برنا اندیشان | مرجع تخصصی بهترین پکیج های آموزشی
فرانسوا ماری آروئه، معروف به ولتر (۱۶۹۴ – ۱۷۷۸)، یک نویسنده، تاریخ نگار، و فیلسوف اهل فرانسه در دوران روشنگری بود. وی به دلیل ذکاوت و هوش برجسته‌اش شناخته می‌شد و به عنوان مدافع قاطع حقوق مدنی، آزادی بیان، و جدایی قوه دینی از دولت معروف بود. ولتر نقدهای پی‌درپی به فلسفه و دین هم‌عصران خود را نگاشت.
او که به دلیل آثار سیاسی و مذهبی‌اش با مقامات فرانسوی به تضاد بود، دو بار به زندان افتاد و مدت‌های زیادی را به تبعید گذراند. در این سفر به دنیای کتابخانه ولتر، ما به بررسی برترین آثار او پرداخته‌ایم تا با اسلوب، افکار، و دانش این نویسنده بزرگ فرانسوی آشنا شوید. پس تا انتهای مقاله با گروه علمی تخصصی برنا اندیشان همراه باشید.
آشنایی با آثار برجسته ولتر
ولتر، همچون فیلسوفان دیگر عصر روشنگری از قبیل جان لاک و فرانسیس بیکن، از آرمان‌های آنان برای ایجاد یک جامعه آزاد و لیبرال الهام گرفت. او همراه با آنها، به ترویج آزادی مذهب و تجارت آزاد پرداخت. ولتر، مانند دیگر متفکران روشنگری هم‌عصر خود، به توافق با دیگر هم‌فکران اشاره کرد و اعتقاد به آزادی مذهبی را از منظر عقلانی، نه از منظر ایمان، ترویج می‌کرد. او، با انتقاد از مسیحیت، یهودیت، و اسلام، به سادگی و با دقت مواقعیت‌های مختلف این ادیان را مورد بررسی و انتقاد قرار می‌داد.
به همه این مسائل افزوده شود که ولتر، علاوه بر اینکه به‌عنوان یک مدافع پیشرو حقوق گیاه‌خواران و حیوانات شناخته می‌شود، در عین حال به عنوان یک علاقه‌مند به فرهنگ‌ها و ادیان مختلف، هندوئیسم را ویژه‌ترین‌شان احترام گذاشت. او ادعا کرد که هندوها به‌عنوان یک جامعه صلح‌طلب و بی‌گناه تصویر می‌شوند و اظهار داشت که آنها به همان اندازه قادر به ایجاد صدمات به دیگران یا دفاع از خود نیز نمی‌باشند.
این موضوع نشان از ارتباط عمیق و پیچیده ولتر با تفکرات فرهنگی و مذهبی مختلف دارد، زیرا او توانسته است از یک سو به حمایت از حقوق حیوانات بپردازد و از سوی دیگر، توجه و احترام خود را به یک فرهنگ خاص مانند هندوئیسم ابراز کند.
پیشنهاد می شود به مقاله آشنایی با آثار ویکتور فرانکل مراجعه فرمایید. در سال ۱۷۱۶، به دلیل تمسخر از دوک اورلئان، ولتر به تیول تبعید شد. پس از بازگشت به پاریس در سال ۱۷۱۷، به خاطر نگارش شعرهای افترا آمیز، دستگیر شد و به مدت یک سال در باستیل زندانی شد. سپس در سال ۱۷۲۶، به دلیل درگیری با شوالیه دو روهان، دوباره به باستیل ارسال شد.
این بار، قبل از تبعید، ولتر به انگلستان فرار کرد و تقریباً سه سال را در آنجا گذراند، اما در نهایت به طور کوتاهی دستگیر شد. این دوران از زندگی ولتر نشان‌دهندهٔ مستمر بودن تعقیب و اختلافات او با مقامات و نخبگان آن دوران است.
انتشار نامه‌های ولتر باعث برانگیختن خشم همزمان کلیسا و دولت فرانسه شد و این موضوع نه‌تنها باعث تحقق مخاطبان او در این دو نهاد بزرگ شد، بلکه وی را در معرض تهدیدات جدی قرار داد. این فشار و تهدیدها وی را مجبور کردند که به دنبال یک مکان امن‌تر برای زندگی باشد و از محل اقامت فعلی خود فرار کند.
