ما می توانیم در خصوص جلوگیری از سرزنش دیگران کارهایی را انجام دهیم که به ما کمک می کند تا بتوانیم خیلی راحت دست از انجام این عادت زشت و ناپسند برداریم.

تمرین تنفس عمیق و تبدیل اشتباهات به فرصت

یکی از نکاتی که در هر موقعیتی باید به آن توجه داشته باشید این است که در موقعیت هایی که دچار تنش و خشم هستید حتما از تکنیک تنفس عمیق استفاده کنید. یعنی به مدت ۳ ثانیه عملیات دم و سپس نفس را سه ثانیه در سینه حبس می کنیم و بعد از آن در مدت ۳ ثانیه کار بازدم را انجام می دهیم که سر جمع انجام این کار ۹ ثانیه زمان می برد. پیشنهاد می شود تا مقاله خروج از منطقه امن را مطالعه کنید.

به یاد داشته باشید که انجام این کار به شما کمک می کند تا بتوانید خیلی سریع استرس ها و فشارهای روانی ناشی از محیط را از خودتان دور کرده و تسلط کاملی بر خشم و عصبانیت تان داشته باشید. پس اگر هر زمان دچار خشم و ناراحتی از فردی شدید حتما از تکنیک تنفس عمیق بهره ببرید تا به آرامش برسید و بعد از انجام این کار خودتان متوجه خواهید شد که علت عصبانیت شما پوچ و واهی بوده و فقط قصد سلطه گری داشتید و به غیر از جنگ و دعوای قدرت چیز دیگری مطرح نبوده است.

از طرف دیگر هر زمان که انسان کار اشتباهی را انجام می دهد در واقع می تواند بداند خودش از چه نقطه ضعفی رنج می برد و از این رو باید به آن توجه کند تا آن را رفع کند. پس در این موقعیت های به جای سرزنش دیگران تلاش می کنیم تا بر روی نقاط ضعف خودمان کار کنیم و آنها را به نقاط مثبت تبدیل کنیم.

تمرین خودآگاهی و همدلی

در تعریف خودآگاهی باید بدانیم که اگر در هر موقعیتی بر حالات و احوالات خودمان آگاه باشیم قطعا بهتر خودمان را می شناسیم و همچنین این توانایی را داریم که احساسات و هیجاناتمان را کنترل کنیم.

زمانی که شما تصمیم می گیرید تا خودآگاهی تان را پرورش دهید قادر خواهید بود تا بر خشم و عصبانیت خودتان کنترل داشته باشید و اگر مشکلی ایجاد شود به جای سرزنش دیگران تلاش می کنید تا به مشکل توجه کنید و آن را رفع نمایید. همچنین باید اشاره شود که اگر انسان می خواهد به شعور دست یابد باید مهارت خودآگاهی را در خودش پرورش دهد تا از این طریق بتواند افکار و احساساتش را به شکلی عالی مدیریت نماید. همچنین پیشنهاد می شود تا مقاله تاثیر قانون باور را بخوانید.

نکته دیگری که باید به آن توجه داشته باشیم این است که حتما بر روی مهارت همدلی خودمان کار کنیم. مهارت همدلی به ما کمک می کند تا هرگز دیگران را سرزنش نکنیم و دست از این عادت ناپسند برداریم. زمانی که مهارت همدلی را در خودمان توسعه دهیم می توانیم از دید دیگران به موضوع یا مسئله نگاه کنیم و همین کار موجب می شود تا عدالت را در رفتارمان در نظر بگیریم و بر اساس اصول اخلاقی دست به قضاوت بزنیم.

از این رو اگر همه ما بتوانیم در هر موقعیتی با دیگران همدلی کنیم هرگز دچار خشم و عصبانیت نخواهیم شد و آرامش موهبتی است که به دلیل داشتن مهارت همدلی به هر انسانی اعطا می گردد. بنابراین اگر انسان ها فاقد مهارت همدلی باشند همواره خودشیفته و متکبرانه به موضوعات نگاه می کنند و نمی توانند حال شخص مقابل را درک کنند و به همین دلیل از روی قصد و غرض کارها را انجام می دهند و در نتیجه دست به سرزنش دیگران در کارها می زنند.

