برنا اندیشان | مرجع تخصصی بهترین پکیج های آموزشی
زمانی که روم تحت سلطه‌ی سیاستمداران بی‌بصیرت و گرفتار مشکلات اقتصادی فراگیر بود، هنگامی که تهدیدات خارجی و اختلافات داخلی احزاب سیاسی را به آشوب کشانده بود، مارکوس تولیوس سیسرون، برجسته‌ترین دولتمرد و خطیب روم، به عنوان رئیس جمهوری روم انتخاب شد. شاید نام این شخص برای شما آشنا باشد. احتمالا قبلا با گونه‌ای از نوشته‌های سیسرون که پر از خرد جاودان و بینش عملی درباره‌ی راه‌حل مشکلات سیاسی و رهبری است، آشنا شده‌اید.
کتاب «چگونه یک کشور را اداره کنیم» بهترین نمونه‌هایی از این نوشته‌ها را گردآوری کرده تا یک راهنمای منطقی و جذاب برای رهبران و شهروندان علاقه‌مند مدرن فراهم کند. این کتاب کوتاه که ادامه‌ای بر کتاب «چگونه در انتخابات پیروز شویم» است، عمق تفکر سیسرون را در مورد مسائلی مانند رهبری، فساد، تعادل قدرت، مالیات، جنگ، مهاجرت و اهمیت سازش نشان می‌دهد. این نوشته‌ها دو هزار سال است که بر رهبران بزرگ جهان – از جمله پدران بنیان‌گذار آمریکا – تأثیر دارند، و همچنان به قدر آغازین خود آموزنده هستند.
این کتاب بر اساس مباحث مطرح شده توسط نویسنده سازماندهی شده است، همچنین دارای یک مقدمه، موخره، واژه‌نامه و پیشنهادات برای مطالعات بعدی در پایان کتاب است. در واقع این کتاب، چشم‌انداز جامع و روشنگرانه‌ای برای بعضی از حکمت‌های سیاسی پایدار تاریخ است. اگر شما هم به مباحث تاریخی علاقه مند هستید پیشنهاد می شود تا انتهای این مقاله با گروه علمی برنا اندیشان همراه باشید.
بررسی کتاب چگونه یک کشور را اداره کنیم
این کتاب با عنوان کنایه‌آمیز خود، یک کتاب راهنمای سیاسی را احاطه می‌کند، که ممکن است ادامه‌ای بر کتاب «چگونه در انتخابات پیروز شویم» از همین نویسنده باشد. اما این عنوان دقیقاً منطبق بر محتوای کتاب نیست: در عوض، خواننده با مجموعه‌ای از قطعات ترجمه شده از آثار سیسرون -شامل سخنرانی‌ها، آثار فلسفی و نامه‌ها – درباره‌ی مضامین سیاسی مختلف مانند فساد یا استبداد روبرو می‌شود.
نویسنده در مقدمه کتاب خود ده درس را برگزیده که خوانندگان امروزی می‌توانند از سیسرون یاد بگیرند: «قوانین جهانی وجود دارد که بر حکمرانی انسان‌ها حکمفرما است»، «اطلاعات کلمه زشتی نیست»، «سازش کلید پیشرفت است» و غیره. همانطور که این احکام نشان میدهند، نویسنده سعی کرده است نقل قول‌هایی را پیدا کند که ربط خاصی به بحث‌های سیاسی امروز داشته باشند. در حالی که او طرح کوتاهی از زندگینامه سیسرون را در مقدمه بیان می‌کند، اما تأکید کتاب بر اساس افکار سیسرون است و نه زمان و شرایط زندگی‌اش.
آثار سیسرون را معمولاً در بسیاری از کتابفروشی‌های عادی می‌توان یافت و گرچه بعضی از آثار سیسرون عموماً شهرت بالاتر و شایع‌تری دارند، اما به نظر میرسد تعداد زیادی ترجمه کننده و گردآوری کننده آثارش، روش های گوناگونی برای اختصار و گزینش قطعات مناسب از آثار وسیع و گسترده اش دارند. به نظر می رسد کتاب های جامع تر در دسترس عملاً یا فقط بر سخنرانی های او تأکید دارند، زیرا «سیسرون سخنور» در دیدگاه های مدرن «سیسرون فیلسوف» را پشت سر گذاشته است.