ولتر پس از فرار از فشارهای دولت و کلیسا، تصمیم به زندگی مشترک با معشوقه، امیلی دوشاتل گرفت. این دوره از زندگی او، که حدود پانزده سال به طول انجامید، نه‌تنها زندگی شخصی و خصوصی ولتر را به تغییر کشاند، بلکه از جمله دوران‌هایی است که نقاط ضعف و جذابیت‌های انسانی ولتر بیشتر به چشم می‌آید.
در سال ۱۷۵۰، ولتر به عنوان یکی از اعضای دارای نفوذ در دوران حکومت فردریک کبیر، به منطقهٔ پروس نقل مکان کرد و در آنجا زندگی کرد. در آخرین سال‌های زندگی‌اش، ولتر مقررات این کشور را ترک کرده و به شهرهای ژنو و فرنی مهاجرت کرد.
در سال ۱۷۷۸، او به عنوان نماد ایده‌آل‌های مترقی روشنگری تشخیص داده شد و پس از بازگشت به پاریس، با استقبال حاره از جامعهٔ هنری و فرهنگی مواجه شد. ولتر بعد از بازگشت به پاریس، در تاریخ ۳۰ مه ۱۷۷۸، در همین شهر، درگذشت. این دوره از زندگی‌اش به عنوان یکی از اهم و حیاتی‌ترین دوران‌های تأثیرگذار در تاریخ او شناخته می‌شود.
نامه هایی درباره انگلستان
«نامه‌هایی درباره انگلستان» از جمله آثار برجسته و پرجنب و جوش ولتر در قرن هجدهم است که اثرات قابل توجهی در جامعهٔ اشرافی فرانسه به وجود آورد. این کتاب، با مقایسه اجتماع انگلیسی با جامعهٔ فرانسوی، عناصری تحقیرآمیز از حکومت و لایه‌های برتر پاریس را مورد نقد و انتقاد ولتر قرار داد. اثرگذاری این کتاب به حدی بود که باعث نارضایتی و نگرانی در بین اقشار مختلف جامعه فرانسه شد و به عنوان یکی از مهمترین آثار دورهٔ روشنگری در تاریخ ادبیات و فلسفهٔ فرانسه شناخته می‌شود.
“نامه‌هایی درباره انگلستان” یک اثر انتقادی و طنزآمیز است که به صورت مستقیم از جامعه فاسد و ناپاک فرانسه در دوره مورد نقد واقع می‌شود. در این اثر، ولتر نقد و انتقاد خود را به شکلی که جامعه فرانسه آن زمان را توصیف می‌کند، با طنز و شوخ‌طبعی ارائه می‌دهد.
او این انتقادات را به وسیله مقایسه با جوامع توسعه‌یافته و فرهیخته، به ویژه جامعه انگلیسی، ارائه می‌دهد. در نگاه ولتر، جامعه انگلیسی نمونه‌ای از تحمل و پذیرش تفاوت‌های طبقات اجتماعی بوده و از تعصبات و باورهای مذهبی پرهیز کرده است. این اثر نه تنها یک آینه بر جامعه فرانسه آن زمان است بلکه یک پیشنهاد برای بهبود وضعیت و اصلاحات در جهت جامعه‌ای با اصول توسعه‌یافته‌تر و فرهنگی‌تر می‌باشد.
این اثر به‌عنوان یک منبع اساسی در تفکر دربارهٔ طبقات متوسط و فراگیر، و همچنین به‌عنوان یکی از آثار الهام‌بخش برای جنبش‌های اجتماعی سال ۱۷۸۹ مورد تأیید قرار گرفت و ولتر را به‌عنوان یک شخصیت با اندیشه‌های آزاد و انقلابی، به مقامی بالاتر و ارجمند تر ارتقاء داد. این اثر در اثر برخورداری از اندیشه‌های نوآورانه و انقلابی و همچنین ارتباط برقرار کردن با زمان خود، تأثیر گرفته و به‌عنوان یک نمونه ارزشمند از فکر تفکرات پیشرو در تاریخ جوامع و انقلاب‌ها به‌شمار می‌آید.