توانایی درک دیگران

زمانی که شما دست به سرزنش دیگران می زنند در واقع تمام تقصیرها را به دوش طرف مقابل می اندازید و خودتان را کنار می کشید. یعنی هرگز به این موضوع توجه نمی کنید که آیا واقعا چنین مشکلی رخ داده است یا این شما هستید که نمی توانید نگاه واقع بینانه ای به موضوع داشته باشید.

پس در چنین موقعیت هایی حتما لازم است که به حرف های مخاطب خودتان هم گوش کنید و بدانید به چه دلیل چنین اتفاقی افتاده است تا بتوانید او را درک کنید و بر اساس واقعیت تصمیم گیری نمایید. بنابراین به یاد داشته باشید که اگر در رابطه با موضوعی دچار تعارض شدید حتما به خود و دیگران فرصت دهید تا با نگاه بهتری به موضوع بنگرید و همواره اخلاق و عدالت را سرلوحه ی کار هایتان قرار دهید تا از این طریق بتوانید شرایط را مدیریت کرده و بهترین انتخاب ها را انجام دهید.برای مطالعه بیشتر حتما مقاله قانون لاگوم را بخوانید.

اگر شما این کار را انجام دهید متوجه می شوید که اتفاق به دلیل خاصی رخ داده است و باید بیشتر در این رابطه حواستان را جمع کنید تا دیگر چنین مشکلی رخ ندهد و همچنین می توانید درک کنید که سرزنش دیگرا نه تنها هیچ کمکی به شما نمی کند بلکه فقط موجب می شود تا حال شما خراب شود و از طرف دیگر رابطه شما با دیگران دچار خدشه و آسیب می شود.

اگر می خواهید در هر موقعیتی انصاف و اخلاق را در نظر بگیرید لازم است تا وقتی در چنین موقعیت هایی قرار گرفتید از خودتان سوالات زیر را بپرسید و به آنها پاسخ دهید.

چه چیزی موجب شد تا به اینجا برسید؟
چه کسی مقصر این رویداد است؟
شما چه نقش و مسئولیتی در این اتفاق دارید؟
اگر به شکل دیگری رفتار می کردید آیا شرایط فرق می کرد؟

مسئولیت پذیری و یادگیری

بعد از آنکه شما مهارت همدلی را آموختید و به جای سرزنش دیگران آنها را درک کردید لازم است که به مسئولیت و نقش خودتان نیز توجه ویژه ای داشته باشید. اگر شما بتوانید بپذیرید که در هر کاری دو طرف به یک اندازه دارای تقصیر هستند به جای سرزنش دیگران از زبان تفاهم استفاده می کنید.

به همین دلیل اگر شما سهم خودتان در اتفاق رخ داده را بپذیرید به دیگران هم این فرصت را می دهید که آنها هم به اندازه سهمشان مسئولیت انجام کار را قبول کنند. بعد از این کار متوجه خواهید شد که اتفاق افتاده آنقدر هم مشکل بزرگی نیست و شما توانسته اید با دیگران همکاری کنید و متقابلا آنها هم شما را درک می کنند و می پذیرند که مسئولیت کاری که کرده اند را بپذیرند.

یکی از نکاتی که باید به آن توجه کنیم آن است که اگر ما نتوانیم خودمان را کنترل کنیم همواره می خواهیم دیگران و محیط را کنترل کنیم و در نهایت متوجه خواهیم شد که هیچ چیزی را نمی توانیم کنترل کنیم. این یک واقعیت است که هر انسانی باید به آن توجه داشته باشد.

چرا که اگر ما به درون خودمان نگاه نکنیم و به خودشناسی واقعی دست پیدا نکنیم همواره دیگران را سرزنش می کنیم و همین کار باعث می شود تا همواره حالمان بد باشد. به همین دلیل اگر شما دست به عادت زشت سرزنش دیگران می زنید به این خاطر است که ضعف های خودتان را بپوشانید و انجام این کار نه تنهای هیچ فایده ای ندارد، بلکه باعث می شود تا روابط شما نیز آسیب ببیند. همچنین پیشنهاد می شود تا مقاله تخلیه هیجانی را مطالعه کنید.