در حقیقت هر گاه به عنوان فیلسوف هم ظاهر شود، فقط به عنوان یک فیلسوف سیاسی است. شهروندان ایالات متحده آمریکا، حداقل، چیزهای زیادی را در سیسرون به عنوان یک اندیشمند و بازیگر سیاسی، و به عنوان یک استاد بلاغت و هنر تبلیغ مرتبط می‌یابند. این دیدگاه سیسرون همچنین به راحتی در بررسی‌های تاریخ روم و دوره‌های اندیشه‌ی سیاسی در سطح کالج جای می‌گیرد، دوره‌هایی که احتمالاً بخش عمده‌ای از خوانندگان آثار سیسرون در ترجمه را تشکیل میدهند.
به نظر میرسد سیسرون مخاطب متفاوتی را برای کتاب خود در نظر گرفته است، مخاطبی خارج از کلاس‌های درس دانشگاه با علاقه‌ای عمومی به رم، فلسفه سیاسی یا هر دو، و شاید کمی نوستالژی برای کلاس‌های لاتین دوران جوانی خود. او متن لاتین قطعات منتخب کتاب خود را در پایان کتاب قرار داده است که منبع مفیدی برای خوانندگان عام با دانش لاتین است.
سیسرون قطعات خود را – بعضی چند جمله‌ای، بعضی دیگر چند صفحه‌ای – به جای ترتیب زمانی، به صورت موضوعی چیده است و به آن‌ها اجازه می‌دهد تا بر اساس بافت تاریخی جایگاه خود را در متن پیدا کنند. گاهی اوقات اثر بزرگتری که قطعات متن به آن تعلق دارد شناسایی یا توصیف می‌شود، گاهی اوقات نه (با این حال نمایه‌ای با استنادات کامل هر قطعه در پایان کتاب یافت می‌شود). خود متن‌ها ترکیب جالبی از رویکردها را نشان میدهند: بعضی کاملاً انتزاعی یا کلی هستند، در حالی که بعضی دیگر تعاملات سیسرون با افراد و رویدادهای خاص را نشان میدهند. بعضی از قطعات برای خوانندگان آشنا با سیسرون شناخته شده است و بعضی دیگر ناآشناتر است.
خلاصه کتاب چگونه یک کشور را اداره کنیم
این کتاب مجموعه‌ای از قطعات ترجمه شده از آثار سیسرون، بزرگترین دولتمرد و خطیب روم، است که درباره‌ی مسائل سیاسی مختلف نظراتش را بیان می‌کند. نویسنده ده درس را از سیسرون برگزیده که برای رهبران و شهروندان مدرن آموزنده هستند. این درس‌ها شامل قوانین جهانی، اطلاعات، سازش، تعادل قدرت، فساد، استبداد، جنگ، مالیات، مهاجرت و غیره هستند. نویسنده قطعات را به صورت موضوعی مرتب کرده و به آن‌ها بافت تاریخی داده است. این کتاب همچنین شامل متن لاتین قطعات و نمایه‌ای با استنادات کامل است. این کتاب یک راهنمای سرگرم کننده و منطقی برای فهمیدن حکمت‌های سیاسی سیسرون است.
درس های کلیدی کتاب چگونه یک کشور را اداره کنیم
در ادامه با برنا اندیشان همراه باشید تا با ۱۰ درس مهمی که این کتاب به ما یاد می دهد آشنا شوید.