صدیق، زادیگ یا کتاب سرنوشت
“صدیق/ زادیگ یا کتاب سرنوشت” یک داستان فلسفی است که توسط ولتر نوشته شده و نخستین بار در سال ۱۷۴۷ تحت عنوان “ممنون” (Memnon) منتشر شد. این کتاب در سال ۱۷۴۸ با عنوان فعلی خود و با افزودن چند فصل، مجدداً به چاپ رسید.
“صدیق/ زادیگ یا کتاب سرنوشت” علاوه بر بعد فیکشن، دارای جنبه‌های فلسفی است که در طول زمان چندین بار به چاپ رفته است. این اثر، یکی از آثار ابتکاری ولتر است که تفکرات و ایده‌های پیچیده فلسفی را با داستان گوناگون به تصویر می‌کشد. نسخه‌های مختلف این کتاب نشانگر توسعه و تحول در افکار ولتر در طول سال‌ها می‌باشند.
با تأکید بر گزارش منشی ولتر، گفته می‌شود که ایده نگارش داستان‌های کوتاه و الهام‌بخش در جلسات شبانه در سو با دوشس مین، تأثیر زیادی بر ولتر گذاشته و او را به تدوین این رمان کوتاه ترغیب کرده است. “کتاب سرنوشت” به‌عنوان یک داستان فلسفی شناخته شده است و از سال ۱۷۴۷ به چاپ رفته، به طور مکرر در چندین نسخه به بازار عرضه شده است.
این اثر، نه تنها نمایانگر استعداد نویسندگی ولتر برای خلق داستان‌های پرمعنا و پرسرگرم‌کننده است، بلکه یک پنجره به دیدگاه‌های فلسفی او نیز به مخاطبان ارائه می‌دهد.
در این اثر، ولتر از داستان سه شاهزاده سرندیپ ایرانی بهره برده است. داستان این شاهزادگان به یک روایت فلسفی پرداخته و زندگی انسان را در دستان سرنوشتی که خارج از کنترل اوست، مورد بررسی قرار می‌دهد. ولتر با اشاره به انقلاب اخلاقی که در شخصیت اصلی داستان به نام زادیگ رخ می‌دهد، اصول ارتدکس مذهبی و متافیزیکی را به چالش می‌کشد.
“زادیگ” یکی از آثار برجسته ولتر پس از “کاندید” است و از نظر بسیاری از منتقدان ادبی، به عنوان یک شاهکار تناقض و تقابل در این داستان، تحسین شده است. این اثر، یک پیشتاز در بحران و جنبش اندیشه‌های فلسفی ولتر است.
میکرومگاس
در اثر «میکرومگاس»، ولتر به ما فرصت می‌دهد که به عنوان مخاطبان، در جستجوی قهرمان فرازمینی خود، از حد فراز و فرود فضا عبور کنیم. او ما را با خود به سفری خیالی و پر از شگفتی به بیرون از مرزهای کهکشان دعوت می‌کند. در این سفر، با تصویرسازی از سیارات دورافتاده، ولتر ما را به یک ماجراجویی فلسفی می‌برد و در نهایت، ما را به زمین خوب و قدیمی خود بازمی‌گرداند.
در این مسیر سرگرم‌کننده و دلنشین، ولتر نه تنها ما را به دنیایی از عجایب می‌برد بلکه تلاش دارد تا ما را وادار به تفکر دربارهٔ مسائل اساسی زمان خود کند. او به سوالاتی اساسی می‌پردازد؛ چگونه ارتباط انسان با کیهان برقرار است؟ چه چیزهایی از این ارتباط آموخته می‌شود؟ این اثر، علاوه بر طراحی یک داستان سرگرم‌کننده، به مخاطبان فرصت می‌دهد تا در مورد مسائل فلسفی و علمی عمیق‌تر فکر کنند.
«میکرومگاس» به عنوان یکی از محبوب‌ترین آثار ولتر، به عنوان یک داستان علمی-تخیلی مشهور است که در آن یک غول فضایی از جهان خود به بازدید از جهان ما می‌آید. این کتاب نه تنها دارای جذابیت ویژه این دسته از ادبیات است، بلکه از طریق این داستان، ولتر نقد و تفسیری را ارائه می‌دهد درباره جوامع و دانش علمی معاصر به او، همچنین جایگاه انسان در کنار دو بی‌نهایت متناقض، باز می‌کند.