پس لازم است تا شما به نواقص خودتان توجه کنید و از طریق دانش و یادگیری مهارت های جدید اعتماد به نفس و حرمت نفس تان را ارتقا دهید تا به وسیله آن ها ضعف هایتان را درمان کنید و در نتیجه متوجه خواهید شد که دیگر لزومی ندارد تا دیگران را سرزنش کنید و این مشکل به دلیل ضعف درونی خودمان بوده است و هیچ ارتباطی به دیگران نداشته است. بنابراین به یاد داشته باشید که شما می توانید با رفع نواقص و ضعف های درونی خودتان در عرصه های مختلف به پیشرفت های عالی دست یابید.

انجام فعالیت های مختلف و ورزش

اگر شما سالهاست که در یک موقعیت به سر می برید و هیچ رشدی نداشته اید مطمئنا به این فکر می کنید که دلیل عدم رشد شما دیگران اند و همواره دیگران را سرزنش می کنید. توصیه می شود تا برای ارتقا موقعیت خودتان کاری انجام دهید تا در مسیر رشد و پیشرفت قرار بگیرید. به عنوان مثال لازم است تا برای مدتی سخت کار کنید تا از این طریق هم اعتماد به نفستان بهبود یابد و هم جایگاه شغلی تان را ارتقا دهید.

پس اگر توجه کنید خواهید دید که رشد و پیشرفت شخصی موجب می شود تا همواره سرتان به زندگی خودتان باشد و دیگران را سرزنش نکنید و از این طریق دیگر هرگز دست به سرزنش دیگران نمی زنید و می دانید که تمام این کارهای نادرست به خاطر ضعف و کمبودهای شخصی بوده است. از طرف دیگر باید به یاد داشته باشید که سلامت جسمی می توانید به سلامت روحی شما نیز کمک کند.

یعنی اگر شما روزانه ورزش را در برنامه کاری خود قرار دهید بعد از گذشت مدتی متوجه خواهید شد که به تناسب اندام رسیده اید و از نظر جسمی در شرایط ایده آلی قرار دارید. چرا که انجام ورزش و مدیتیشن به انسان کمک می کند تا به آرامش روحی و روانی دست یابد. انجام این کار به شما کمک می کند تا هم از نظر جسمی سالم باشید و هرگز دیگران را به خاطر اندام نامناسب خودتان سرزنش نکنید.

چرا که برخی از افراد به دلیل مشکلات درونی و ضعف هایی که خودشان مقصر آن هستند تصمیم می گیرند تا دیگران را به خاطر آنها سرزنش کنند. در حالی که اصلا نیازی به سرزنش دیگران نیست و فقط لازم است مسئولیت انجام کارها را بر عهده بگیرید و دست از غر زدن بردارید و سپس به سمت رشد و تعالی قدم بردارید.

سبک غذایی سالم و درک شکست ها

یکی دیگر از روش های ترک عادت زشت سرزنش دیگران این است که به تغذیه و رژیم غذایی تان توجه کنید. چرا که این کار باعث می شود تا از اندام ایده آلی برخوردار باشید و با انجام ورزش همواره سلامتی جسمی تان را تضمین کنید.

در این مورد هم باید اشاره شود که برخی از انسان ها همواره انگشت اتهامشان به سمت دیگران است و اگر خودشان رژیم غذایی شان را رعایت نمی کنند و دچار اضافه وزن و چاقی می شوند به جای آنکه مسئولیت کار خودشان را قبول کنند خیلی سریع مشکل را به گردن دیگران می اندازند تا از این طریق از زیر بار مسئولیت شان فرار کنند.

بنابراین به یاد داشته باشید که توجه به تغذیه سالم در کنار گذاشتن عادت سرزنش دیگران بسیار مهم بوده و اگر شما در این خصوص دچار مشکل هستید حتما به یک پزشک یا متخصص تغذیه مراجعه کنید تا به شما کمک کند که برنامه غذایی مناسبی را دنبال کنید. با انجام این کار می توانید به خودتان کمک کنید تا همیشه تناسب اندامتان را حفظ کنید و هم از نظر جسمی و هم از نظر روانی در آرامش باشید.