قوانین جهانی و اداره امور انسانی
سیسرون هرگز این مجموعه قوانین جهانی را به عنوان قوانین الهی و معنوی‌ای که بعداً توسط مسیحیان بکار برده شد در نظر نمی‌گرفت، اما او با قطعیت معتقد بود که قوانین الهی مستقل از زمان و مکان، حقوق اساسی را برای همه تضمین می‌کند و رفتار دولت‌ها را محدود می‌کند. همانطور که بنیانگذاران ایالات متحده آمریکا و شاگردان سیسرون، در اعلامیه استقلال نوشتند: «ما این حقایق را واضح می‌دانیم، که همه انسان‌ها برابر خلق شده‌اند و توسط خالقشان حقوق غیر قابل سلب معینی به آن‌ها داده شده است. این حقوق شامل حق زندگی، آزادی و جستجوی خوشبختی است.»
حکومت مبتنی بر توازن قوا
هر چه پادشاهان بیشتر نجیب باشند، اگر سلطنتشان را کنترل نکنند، بیشتر ظالم می‌شوند، همانطور که دموکراسی به حکومت اوباش تبدیل می‌شود اگر محدودیتی برای قدرت مردمی وجود نداشته باشد. یک حکومت عادلانه هم باید بر اساس سیستم کنترل و تعادل ساخته شود. رهبری را نگه دارید که قواعد قانون اساسی را با بهانه مصلحت‌اندیشی یا توجیهات امنیتی نادیده نگیرد.
شخصیت درستکار و استثنایی رهبران
کسانی که یک کشور را حکمرانی می‌کنند باید دارای شجاعت، توانایی و عزم بالایی باشند. رهبران واقعی همیشه منافع ملت خود را بالاتر از منافع خود قرار میدهند. همانطور که سیسرون می‌گوید، حکمرانی یک کشور مانند هدایت یک کشتی است، به خصوص زمانی که بادهای طوفانی شروع به وزیدن می‌کنند. اگر ناخدا نتواند یک مسیر ثابت را حفظ کند، سفر برای همه به فاجعه ختم می‌شود.
دوستان، نزدیک و دشمنان نزدیک تر
رهبران زمانی شکست می‌خورند که دوستان و متحدان خود را بی‌اهمیت بدانند. هرگز حامیان خود را نپرستید، اما مهمتر از آن، همیشه مطمئن شوید که می‌دانید دشمنان شما چه می‌کنند. از برقراری ارتباط با کسانی که مخالف شما هستند نترسید. غرور و سرسختی تجملاتی هستند که شما را در آخر به زمین می‌زنند.
اطلاعات کلمه بدی است
کسانی که یک کشور را حکمرانی می‌کنند باید بهترین و برترین افراد آن سرزمین باشند. همانطور که سیسرون می‌گوید، اگر رهبران اطلاعات کافی از آنچه در مورد آن صحبت می‌کنند نداشته باشند، سخنرانی‌هایشان سخنان ابلهانه‌ای مملو از کلمات بی‌معنی خواهد بود و اعمالشان به طرز وحشتناکی گمراه‌کننده خواهد شد.
سازش در کارها
سیسرون می‌نویسد که در سیاست زمانی که شرایط همیشه در حال تغییر است، موضع گیری سخت‌گیرانه نامناسب است. مواقعی وجود دارد که می‌توان در موضع اصرار کرد، اما امتناع مداوم از تغییر نشانه ضعف است و هرگز قدرت را نشان نمی دهد. این بدان معناست که رهبران باید منعطف و بازبین باشند و به شرایط جدید واکنش نشان دهند. اگر رهبران به موضع خود پایبند بمانند، ممکن است فرصت‌های جدید را از دست بدهند یا با مخالفت‌های بیشتری روبرو شوند.
افزایش مالیات در شرایط اجبار
هر کشوری برای عملکرد به درآمد نیاز دارد، اما سیسرون اعلام می‌کند که هدف اصلی یک دولت این است که اطمینان حاصل کند که افراد آنچه را که متعلق به آن‌هاست نگه می‌دارند، نه توزیع مجدد ثروت. از سوی دیگر، وی تمرکز چنین ثروتی را به دست عده معدودی محکوم می‌کند و تاکید می‌کند که وظیفه یک کشور است که خدمات اساسی و امنیت را به شهروندان خود ارائه دهد. همچنین پیشنهاد می شود به کارگاه فلسفه و سیاست مراجعه نمایید.