در این اثر، علمی-تخیلی به عنوان یک ابزار برای نقد جامعه و بررسی چالش‌ها و پیشرفت‌های علمی مورد استفاده قرار گرفته است. موضوعاتی چون جایگاه انسان در جهان، تأثیرات دانش علمی، و ارتباطات بین دنیاها در این داستان به شیوه‌ای جذاب و پرزرق وارد شده‌اند، که باعث جلب توجه و تأمل خواننده می‌شود.
مجموعه داستان های عاشقانه ولتر
هر یک از آثاری که در این مجموعه جا یافته‌اند، به نوعی نمونه‌های برجسته از آثار عاشقانه ولتر را به خود اختصاص داده‌اند. این مجموعه با آغاز “گاو سفید: یک طنز عاشقانه”، ادامه یافته با “شاهزاده خانم بابل” و با ارائه “مطالعه طبیعت” به به پایان رساندن مسیر خود می‌پردازد.
هر یک از این آثار، در دامنهٔ عاشقانه ولتر، نمایانگر بارزی از استعداد نویسنده در خلق داستان‌های غنی و جذاب است. از شروع با طنز و جذابیت در “گاو سفید”، ادامه یافته با خلق دنیای جذاب “شاهزاده خانم بابل” و به پایان رسیده با تأملات فلسفی در “مطالعه طبیعت”، این مجموعه فضایی ژانری متنوع و غنی از آثار عاشقانه ولتر را ارائه می‌دهد.
«مجموعه داستان‌های عاشقانه ولتر» نه تنها اثرهایی از جنبهٔ فلسفی و رمانتیک ولتر هستند، بلکه نمایانگر عشق و تفکر عمیق او نسبت به زمان و اندیشه‌های انسانی می‌باشند. در این آثار، ولتر با حفظ طنز ویژه خود، به تجسم و بررسی زوایای مختلف جهان، جوامع، عشق، و شخصیت شوخ‌طبع خود پرداخته است. نویسنده با استفاده از قلمی زیبا و اندیشه‌های خلاقانه، این داستان‌ها را خلق کرده و به ما تجربه‌ای مملو از زیبایی و غنای انسانی را ارائه می‌دهد.
این مجموعه داستانی الهام‌بخش است و به ما این امکان را می‌دهد که از طریق آثار ولتر، با دیدی دقیق و ممتع، جذابیت‌ها و متنوعیت‌های فرهنگ و اجتماع فرانسه در قرن هجدهم را درک کنیم. این اثار، چشم‌اندازی روشن از دیدگاه یکی از بزرگترین هومانیست‌ها و مبارزان حقوق اجتماعی تاریخ را ارائه می‌دهند.
کاندید یا خوش باوری
«کاندید» یک داستان طنز فرانسوی است که برای نخستین بار در سال ۱۷۵۹ به چاپ رسید. این داستان با معرفی یک جوان به نام کاندید آغاز می‌شود، که در بهشت عدن زندگی می‌کند و از پروفسور پانگلوس، مربی او، تعلیمات لایب‌نیتسی (فیلسوف آلمانی) را دریافت می‌کند.
کاندید، این شخصیت جوان و نیکوکار، تحت تأثیر اندیشه‌های لایب‌نیتسی، به یک نگرش خوش‌بین به زندگی می‌پردازد. او امیدوار به دیدن جهان در نور مثبت و پر از خیرات است. این داستان، علیرغم شخصیت‌های طنزآمیز و واقع‌بینانه، یک نگاه تیز به مسائل فلسفی و اجتماعی دورهٔ زمانی خود دارد و باعث شناخت بهتر از افکار ولتر در موقعیت‌های مختلف می‌شود.
این اثر به نام «کاندید»، لحظه‌ی ناگهانی از توقف و تغییر ناگهانی در زندگی شخصیت اصلی، کاندید، را به تصویر می‌کشد. در دنیایی که او شاهد تجربه سختی‌های عظیم و دردناک در آن است، ولتر به دقت و با آهستگی، پیچیدگی‌ها و تحولات درونی کاندید را توصیف می‌کند. این سرخوردگی که به طور آهسته و دردناک در آینه تجارب زندگی شخصیت ایجاد می‌شود، ابعادی عمیق از زندگی و انسانیت را آشکار می‌سازد.