عده ای از افراد چون نمی خواهند قبول کنند که به دلیل کم کاری خودشان دچار شکست و ناکامی شده اند همواره دیگران را به خاطر مشکلات خودشان سرزنش می کنند. دلیل سرزنش دیگران به خاطر آن است که این افراد نمی دانند چگونه با ناکامی ها و شکست های زندگی شان کار بیایند. به همین دلیل همواره آسان ترین راه یعنی فرار از زیر بار مسئولیت را انتخاب می کنند و دست به سرزنش دیگران می زنند. همچنین پیشنهاد می شود تا مقاله درمان احساس گناه را بخوانید.

اگر افراد بپذیرند که انسان موجودی دائم الخطاست می تواند با این موضوع کنار بیاید که برای رسیدن به موفقیت لازم است تا از آزمون و خطا استفاده کند و خواه ناخواه دچار شکست خواهد شد و به جای ناله کردن بهتر است که به فکر چاره باشد و برای رفع مشکل تلاش کند که یک راه حل درست پیدا کند.

بنابراین به یاد داشته باشید که بهترین راه برای مقابله با سرزنش دیگران این است که مشکلات، ضعف ها و شکست ها را بپذیریم و برای رفع آنها تلاش نماییم. چرا که چه بخواهیم و چه نخواهیم قطعا با نتیجه کارمان روبرو خواهیم شد و نمی توانیم دیگران را به خاطر مشکل خودمان سرزنش کنیم.

غنی باشید و به خودتان استراحت دهید

برای زندگی تان برنامه ریزی نمایید تا همیشه دارای برنامه و تفریح باشید. به عنوان مثال می توانید مهارت های مختلف را بیاموزید و از سرگرمی هایی که وجود دارد نهایت لذت را ببرید. توجه داشته باشید که یادگیری مهارت های هنری و خلاقانه به شما کمک می کند تا ذهن آرامی داشته باشید و همواره از انجام آن لذت ببرید.

به یاد داشته باشید که هر چه شما زندگی پر از برنامه و کارهای مختلف داشته باشید هرگز وقت نمی کنید که دیگران را سرزنش کنید و از پوچی و ناامیدی نیز خلاص خواهید شد. چرا که اگر در زندگی هیچ برنامه ای نداشته باشید موجب می شود تا دچار افکار منفی شوید و احساسات آسیب زا به شما صدمه وارد کند و در نتیجه دیگران را سرزنش می کنید تا بتوانید خلاهای درونی خودتان را پر کنید.

پس به یاد داشته باشید که اگر می خواهید از شر افکار منفی و آزاردهنده خلاص شوید باید زندگی غنی و پر باری داشته باشید تا به وسیله آن همواره حال دلتان خوب باشد.

در مقابل باید توجه کنید که ما به این دنیا آمده ایم تا زندگی کنیم و برای زندگی نیاز به کار کردن داریم. یعنی ما کار می کنیم تا زندگی کنیم نه آنکه زندگی می کنیم تا کار کنیم. چرا که برخی انسان ها دچار اعتیاد به کار هستند و هرگز به تفریح و سرگرمی خودشان هیچ اهمیتی نمی دهند و با این که سرمایه زیادی هم دارند ولی همیشه از دست دنیا ناراضی هستند و دیگران را سرزنش می کنند.

به این شکل رفتار کردن هم درست نیست و لازم است تا در برنامه زندگی مان تجدید نظر کنیم. چرا که باید بدانیم چگونه وقتمان را می گذرانیم و هرگز از لذت دنیا غافل نشویم. پس حتما برای زندگی تان یک برنامه درست تنظیم کنید تا هم به زندگی و هم به کارهایتان برسید.

به عنوان مثال حتما به دل طبیعت بروید و مقداری پیاده روی کنید تا از طبیعت لذت ببرید و به خودتان استراحت دهید تا به آرامش روحی دست یابید. به یاد داشته باشید که اگر می خواهید از خودتان مراقبت کنید لازم است تا به ذهن و جسم تان اهمیت دهید و از این طریق بر تمام انرژی های منفی غلبه کنید.

نتیجه گیری

در این مقاله متوجه شدیم که بهترین روش برای ترک عادت سرزنش دیگران این است که دست از فرافکنی برداریم و مهارت همدلی و خودآگاهی را در خودمان افزایش دهیم تا بتوانیم خیلی بهتر دیگران را درک کنیم و از این طریق ضعف ها و مشکلات خودمان را رفع کنیم و دیگر مجبور نیستیم که دیگران را سرزنش کنیم.