این بدان معناست که یک دولت باید عادلانه و مسئولانه درآمد خود را جمع آوری و هزینه کند و به حقوق و منافع شهروندان خود احترام بگذارد. اگر یک دولت به ثروت‌افزایی گروه‌های خاص یا تبعیض علیه گروه‌های دیگر بپردازد، ممکن است با بحران‌های اقتصادی و اجتماعی روبرو شود.
اثرات مثبت مهاجرت
رم با پذیرش شهروندان جدید در رده‌های خود در حالی که در سراسر دریای مدیترانه گسترش پیدا می‌کرد، از یک روستای کوچک به یک امپراتوری قدرتمند تبدیل شد. حتی برده‌های سابق می‌توانستند اعضای جامعه جدید با حق رای کامل شوند. در واقع شهروندان جدید انگیزه و ایده‌های جدیدی را به یک کشور می‌آورند. این بدان معناست که رم با تنوع و باز بودن خود، نه تبعیض و بسته بودن، قوت خود را افزایش داد. رم با استفاده از منابع و استعداد‌های شهروندان جدید، یک فرهنگ و یک سیستم سیاسی منحصر به فرد خلق کرد.
عدم شروع جنگ ناعادلانه
البته رومی‌ها، مانند کشورهای مدرن، فکر می‌کردند که می‌توانند هر جنگی را که می‌خواهند شروع کنند و آن را توجیه کنند، اما سیسرون حداقل این اصل را حفظ می‌کند که جنگ‌هایی که به خاطر طمع آغاز شده‌اند غیرقابل توجیه هستند. این بدان معناست که سیسرون معتقد بود که جنگ باید برای دفاع از حق و عدالت باشد، نه برای گسترش قلمرو و ثروت. سیسرون همچنین به شدت مخالف جنگ‌های خشونت‌آمیز و بی‌رحمانه علیه مردمان بی‌گناه بود.
فساد، ملت را نابود می کند
طمع، رشوه و تقلب، کشوری را از درون می‌خورد و آن را ضعیف و آسیب‌پذیر می‌کند. فساد فقط یک شر اخلاقی نیست، بلکه یک تهدید عملی است که شهروندان را در بهترین حالت ناامید می‌کند، در بدترین حالت خشم را به جوش می‌آورد و آن‌ها را آماده انقلاب می‌کند. این بدان معناست که فساد باعث از دست رفتن اعتماد و احترام شهروندان به دولت می‌شود و ممکن است منجر به خروج از قانون و شورش شود. فساد همچنین باعث کاهش کارایی و کیفیت خدمات دولتی می‌شود و منافع عمومی را به خطر می‌اندازد.
در بخش هایی از کتاب چگونه یک کشور را اداره کنیم می خوانیم :
سیسرون در جستجوی موقعیت مناسبی بود و سعی می کرد با همه جناح ها رابطه خوبی داشته باشد و منتظر بازگشت جمهوری محبوبش بود. سیسرون که در مجلس سنا به حاشیه رانده شده بود و قدرت واقعی نداشت، با ناراحتی دست به قلم شد و درباره نحوه اداره حکومت شروع به نوشتن کرد. همان زمان که سزار گل را فتح کرد و سپس از روبیکون گذشت و روم را در جنگ داخلی فرو برد، سیسرون داشت از بزرگترین آثار فلسفه سیاسی در تاریخ می نوشت.
آخرین تلاش سیسرون برای بازگرداندن جمهوری این بود که توانایی خیره کننده اش در سخنوری را علیه خودکامگی مارکوس آنتونیوس به کار گرفت، اما عصر آزادی به پایان رسیده بود، آنتونیوس با موافقت اکتاویوس برای مجازات او حکم مرگش را صادر کرد. آخرین کلمات سیسرون خطاب به مامورانی بود که برای اجرای حکم آمده بودند: «لااقل مطمئن شوید که سرم را درست قطع می کنید.»