ولتر با رد کامل خوش‌بینی لایب‌نیتس، «کاندید» را به پایان می‌برد و در همین حین از یک دستور عمیقاً عملی پشتیبانی می‌کند. او بیان می‌کند که ما باید به جای پیروی از ایده بهترین جهان‌ها، باغ خود را پرورش داده و دنیای خود را با اقدامات خود ساخته و شکوفا کنیم. این نگرش ولتر، به وضوح با اصول لایب‌نیتسی پانگلوس که به بهترین حالت‌های ممکن ایمان داشت، به تمامی رد و جواب می‌دهد.
تاریخچه پتر کبیر امپراتور روسیه
این کتاب اصولاً از جنبهٔ انسانی و بیشتر به فلسفه زندگی پتر کبیر متمرکز است تا به عظمت داستانی الهام گرفته از دستاوردهای میدان جنگ بپردازد. با این حال، ولتر این جنبه از زندگی کبیر را به عنوان یک نقطه مرکزی برای داستان خود در نظر گرفته است. اگرچه هیچ چیز در این آثار دور از واقعیت یا کاملاً ساختگی نیست، اما بدون شک، این اثر به ما یک تجربه‌ی پادشاهی و انسانی‌تر از آنچه که سایر نویسندگان اغلب به ما ارائه داده‌اند، ارائه می‌دهد.
اشتیاق ولتر به نمایش دادن ویژگی‌های انسانی، نه تنها در مورد یک پادشاه بلکه دربارهٔ یک انسان، این اثر را به یک دست‌نوشت چشم‌نواز و احساسی تبدیل می‌کند. این دست‌نوشت، به خواننده نه تنها از نظر احساسی بلکه از نظر منطقی نیز به شکل واضحی نشان می‌دهد که چگونه پادشاه، در هر موقعیتی که با آن روبرو می‌شود، توانسته است خود را به بهترین نحو مدیریت کند.
«تاریخچه پتر کبیر امپراتور روسیه» به عنوان یکی از مهمترین آثار ولتر، با جزئیاتی غنی از زندگی پتر کبیر، از دوران کودکی گرفته تا عشق‌های او، ظهور در میدان فعالیت و تاثیرگذارترین فتوحاتش، همراه با آشنایی با طبیعت و مفاهیم عشق و علاقه که معمولاً ویژگی‌های آثار ولتر هستند، به تصویر کشیده می‌شود.
فرهنگ فلسفی
«فرهنگ فلسفی» یک دایره المعارف لغت است که در سال ۱۷۶۴ به چاپ رسید. این کتاب شامل مقالاتی است که بر اساس حروف الفبا به ترتیب قرار گرفته‌اند و به طور گسترده به موضوعاتی از جمله کلیسای کاتولیک روم، یهودیت، اسلام و دیگر نظام‌ها اشاره دارند. مقالات این اثر به انتقاد و تجزیه و تحلیل این نهادها پرداخته و اطلاعات فلسفی گسترده‌ای را برای خوانندگان فراهم کرده است.
نخستین نسخه از این اثر که در ژوئن ۱۷۶۴ منتشر شد، با نام “فرهنگ فلسفی جیبی” (Dictionnaire philosophique portatif) شناخته می‌شد و تشکیل شده از ۳۴۴ صفحه و ۷۳ مقاله بود. نسخه‌های بعدی این فرهنگ فلسفی به دو جلد افزایش یافت و شامل ۱۲۰ مقاله گردید.
اولین نسخه‌های این کتاب به صورت ناشناس در ژنو با نام گابریل گراست به عنوان نویسنده منتشر شد. به دلیل محتوای ناپایدار فرهنگ لغت، ولتر به منظور حفظ ناشناخته ماندن خود، گراست را به عنوان ناشر انتخاب کرد. «فرهنگ فلسفی» برای ولتر یک پروژه مستمر بود و این اثر نقطه اوج دیدگاه او را درباره مسیحیت، خدا، اخلاق و سایر مسائل بیان می‌کند.
رساله ای در باب مدارا و بردباری
«رساله‌ای در باب مدارا و بردباری» که در سال ۱۷۶۳ به چاپ رسید، حاوی انتقادات سنگین نه تنها به سمت دین، بلکه نسبت به رهبرانی بود که با تعصب، تفکرات مذهبی مختلف را در جامعه حفظ کرده و درک متقابل بین شهروندان را دشوار ساخته بودند.
ولتر همواره، به رغم تفاوت‌ها، یک اندیشمند فرهنگی بود که بر بردباری و احترام به دیگران تاکید داشت؛ او مومن دفاع از درک دیگران بر اساس وجود و طبیعت انسانی‌شان بود، نه بر اساس آموزه‌ها یا سلیقه‌های آنها. در این رساله، ولتر از آزادی عبادت حمایت کرده و از جنگ‌های مذهبی به عنوان عملی خشونت‌آمیز و وحشیانه نقد می‌کند.
ولتر به عنوان یک ذهن پیشرو از دوران خود پیشتر رفته بود و این رساله نه تنها اشتیاق او به درک و احترام به عقاید دیگران را نشان می‌دهد، بلکه برای فهم بهتر این عقاید به کار گرفته می‌شود و از قضاوت پرهیز می‌کند. طنز تند وی نه تنها به عنوان یک ویژگی برجسته شناخته می‌شود، بلکه نماد احترام او نسبت به زندگی و عقاید دیگران است.
پیش داوری
در گذشت زمان، نوشته‌های فراوانی به چشم‌انداز جهان پیرامون ما افزوده شده‌اند. این کتاب‌ها نه تنها به تغییر دیدگاه‌های ما درباره خود و دیگران کمک کرده‌اند، بلکه منبع الهام‌بخشی برای بحران‌ها، جنگ‌ها، و انقلاب‌ها بوده‌اند. آنها با رویکردهای روشنگرانه، خشم‌آور، الهام‌بخش، و حتی دل‌گرم‌کننده، به احیای زندگی‌ها کمک کرده و همزمان برخی را به نابودی کشانده‌اند.
در کتابی به نام “پیش‌داوری”، مقالات کوتاه ولتر با تابع رادیکال و ساختار شکنانه، در مورد مسائل فلسفی از مفهوم فرشتگان تا اعتقادات بت‌پرستی، از تعجب‌آورترین معجزات تا تاریخچه‌ای از شرارت، و حتی نگاه ناخوشایندی به اعتقادات بشری، ریاکاری، و پرهیزکاری زیاده‌خواهانه، مطرح می‌شود.
در این کتاب، ولتر به سرزمینی از دروغ‌ها و تزویرها که رهبران با بهانه الهام‌بخشیدن به اندیشه آزاد به وجود می‌آورند، اشاره می‌کند. او از هموطنان خود دعوت می‌کند تا به دور از اعتیاد به تزویر و ریاکاری، به اندیشه عقلانی پایبند شوند. “پیش‌داوری” نه تنها یک مجموعه از نوشته‌های ولتر است، بلکه یک راهنمای قدرتمند و تحول‌آفرین، که خواننده را به تجربه‌ی تحول بزرگ در دیدگاه و نگاه به جهان تشویق می‌کند، محسوب می‌شود.
نوشته های سیاسی ولتر
“نوشته‌های سیاسی ولتر” به عنوان یک مجموعه گزیده از آثار برجسته و بحث‌برانگیز ولتر شناخته می‌شود. این مجموعه شامل انتخابی از مقالات و نوشته‌های ولتر در زمینه‌های مختلف سیاسی است که به بررسی مسائلی همچون ماهیت و مشروعیت قدرت سیاسی، قانون و نظم اجتماعی، و بی‌نظمی فزاینده در اقتصاد فرانسه می‌پردازد.
همچنین، این مجموعه به بررسی موضوعات خاصی می‌پردازد از جمله جنگ هفت‌ساله، روابط با فردریک دوم، و مسائل هیجان‌انگیز محاکمه‌هایی چون ژان کالاس، سیرور، و شوالیه د لابار. این نوشته‌ها نه تنها به دلیل ارائه دیدگاه‌های نوآورانه ولتر بر مسائل جاری دوران او معنی‌دار هستند، بلکه به عنوان مثال‌هایی از تفکر و تأملات او در زمینه‌های مختلف سیاسی به شمار می‌روند.
